Adam Rychtarski

Adam Rychtarski

Adam Rychtarski (3 grudnia 1885 w Olchowej koło Kijowa – 3 stycznia 1957 w Łodzi) był polskim malarzem.

Młodość

Był synem Romana (1851–1914) oraz Marii Teodozji z Geysmerów (1862–1936). Miał rodzeństwo: brata Jerzego (1883–1896), siostrę Wandę, z mężem Peretjatkowicz (1889–1973) oraz Barbarę (1892–1896). W latach 1904-1909 uczęszczał do warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych, gdzie uczył się pod okiem profesora Konrada Krzyżanowskiego. Następnie, w latach 1909-1912, kontynuował naukę w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium u profesora Carla von Maara. Do wybuchu I wojny światowej kontynuował edukację w prywatnej Szkole Simona Hollośyego w Monachium. Specjalizował się w malarstwie sztalugowym, tworząc kompozycje rodzajowe, akty, portrety, martwe natury oraz pejzaże w technice olejnej. W 1912 roku rozpoczął swoją działalność pedagogiczną w Szkole Hollośynego w Monachium oraz na Węgrzech.

Okres międzywojenny

Po powrocie do Polski w 1919 roku został asystentem w Szkole Malarstwa i Rysunku Konrada Krzyżanowskiego w Warszawie. W 1920 roku ochotniczo wstąpił do Wojska Polskiego. Po śmierci swojego mistrza w 1922 roku prowadził samodzielnie Szkołę Malarstwa i Rysunku im. K. Krzyżanowskiego w Warszawie przy ul. Poznańskiej 23, aż do 1944 roku.

Lata 1944–56

Po upadku powstania warszawskiego przeniósł się do Łodzi, gdzie w 1945 roku założył prywatne Studium Rysunku i Malarstwa przy ulicy Gdańskiej 96. W 1946 roku przekształciło się ono w Ognisko Kultury Plastycznej. Był zaangażowany w organizację Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi, a w 1946 roku objął tam stanowisko profesora rysunku i malarstwa. Od 1952 roku pełnił funkcję kierownika studium ogólnego tej uczelni. W 1956 roku został mianowany profesorem zwyczajnym oraz samodzielnym pracownikiem naukowym.

Zmarł 3 stycznia 1957 roku w Łodzi i został pochowany 7 stycznia 1957 roku na Starym Cmentarzu w Łodzi.

Udziały w wystawach

• 1907 – Wystawa warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych – Wilno.
• 1922/23 – Salon doroczny Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie (pozycja w Katalogu: 237, 238).
• 1924 – Salon doroczny Warszawskiego Towarzystwa Artystycznego w Warszawie (pozycja w Katalogu: 89).
• 1926 – Salon TZSP, Warszawa (Przewodnik TZSO nr 18, poz. 249).
• 1927 – Salon TZSP w Warszawie (Przewodnik TZSP nr 29, poz. 285).
• 1928 – Wystawa „Polskie Morze” w Warszawie TZSP (pozycja w Katalogu 66).
• 1929 – Wystawa sztuki na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu (pozycja w Katalogu 1666–68).
• 1930 – Wystawa morska TZSP w Warszawie (Przewodnik TZSP Nr 53, poz. 237–239).
• 1931 – Wystawa zbiorowa artysty w Warszawie TZSP (Przewodnik TZSP nr 68, poz. 78–111).
• 1932/33 – III Salon zimowy Instytutu Propagandy Sztuki w Warszawie (pozycja w Katalogu 124).
• 1936 – Salon Plastyki Bloku Zawodowych Artystów Plastyków w Warszawie (pozycja w Katalogu 70).
• 1937 – Wystawa jubileuszowa artysty w Warszawie Instytutu Propagandy Sztuki (pozycje w Katalogu od 76 do 132).
• 1938 – X Salon malarstwo, grafika, rzeźba w Warszawie, Instytut Propagandy Sztuki (pozycje w Katalogu 144–145).
• 1946 – Wystawa prac członków ZPAP w Łodzi, Instytut Propagandy Sztuki.
• 1948 – IV doroczna wystawa prac członków ZPAP w Łodzi, OPS (pozycja w katalogu 104–105).
• 1955 – Wystawa prac plastyków łódzkich 1945–1955, OPS w Łodzi (pozycja w Katalogu 73).

Ponadto brał udział w wystawach zagranicznych organizowanych przez Towarzystwo Szerzenia Sztuki Polskiej, w tym w L’Art Polonais, Bukareszt, Musee Toma Stelian, 1933 (pozycja w Katalogu 107–107).

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (15 lipca 1954).
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (28 lutego 1955).

Nagrody i wyróżnienia

• 1928 – Nagroda Expressu Porannego.
• 1928 i 1930 – nagroda w konkursach na pejzaż morski.
• 1936 – dyplom za dzieła o tematyce warszawskiej.
• 1938 – nagroda Ministra Poczt i Telegrafów.
• 1946 oraz 1948 – nagroda plastyczna miasta Łodzi.

Upamiętnienie

W 1982 roku powstał film dokumentalny pt. Adam Rychtarski, w reżyserii Konstantego Gordona, który przedstawia sylwetkę malarza.

Przypisy

Bibliografia

• T. Dobrowolski, Nowoczesne malarstwo polskie, t. III, Wrocław 1964, s. 146.
• Słownik artystów plastyków Okręgu Warszawskiego ZPAP, Warszawa 1972, s. 182.
• A. Wojciechowski, Polskie życie artystyczne w latach 1915–1939, Warszawa 1974.