Adam Stebłowski

Adam Stebłowski (urodzony 24 grudnia 1896 w Zbruczu, zmarły 28 lutego 1941 w Rothesay na wyspie Bute) – major dyplomowany w lotnictwie Wojska Polskiego, prawnik oraz urzędnik konsularny.

Życiorys

Adam przyszedł na świat 24 grudnia 1896 roku w Zbruczu, położonym w powiecie płoskirowskim, wówczas w guberni podolskiej. Był synem Konstantego i Marii Julii z Brzezickich. W 1915 roku ukończył maturę w klasycznym gimnazjum w Ostrogu, a następnie rozpoczął studia na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu św. Włodzimierza w Kijowie.

28 stycznia 1916 roku został wcielony do Armii Imperium Rosyjskiego i przydzielony do 2 Aleksiejewskiej Szkoły Inżynieryjnej w Kijowie. Po zakończeniu nauki 28 września 1916 roku, został mianowany chorążym, a w 1917 roku awansował na podporucznika inżyniera. Służył w 33 oddziale aeronautycznym jako nawigator balonowy, a później jako adiutant jednostki. Po rewolucji październikowej w 1917 roku, wstąpił do polskiej 1 Dywizji Strzelców, a następnie został skierowany do dyspozycji dowództwa I Korpusu Polskiego. Był komendantem Naczpolu przy 33 Korpusie armii rosyjskiej, a po jego demobilizacji, zajął stanowisko p.o. topografa w sztabie II Korpusu Polskiego (1918). Jednocześnie kontynuował naukę na Uniwersytecie Odeskim.

W 1918 roku dołączył do 4 Dywizji Strzelców Polskich, z którą w 1919 roku wrócił do Polski. Służył w 2 kompanii saperów, a następnie w 12 baonie saperów. W tym samym roku przeszedł do Wojsk Aeronautycznych, gdzie objął stanowisko naczelnika wydziału IV (organizacja i wyszkolenie) w Dowództwie Wojsk Aeronautycznych. 19 stycznia 1921 roku został zatwierdzony na stopień porucznika, w Wojskach Lotniczych, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej. W czasie wojny z bolszewikami pełnił funkcję oficera operacyjnego 1 pułku aeronautycznego, a w 1921 roku był II oficerem operacyjnym Szefostwa Aeronautyki Polowej Naczelnego Dowództwa WP. W tym roku również uzyskał zatwierdzenie jako obserwator i pilot balonowy.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana, z datą starszeństwa 1 czerwca 1919 roku oraz 68. lokatą w korpusie oficerów aeronautyki. Jego macierzystym oddziałem był wtedy I batalion aeronautyczny w Poznaniu. 26 stycznia 1923 roku, po ukończeniu I Kursu Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Minister Spraw Wojskowych przyznał mu pełne kwalifikacje do zajmowania stanowisk w Sztabie Generalnym. W 1923 roku pracował w Wydziale Balonowym Departamentu IV Żeglugi Powietrznej MSWojsk, gdzie pełnił funkcję kierownika referatu wyszkolenia. 1 kwietnia 1924 roku został przydzielony do Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego jako referent. W tej roli współpracował z wydawnictwami takimi jak „Bellona”, „Polska Zbrojna” i „Żołnierz Polski”, a także przeniesiony na stanowisko sekretarza redakcji „Bellony” i „Przeglądu Wojskowego”. 1 grudnia 1924 roku awansował do stopnia majora, uzyskując starszeństwo z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 24. lokatę w korpusie oficerów aeronautycznych. 4 marca 1925 roku został przeniesiony do Oddziału II SG na stanowisko referenta w Samodzielnym Referacie Ligi Narodów. 9 października 1925 roku otrzymał tytuł magistra prawa na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. 1 grudnia 1925 roku przeniesiono go do 1 batalionu balonowego w Toruniu na stanowisko zastępcy dowódcy. 15 grudnia 1926 roku został przeniesiony do kadry oficerów lotnictwa i przydzielony do Oddziału III Sztabu Generalnego jako kierownik referatu. 30 listopada 1928 roku przeszedł w stan nieczynny na 12 miesięcy.

W 1928 roku przeszedł do polskiej służby zagranicznej, gdzie pełnił m.in. funkcję radcy poselstwa RP w Moskwie, a jednocześnie kierował Konsulatem Generalnym RP w Charkowie (1928–1932). Następnie był konsulem generalnym w Tbilisi (1932–1933), radcą w Wydziale Wschodnim Departamentu Polityczno-Ekonomicznego MSZ (1933–1934), członkiem Górnośląskiej Komisji Mieszanej w Katowicach (1934–1937) oraz radcą referatu centralnoeuropejskiego w Wydziale Zachodnim Departamentu Polityczno-Ekonomicznego MSZ (1938–1939).

Od 15 stycznia do 4 września 1939 roku pełnił funkcję starosty działdowskiego. Po wybuchu II wojny światowej dotarł do Francji, gdzie dołączył do Polskich Sił Zbrojnych. 11 grudnia 1939 roku został przydzielony do Centrum Wyszkolenia Saperów w Angers. We wrześniu 1940 roku, po ewakuacji do Szkocji, trafił do Stacji Zbornej Oficerów w Rothesay, gdzie zmarł 28 lutego 1941 roku. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym (grób nr 1804).

Był mężem Zofii z Hryniewieckich (zm. 1934).

Ordery i odznaczenia

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)
  • Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
  • Medal Niepodległości (9 listopada 1933)
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
  • Odznaka Honorowa PCK II klasy
  • Wielki Oficer Orderu św. Sawy (Jugosławia)
  • Krzyż Komandorski Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia)
  • Krzyż Komandorski Orderu św. Aleksandra (Bułgaria)
  • Krzyż Komandorski Orderu św. Agaty (San Marino)
  • Krzyż Komandorski Orderu Korony Dębowej (Luksemburg)
  • Order Krzyża Orła III klasy (Estonia)
  • Order Estońskiego Czerwonego Krzyża III klasy (Estonia)
  • Order Grobu Świętego III klasy (Stolica Apostolska)
  • Order św. Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie)
  • Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie)
  • Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie)
  • Krzyż Oficerski Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia)
  • Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny (Francja)
  • Medal Pamiątkowy 1918–1928 (Łotwa)
  • Kawaler Krzyża Magistralnego św. Jana Jerozolimskiego (1938, SMOM)
  • Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée) (Francja)

Przypisy

Bibliografia

  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
  • Adam Stebłowski, starosta działdowski. Zeznanie, Paryż, 14 października 1939, [w:] Wojskowe Teki Archiwalne t. 6 cz. 1, Przygotowania obronne państwa 1935–1939. Prawo i administracja, 24.02.2015.
  • Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939–1946. Londyn: Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, 1952.