Adam Natanek

Adam Tadeusz Natanek

Adam Tadeusz Natanek (urodzony 23 lipca 1933 roku w Krakowie) to polski dyrygent, profesor nadzwyczajny oraz współorganizator IWA UMCS, a także miłośnik zwierząt. W latach 1961–1990 pełnił funkcję dyrygenta w Filharmonii im. H. Wieniawskiego w Lublinie, a od 1969 roku był jej dyrektorem naczelnym i artystycznym. W latach 1961–1976 był kierownikiem artystycznym Chóru Towarzystwa Śpiewaczego „Echo”, a w latach 1992–1998 dyrektorem artystycznym Filharmonii im. A. Malawskiego w Rzeszowie oraz Festiwalu Muzycznego w Łańcucie. W latach 1980–1983 zasiadał w Radzie Muzyki przy Ministerstwie Kultury i Nauki, a w latach 1983–1989 był stałym gościnym dyrygentem Orkiestry Symfonicznej Miasta Valladolid (La Orquesta Ciudad de Valladolid).

Życiorys artystyczny

Adam Natanek ukończył studia w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej na Wydziale Teorii, Kompozycji i Dyrygentury w klasie dyrygentury symfonicznej pod kierunkiem prof. Artura Malawskiego i prof. Witolda Krzemieńskiego, a także na Wydziale Pedagogicznym, gdzie specjalizował się w dyrygenturze chóralnej. W 1964 roku ukończył seminarium dyrygenckie prowadzone przez znakomitego dyrygenta, Pawła Kleckiego. Od 1966 roku był członkiem PZPR. Zasłużył się w rozwoju lokalnej chóralistyki, angażując do występów estradowych zespoły szkolne, uczelniane oraz stowarzyszenia chóralne. Pod jego kierownictwem zrealizowano ponad sto koncertów oratoryjno-kantatowych oraz operowych, co przyczyniło się do integracji środowiska melomanów i muzyków. W 1971 roku był współorganizatorem Instytutu Wychowania Muzycznego UMCS (obecnie Wydział Artystyczny) na Wydziale Pedagogiki i Psychologii, gdzie od 1972 roku pełnił rolę docenta, a od 1987 roku – profesora nadzwyczajnego.

W okresie jego kadencji orkiestra Filharmonii Lubelskiej występowała gościnnie w Filharmonii Narodowej w Warszawie (dwukrotnie) oraz w takich krajach jak Węgry, Czechosłowacja, Włochy, Francja, Szwecja, Szwajcaria i Hiszpania. Sam dyrygował koncertami w niemal całej Europie, a także w USA (San Francisco), ZSRR (Leningradzka Orkiestra Filharmonii w Petersburgu), Hawanie, Tunisie, Taegu, Meksyku (Xalapa), RFN oraz na licznych festiwalach, w tym z Orkiestrą Symfoniczną w Skopje. W latach 1980–1983 był członkiem Rady Muzyki przy Ministerstwie Kultury i Nauki w Warszawie. Kilkakrotnie pełnił rolę obserwatora muzycznego za granicą, m.in. w Pradze, Berlinie, Bergen i Bułgarii. Gościnnie dyrygował w wielu filharmoniach w Polsce i poza jej granicami, najczęściej współpracując z Orkiestrą i Chórem Filharmonii Narodowej w Warszawie, a także z Wielką Orkiestrą Polskiego Radia i TV w Katowicach (obecnie NOSPR), Filharmonią Krakowską i Orkiestrą oraz Chórem Polskiego Radia w Krakowie. Dokonał wielu nagrań archiwalnych, radiowych i telewizyjnych. Od połowy lat 80. XX wieku współpracował gościnnie z Orkiestrą Symfoniczną Valladolid w Hiszpanii, pełniąc od 1990 roku przez kilka miesięcy funkcję jej szefa artystycznego i dyrygenta. W latach 1992–1998 był dyrektorem artystycznym Filharmonii im. A. Malawskiego w Rzeszowie oraz Festiwalu Muzycznego w Łańcucie. Prowadził również działalność edukacyjną dla dzieci i młodzieży, organizując koncerty edukacyjne i symfoniczne w szkołach w regionie lubelskim i podkarpackim.

Był żonaty z Danutą Damięcką-Natanek (1946–2006), śpiewaczką (sopran), która była uczennicą Ady Sari.

Inicjatywy i muzyczne kontynuacje

Nałęczowskie Divertimento w Nałęczowie
Dni muzyki organowej i oratoryjnej w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą
Muzyczne spotkania w Kozłówce
Lubelski Wrzesień Muzyczny

Nagrody i wyróżnienia (ważniejsze)

Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2013)
Medal Prezydenta Miasta Lublina (80 rocznica urodzin, 2013)
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1998)
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1989)
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979)
Złota Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Lublina” (1979)
Odznaka honorowa „Za zasługi dla Lubelszczyzny” (1974)
Srebrny Krzyż Zasługi
Medal 30-lecia Polski Ludowej
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Funkcje społeczne

Członek Rady Muzyki przy Ministrze Kultury i Sztuki
Członek Rady Konsultacyjnej przy Wojewodzie Lubelskim
Członek The American Biographical Institute Research Association
Honorowy członek International Biographical Centre

Działalność na rzecz zwierząt

Adam i Danuta Natankowie w 2000 roku założyli Stowarzyszenie Opieki nad Zwierzętami „Lubelski Animals”. Do komitetu założycielskiego dołączyły Jolanta Polberg oraz prof. Halina Kowalska-Pyłka, emerytowana wykładowczyni Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Stowarzyszenie organizuje zbiórki karmy dla zwierząt domowych, zapewnia opiekę weterynaryjną, poszukuje nowych opiekunów oraz gromadzi środki finansowe. Dzięki inicjatywie stowarzyszenia powstało Schronisko dla Bezdomnych Zwierząt w Lublinie. Adam Natanek dwukrotnie (w 2002 i 2004 roku) został powołany na członka Lokalnej Komisji Etycznej w Lublinie, która zajmowała się realizowaniem standardów przeprowadzania doświadczeń oraz badaniem ich inwazyjności. Wypowiadał się również w lokalnej prasie, krytykując niewłaściwe traktowanie zwierząt.

Publikacje o dyrygencie

W 2013 roku Teresa Księska-Falger, prezes Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego w Lublinie, oraz Marek Dudek, lubelski muzykolog, wydali książkę pt. Adam Natanek. Portret artysty. Promocja tej publikacji miała miejsce podczas ostatniego koncertu II Międzynarodowego Festiwalu „Andrzej Nikodemiowicz czas i dźwięk” w ramach Międzynarodowego Dnia Muzyki, odbywającego się w Auli Kardynała Stefana Wyszyńskiego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W Lublinie w 2017 roku ukazała się monografia autorstwa Marka Dudka pt. Adam Natanek: człowiek, artysta, pedagog.