Adam Procki, znany również jako Wacek (ur. 14 kwietnia 1909 w Drohobyczu, zm. 15 czerwca 1990 w Warszawie) był polskim rzeźbiarzem, który ukończył warszawską Akademię Sztuk Pięknych. Brał udział w powstaniu warszawskim i jest autorem wielu rzeźb plenerowych oraz pomników, w tym pomnika Poległych i Pomordowanych w II wojnie światowej w Puławach.
Życie i twórczość
W 1938 roku rozpoczął studia na Wydziale Rzeźby warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem profesora Tadeusza Breyera.
W trakcie II wojny światowej przebywał w Warszawie, gdzie współpracował z spółdzielnią Społem. Zajmował się m.in. organizowaniem deputatów żywnościowych dla artystów. W tym czasie pomagał również Magdalenie Gross, która ukrywała się w domu Rendznerów przy ul. Zakopiańskiej, w dystrybucji jej figurek Podziemnej Madonny. Uczestniczył w powstaniu warszawskim jako żołnierz w Batalionie „Kiliński” (Armia Krajowa) w stopniu starszego strzelca.
Studia, które rozpoczął przed wojną, ukończył w latach 1946–1950 na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych również u profesora Tadeusza Breyera.
Adam Procki pracował głównie w kamieniu naturalnym (granit, sjenit, labrador), rzadziej w metalu i drewnie. Brał udział w rekonstrukcji rzeźb zdobiących gmach Towarzystwa Kredytowego Miejskiego przy ul. Tadeusza Czackiego w Warszawie. Pod koniec lat pięćdziesiątych tworzył rzeźby o uproszczonych formach, często poruszające tematykę wojny i martyrologii. Był autorem pomnika-mauzoleum na terenie obozu koncentracyjnego w Rogoźnicy (Groß-Rosen), wzniesionego w 1953 roku i przebudowanego w 1985 roku, oraz pomnika „Poległym i pomordowanym w II wojnie światowej” (1963) w Puławach, który zaprojektował w 1958 roku na konkurs na Pomnik Bohaterów Warszawy, gdzie otrzymał wyróżnienie. W latach 70. w jego twórczości pojawiły się rzeźby z twardego drewna. Uczestniczył w plenerach rzeźbiarskich organizowanych przez Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. W czerwcu 1990 roku w Centrum w Orońsku miała miejsce wystawa jego dzieł, a kolejne odbyły się w 2004 i 2012 roku.
Wystawy
Indywidualne
Zbiorowe
Krajowe
Zagraniczne
Galeria
Ordery i odznaczenia
1955 – Złoty Krzyż Zasługi
19 stycznia 1955 – Medal 10-lecia Polski Ludowej
1963 – Honorowa Odznaka Miasta Puławy
1963 – Złoty Krzyż Powstańczy
1980 – Złota Odznaka ZPAP w Warszawie
1980 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Przypisy
Bibliografia
Jarosław Pajek: Adam Procki. Orońsko: Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, 2012. ISBN 978-83-85901-93-8. Brak numerów stron w książce
Bożena Hermanowicz. Wspomnienia. Adam Procki. „Gazeta Wyborcza Stołeczna”. 4 marca, s. 15, 2008.
Linki zewnętrzne
Paweł Freus: Adam Procki. culture.pl, 2008-10. [dostęp 2024-07-18].
Adam Procki. Pomniki. Dokumentacja twórczości. rzezba-oronsko.pl. [dostęp 2024-07-18].
Adam Procki. rzezba-oronsko.pl. [dostęp 2024-07-18].
Obóz koncentracyjny Gross-Rosen. izrael.badacz.org. [dostęp 2012-06-18].
Nigdy więcej wojny! Odsłonięcie pomnika w Gross-Rosen. fn.org.pl, 1953-10-07. [dostęp 2014-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-14)].