Adam Stalony-Dobrzański

Adam Stalony-Dobrzański (ur. 19 października 1904 roku w Menie, w guberni czernihowskiej, zm. 22 marca 1985 roku w Krakowie) był polskim malarzem, grafikiem, konserwatorem dzieł sztuki oraz wykładowcą Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

Życiorys

Był synem zesłańca Feliksa, który pełnił funkcję sędziego śledczego w Czernihowie oraz Ukrainki Anny z domu Kowalenko.

W 1917 roku rodzina Stalony-Dobrzańskich osiedliła się w Pryłukach, znajdujących się w pobliżu Połtawy. Tam Adam pracował fizycznie, a równocześnie uczył się wieczorami rysunku u lokalnych artystów. W marcu 1923 roku przybył z rodziną do Polski i osiedlił się w Miechowie, gdzie jego ojciec objął stanowisko sędziego śledczego.

W 1927 roku rozpoczął studia w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pod okiem Władysława Jarockiego, Fryderyka Pautscha oraz Ignacego Pieńkowskiego. Brał również udział w wykładach Xawerego Dunikowskiego i Józefa Mehoffera. Ukończył studia w 1933 roku.

Już w czasie studiów, w 1929 roku, prezentował swoje prace na Wystawie Krajowej w Poznaniu, a także brał udział w konserwacji polichromii kościoła w Harklowej.

W 1934 roku współpracował z zespołem Józefa Mehoffera przy polichromii kościoła w Turku, a następnie samodzielnie wykonał polichromie w kościołach w Boleszczynie i Porębie Górnej (1935) oraz w Tucznie (1937) i Dobromilu. W czasie II wojny światowej kontynuował prace konserwatorskie i malarskie dla kościołów oraz cerkwi.

Po wojnie został wykładowcą na Wydziale Architektury Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Od 1947 roku kierował zakładem liternictwa w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Krakowie, a po połączeniu tej uczelni z Akademią Sztuk Pięknych w 1950 roku prowadził jako docent katedrę liternictwa. Pomimo swojej bogatej twórczości w zakresie sztuki sakralnej, nigdy nie uzyskał formalnego tytułu profesora. Na emeryturę przeszedł w 1979 roku.

Od 1945 roku zajął się projektowaniem witraży dla kościołów, cerkwi oraz zborów ewangelickich we współpracy z krakowską firmą Żeleńskich. Wykonał także wiele polichromii i mozaik w różnych kościołach i cerkwiach.

Zajmował się również grafiką książkową oraz projektowaniem szat liturgicznych. Przekształcił na wersję kolorową rysunkowy Poczet królów i książąt polskich autorstwa Jana Matejki, który po raz pierwszy wydano w 1961 roku.