Adam Radomyski (ur. 4 marca?/16 marca 1893 w Smoleńsku, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik kawalerii Wojska Polskiego, który stał się ofiarą zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Był synem Floriana i Róży z Krzyczkowskich. W przeszłości należał do korporacji akademickiej „Jagiellonia” w Wiedniu. Swoją karierę wojskową rozpoczął jako żołnierz kawalerii w armii carskiej.
W trakcie I wojny światowej służył w I Korpusie Polskim w Rosji, a następnie brał udział w powstaniu wielkopolskim na przełomie 1918 i 1919 roku. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, rozpoczął służbę w Wojsku Polskim w 1919. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 7 pułku Ułanów Lubelskich. 6 września 1919 roku został przeniesiony do szwadronu przybocznego Naczelnika Państwa, gdzie objął stanowisko dowódcy plutonu i zastępcy dowódcy szwadronu. 12 lutego 1921 roku zastąpił rotmistrza Edwarda Dunin-Markiewicza na stanowisku dowódcy szwadronu przybocznego Naczelnika Państwa. Od 1922 roku sprawował funkcję dowódcy szwadronu przybocznego. Został awansowany do stopnia majora kawalerii z dniem 15 sierpnia 1924 roku. 6 maja 1926 roku mianowano go adiutantem generalnym Prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego. Po przewrocie majowym, 19 lipca 1926 roku, został przeniesiony do 15 pułku Ułanów Poznańskich w Poznaniu jako dowódca szwadronu. W lutym 1927 roku objął stanowisko kwatermistrza, a w kwietniu 1928 roku został zastępcą dowódcy pułku. 6 marca 1928 roku przeniesiono go do Obozu Szkolnego Kawalerii w Grudziądzu, gdzie uczestniczył w trzy i półmiesięcznym kursie oficerów sztabowych kawalerii. 23 grudnia 1929 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza, gdzie objął stanowisko Inspektora Północnej Grupy Szwadronów KOP w Wilnie. Awans na podpułkownika otrzymał z dniem 1 stycznia 1931 roku w korpusie oficerów kawalerii. 11 kwietnia 1933 roku został przeniesiony z KOP na stanowisko rejonowego inspektora koni w Gródku Jagiellońskim. 26 stycznia 1934 roku objął funkcję zarządcy Zapasu Młodych Koni w Jarosławiu, a w marcu 1939 roku był zarządcą Zapasu Młodych Koni w Górze Kalwarii.
Podczas kampanii wrześniowej dowodził 31 batalionem utworzonym z rozbitków w składzie Grupy „Żółkiew” płk. dypl. Stefana Iwanowskiego, biorąc udział w obronie Lwowa. Po agresji ZSRR na Polskę Grupa „Żółkiew” została rozbita. W nocy z 18 na 19 września został wzięty do niewoli przez Sowietów i przewieziony do obozu w Starobielsku. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i potajemnie pochowany w bezimiennej, zbiorowej mogile w Piatichatkach, gdzie od 17 czerwca 2000 roku znajduje się oficjalny Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. W spisach NKWD widnieje na Liście Starobielskiej pod numerem 2874.
Adam Radomyski był żonaty z Wandą Marią Gużewską (1893–1985), siostrą Zygmunta, majora artylerii.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Walecznych (trzykrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)
- Medal Niepodległości (23 grudnia 1933)
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaka pamiątkowa Korpusu Ochrony Pogranicza
- Odznaka pamiątkowa 15 pułku Ułanów Poznańskich (1928)
- Odznaka pamiątkowa za Powstanie Wielkopolskie
- Krzyż Oficerski Orderu Korony Rumunii (Rumunia)
- Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée)
Upamiętnienie
5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło, na mocy decyzji nr 439/MON, mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika. Awans ogłoszono 9 listopada 2007 roku w Warszawie, podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
W ramach akcji „Katyń… pamiętamy” / „Katyń… Ocalić od zapomnienia” zasadzono Dąb Pamięci, który honoruje Adama Radomyskiego.
Zobacz też
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
Bibliografia
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-12-31].
Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.