Adam Obtułowicz, znany również jako „Leon” oraz „Jan Podgórski” (urodzony 5 lipca 1897 w Dukli, zmarł wiosną 1941 w Grodnie) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz na rzecz niepodległości, odznaczony Orderem Virtuti Militari.
Życiorys
Adam Obtułowicz przyszedł na świat 5 lipca 1897 w Dukli, w rodzinie Adama i Karoliny z domu Blech. Uczył się w szkole realnej w Dukli, a następnie kontynuował naukę w Seminarium Nauczycielskim w Krakowie.
Od 10 sierpnia 1914 roku brał udział w służbie w Legionach Polskich – najpierw w 2 kompanii I baonu, a później w II batalionie 1 pułku piechoty. Walczył m.in. w rejonie Tarnowa, a także pod Łowczówkiem na linii rzeki Białej oraz nad Nidą. W trakcie walk pod Przepiórowem 24 maja 1915 roku doznał rany. Po powrocie z rekonwalescencji uczestniczył w walkach na Lubelszczyźnie, a następnie w kampanii wołyńskiej, gdzie od 16 września 1916 roku walczył na linii Stochodu i Styru. Po kryzysie przysięgowym został internowany, a we wrześniu 1917 roku wcielony do cesarskiej i królewskiej Armii, gdzie walczył w szeregach Pułku Piechoty Nr 100 na froncie włoskim.
15 listopada 1918 roku wstąpił jako ochotnik do Wojska Polskiego w 5 pułku piechoty Legionów w Radymnie. Na początku 1919 roku, w stopniu podchorążego piechoty, przeniesiono go do baonu zapasowego 1 pułku piechoty Legionów w Zambrowie, gdzie ukończył kurs oficerski. Otrzymał awans do stopnia podporucznika piechoty z datą starszeństwa od 1 marca 1919 roku. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1923 roku służył jako oficer zawodowy w 1 pp Leg. w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku. W 1924 roku służył w Centralnej Szkole Podoficerów Piechoty Nr 1 w Chełmnie. W marcu 1925 roku został przydzielony z Kursu doszkolenia młodszych oficerów piechoty do macierzystego 1 pp Leg. 18 lutego 1928 roku awansował na majora ze starszeństwem z 1 stycznia 1928 roku i 195. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W tym czasie pełnił służbę w Ekspozyturze Nr 1 Oddziału II Sztabu Generalnego w Wilnie. 5 listopada 1928 roku przeniesiono go do Batalionu Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 5 w Łobzowie, gdzie objął stanowisko zastępcy dowódcy. Z dniem 4 kwietnia 1929 roku został przydzielony na XIII dwumiesięczny kurs w Centralnej Szkole Strzelniczej w Toruniu. W marcu 1931 roku przeniesiono go z baonu pchor. rez. nr 5 do batalionu manewrowego w Rembertowie na stanowisko zastępcy dowódcy. W marcu 1932 roku przeszedł do Korpusu Ochrony Pogranicza, gdzie pełnił funkcję oficera sztabu pułku KOP „Wilejka”. W kwietniu 1935 roku objął dowództwo batalionu KOP „Budsław”. W grudniu 1936 roku wrócił do macierzystego 1 pp Leg., gdzie został dowódcą batalionu, a później został przeniesiony na stanowisko II zastępcy dowódcy pułku (kwatermistrza). Na podpułkownika awansował ze starszeństwem z 19 marca 1938 roku i 21. lokatą w korpusie oficerów piechoty.
Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku był oficerem Ośrodka Zapasowego 1 Dywizji Piechoty w Sokółce, a później w Wilnie. Od grudnia 1939 do marca 1940 roku pełnił funkcję szefa sztabu Dowództwa Wojewódzkiego Służby Zwycięstwu Polski w Wilnie. Od kwietnia 1940 roku był komendantem Okręgu Nowogródek Związku Walki Zbrojnej. W październiku 1940 roku został aresztowany przez NKWD w Białymstoku, a następnie więziony w Moskwie. Udało mu się uciec (lub został zwolniony w zamian za pozorną współpracę). Zginął podczas próby ponownego aresztowania.
Był żonaty i miał córkę Jolantę (urodzoną 7 września 1932 roku).
Ordery i odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4790 – 1921
Krzyż Niepodległości – 9 stycznia 1932 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”
Krzyż Walecznych – czterokrotnie
Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928 roku „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Odznaka za Rany i Kontuzje z dwiema gwiazdkami
Odznaka „Za wierną służbę”
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Obtułowicz Adam. [w:] Kwestjonarjusz kawalera Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.57-4754 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-14].
Obtułowicz Adam. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.104-10748 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-12].
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
Linki zewnętrzne
Adam Obtułowicz, Serwis Polska Podziemna http://www.dws-xip.pl/PW/bio/o2c.html.
Żołnierze Niepodległości : Obtułowicz Adam Jan. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-12-14].