Adam Skarbiński

Adam Wiktor Skarbiński (urodzony 23 września 1921 w Poznaniu, zmarły 24 września 2016 w Krościenku nad Dunajcem) był polskim konstruktor lotniczym, technologiem oraz historykiem szybownictwa.

Życiorys

Skarbiński był synem Władysława i Marii z domu Legeżyńskiej. Maturę zdał w Poznaniu, po czym kontynuował edukację na wydziale lotniczym Szkoły Inżynierskiej im. Wawelberga i Rotwanda w Warszawie.

W trakcie II wojny światowej zaangażował się w działalność konspiracyjną, wstępując do Armii Krajowej. W latach 1940–1944 pracował jako monter samochodowy w firmie Erka-Motor w Warszawie. Jako starszy strzelec o pseudonimie „Ryś” uczestniczył w powstaniu warszawskim w składzie Pułku Baszta. Po kapitulacji powstania opuścił stolicę z cywilami. Następnie trafił do Krakowa, gdzie podjął pracę w zakładzie „Dendra”, zajmującym się obróbką drewna. W styczniu 1945 roku został wywieziony do Niemiec na roboty przymusowe, gdzie pracował w kamieniołomach w Ebensee.

Po zakończeniu wojny wrócił na studia do Szkoły Wawelberga i Rotwanda. W 1948 roku rozpoczął praktyki studenckie w Instytucie Szybownictwa. W 1950 roku uzyskał dyplom inżyniera lotnictwa i rozpoczął pracę w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym w Bielsku-Białej, gdzie dołączył do zespołu odpowiedzialnego za budowę szybowca IS-C Żuraw. W 1951 roku, wspólnie z inż. Justynem Sandauerem i Tadeuszem Kostią, opracował szybowiec wyczynowy SZD-8 Jaskółka.

W 1953 roku objął stanowisko kierownika Działu Głównego Technologa SZD, a w tym samym roku został członkiem Zespołu Norm Wewnętrznych. W latach 1955–1963 prowadził sekcję zajmującą się normalizacją zakładową, a od 1961 roku był odpowiedzialny za wynalazczość zakładową. W 1966 roku został Głównym Technologiem SZD, pełniąc tę funkcję do 1968 roku. W latach 1969–1975 zajmował stanowisko zastępcy dyrektora ds. technicznych i produkcji w Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Szybownictwa, gdzie nadzorował budowę prototypów szybowców takich jak SZD-30 Pirat, SZD-36 Cobra 15, SZD-37 Jantar, SZD-38 Jantar 1, SZD-39 Cobra 17, SZD-40 Halny oraz SZD-45 Ogar. W 1975 roku, po utworzeniu Przedsiębiorstwa Doświadczalno-Produkcyjnego Szybownictwa „PZL-Bielsko”, objął rolę koordynatora produkcji szybowców SZD-41 Jantar Standard, SZD-42 Jantar 2B, SZD-50 Puchacz oraz egzemplarza wyjściowego do produkcji serii informacyjnej PZL M18 Dromader. Był także członkiem Bielsko-Bialskiego Klubu Seniorów Lotnictwa, a 10 kwietnia 1986 roku dołączył do komisji historycznej KSL. Funkcję historyka KSL pełnił w kadencjach Zarządu do 2003 roku.

Zmarł 24 września 2016 roku w Krościenku nad Dunajcem, gdzie został pochowany na lokalnym cmentarzu.

Życie prywatne

30 września 1950 roku ożenił się z Ireną z Dziewolskich, z którą miał syna Stefana Skarbińskiego.

Publikacje

Był autorem wielu artykułów dotyczących historii polskiego lotnictwa oraz podręczników związanych z szybownictwem, w tym:

  • Warsztatowiec lotniczy, Liga Przyjaciół Żołnierza, Warszawa 1953 r. (wspólnie z Andrzejem Kokotem i Józefem Niespałem),
  • Projektowanie i konstrukcja szybowców, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1966 r. (wspólnie z Wiesławem Stafiejem),
  • Technologia budowy szybowców, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1969 r.,
  • Dzieje lotnictwa na Podbeskidziu 1932-2000, Urząd Miejski, Wydział Kultury i Sztuki, Bielsko-Biała 2002 r.

Ordery i odznaczenia

  • Złoty Krzyż Zasługi
  • Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
  • Złota odznaka „Za Zasługi dla Rozwoju Województwa Katowickiego”
  • Srebrna odznaka „Za zasługi dla rozwoju przemysłu maszynowego”

Przypisy

Bibliografia

Adam Skarbiński: Dzieje lotnictwa na Podbeskidziu. Wrocław: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, 2015. ISBN 978-83-64688-05-8. OCLC 909180717.

Adam Skarbiński. „Skrzydlata Polska”. 25/1978, 18 czerwca 1978. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.