Adam Stanisław Krasiński
Adam Stanisław Krasiński, SP (urodzony 24 grudnia 1810 roku we wsi Wiełnicze, w guberni wołyńskiej, zmarł 9 maja 1891 roku w Krakowie) – był biskupem wileńskim oraz polskim pisarzem.
Życiorys
Swoją karierę duchowną rozpoczął w zakonie pijarów, jednak po jego rozwiązaniu na Litwie, przeszedł do diecezjalnego duchowieństwa. Był związany z parafią katedralną w Wilnie. W 1858 roku objął stanowisko biskupa wileńskiego. Choć nie był zwolennikiem powstania styczniowego, odmówił także wsparcia dla władz carskich, co doprowadziło do jego zesłania w latach 1863-1882. Został wysłany do Wiatki, gdzie pracował nad słownikiem Synonimy języka polskiego. Po powrocie z zesłania, z uwagi na zakaz powrotu do Wilna, osiedlił się w Krakowie, gdzie do końca życia mieszkał w klasztorze pijarów. W tym czasie pisał prace naukowe z zakresu filologii polskiej, tłumaczył dzieła rzymskich autorów oraz tworzył poezję. Za swoje osiągnięcia naukowe został przyjęty jako członek czynny Akademii Umiejętności.
Po śmierci został pochowany na cmentarzu Rakowickim.
Główne dzieła
- przekład Sztuki rymotwórczej Horacego (1835)
- Gramatyka polska dla dzieci (1836)
- Noworocznik literacki (1835, 1838 i 1843)
- Słownik synonimów polskich (1885, 2 tomy)
- Aforyzmy, wierszowane (1888, II wyd. 1906)
- Wspomnienia (1901)
Przypisy
Bibliografia
Franciszek Ziejka, 2007: W służbie Ojczyźnie i Pani z Jasnej Góry. O życiu i pracach o. Wacława, kapucyna. Alma Mater, 94. (pismo UJ)
Mieczysław Żywczyński, Adam Stanisław Krasiński, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XV, 1970, s. 166-168.
Linki zewnętrzne
Adam Stanisław Krasiński [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2012-03-08] (ang.).
Słownik synonimów polskich Kraków 1885
Dzieła Adama Stanisława Krasińskiego w bibliotece Polona