Adam Roman
Adam Roman (urodzony 20 maja 1916 w Kraśniku Lubelskim, zmarły 25 lutego 2013 w Warszawie) był polskim rzeźbiarzem, profesorem oraz wykładowcą w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Pełnił długoletnią funkcję kierownika Katedry Konserwacji Rzeźby Kamiennej i jest autorem dzieła pt. Sztafeta.
Życiorys
Przed wybuchem II wojny światowej kształcił się w zakresie kamieniarstwa w zakładach rzemieślniczych. W 1939 roku brał udział w działaniach wojennych w ramach SGO „Polesie”. W trakcie powstania warszawskiego uczestniczył w walkach, będąc członkiem Batalionu „Czata 49”.
W latach 1946–1950 studiował na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. Brał czynny udział w rekonstrukcji budynków i rzeźb w powojennej Warszawie. W okresie 1950–1971 był wykładowcą na wydziale rzeźby, a później na Wydziale Konserwacji i Rekonstrukcji Dzieł Sztuki. Był również założycielem i długoletnim kierownikiem Katedry Konserwacji Rzeźby Kamiennej. Współtworzył Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami. Jego pracownia znajdowała się na Saskiej Kępie, gdzie nakręcono jedną ze scen filmu Andrzeja Wajdy pt. Człowiek z marmuru. Pracownia miała siedzibę przy ul. Alfreda Nobla, gdzie mieszkało także wielu innych rzeźbiarzy, takich jak Józef Trenarowski, Józef Gosławski, Kazimierz Bieńkowski, Eugeniusz Żarkowski, Tadeusz Świerczek i Adam Procki.
Adam Roman zmarł 25 lutego 2013 roku i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 233-1-13). W sierpniu 2013 roku na cokole jego rzeźby Sztafeta umieszczono tablicę upamiętniającą jego osobę.
Twórczość
- Kariatyda w budynku dawnej Prokuratury Generalnej w Warszawie (1948)
- Sztafeta – kompozycja sportowa (1953–1956) na Stadionie Dziesięciolecia (obecnie w pobliżu Stadionu Narodowego)
- Pomnik Jana Pawła II na dziedzińcu klasztornym w Bardzie Śląskim (1982)
- Pomnik Józefa Chełmońskiego w Radziejowicach (2002)
- Pomnik nagrobny Jerzego Waldorffa na cmentarzu Powązkowskim (2002)
- Pomnik Fryderyka Chopina w Królewcu (2010)
- Pomnik Fryderyka Chopina w Tokio (2010)
Wystawy
Indywidualne
Zbiorowe
Krajowe
Zagraniczne
Ordery i odznaczenia
- 1954 – Srebrny Krzyż Zasługi
- 1955 – Medal 10-lecia Polski Ludowej
- 1964 – Krzyż Walecznych
- 1968 – Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- 1968 – Medal za Warszawę 1939–1945
- 1972 – Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
- 1979 – Odznaka Pamiątkowa Zgromadzenia „Radosław”
- 1981 – Odznaka Armii Krajowej Zgrupowania „Radosław”
- 1982 – Warszawski Krzyż Powstańczy
- 1984 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- 1995 – Odznaka Weterana Walk o Niepodległość
Przypisy
Bibliografia
Dorota Kozielska: Adam Roman. Wskrzeszone piękno. Warszawa: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, 1997. ISBN 83-87321-04-4. Brak numerów stron w książce
Stanisław Wieczorek, Lech Majewski, Mistrzowie rzeźby, Warszawa 2004 ISBN 83-7100-238-6.
Linki zewnętrzne
„Adam Roman – Czas Sztafety” w PKOl, 2011-03-09. [dostęp 2011-08-11].
Prof. Adam Roman, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2011-08-11].
Izabela Kraj: Powstanie nocą na Wiśle opowiadane. zyciewarszawy.pl, 2011-07-21. [dostęp 2013-03-03].
Tomasz Urzykowski: Żegnamy autora „Sztafety” na Narodowym. Miał 97 lat. gazeta.pl, 2013-03-06. [dostęp 2013-03-06].