Adam Myjak

Adam Myjak (ur. 3 stycznia 1947 w Starym Sączu, zm. 5 kwietnia 2025) był polskim rzeźbiarzem oraz pedagogiem, pełniącym funkcję profesora i rektora Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

Życiorys

Wczesne lata życia spędził w Częstochowie, gdzie rozpoczął swoją edukację. W 1958 roku rodzina, w skład której wchodziło pięcioro dzieci, przeprowadziła się do Sandomierza. Tam absolwent szkoły podstawowej kontynuował naukę w 1965 roku w I Liceum Ogólnokształcącym – Collegium Gostomianum. W związku z jego zainteresowaniami plastycznymi, w tym samym roku rozpoczął studia na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, pod okiem Stanisława Słoniny, Stanisława Kulona oraz Mariana Wnuka. Ukończył studia z wyróżnieniem w 1971 roku. Po obronie pracy dyplomowej u Jana Bohdana Chmielewskiego, nawiązał stałą współpracę z uczelnią. W latach 1979–1981 przebywał na stypendium twórczym w Duisburgu w Niemczech, gdzie prowadził wykłady z zakresu rzeźby na tamtejszym Uniwersytecie na Wydziale Sztuk Pięknych.

W ASP przeszedł wszystkie etapy kariery akademickiej, zaczynając jako asystent, a kończąc jako profesor zwyczajny. Wielokrotnie wybierany był na rektora tej uczelni w latach 1990–1996, 1999–2006 oraz 2012–2020. Prowadził również własną pracownię rzeźby na ASP.

W 2009 roku uzyskał tytuł członka czynnego Polskiej Akademii Umiejętności.

Pełnił rolę redaktora graficznego pisma „Orientacja” oraz miesięcznika literackiego dla młodzieży „Nowy Wyraz”. Był związany z pokoleniem poetyckim 1968 roku, nie tylko w sensie formalnym. Otrzymał stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki w latach 1971 oraz 1974. W 1979 roku został uhonorowany Nagrodą II stopnia Prezesa Rady Ministrów.

Nagrody i odznaczenia

Pierwsze sukcesy artystyczne Myjaka miały miejsce już w czasach studenckich. W 1967 roku zdobył I nagrodę za „Najlepszą pracę roku 1967 studentów Warszawy” – w kategorii rzeźby. W 1968 roku zdobył dwie II nagrody – za rzeźbę oraz III nagrodę i wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie o tematyce wojskowej. W 1970 roku otrzymał III nagrodę w ogólnopolskim konkursie na dzieło plastyczne o tematyce kopernikowskiej. W 1971 roku zdobył II nagrodę w ogólnopolskim konkursie „Człowiek, praca, środowisko”, a także II nagrodę za rzeźbę „Stary aktor”. W 1972 roku zdobył I i II nagrodę w konkursie na medal kopernikowski oraz I nagrodę i wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie medalierskim z okazji XXX-lecia LWP. Otrzymał brązowy medal na III Festiwalu Sztuk Pięknych, a w 1973 roku srebrny medal na IV Festiwalu Sztuk Pięknych. W 1979 roku zdobył nagrodę Hiszpańskiej Federacji Żeglarskiej za rzeźbę „Żagiel” na VII Międzynarodowym Biennale „Sport w sztukach pięknych” w Barcelonie. W 1983 roku uzyskał wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie na pomnik powstania warszawskiego, a w 1987 roku nagrodę honorową X Międzynarodowej Sztuki Krajów Nadbałtyckich (Rostock). W 1990 roku otrzymał Nagrodę Projektu za ubiegły rok oraz został laureatem Nagrody im. Witolda Hulewicza. W 1997 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2005 roku przez ministra kultury Waldemara Dąbrowskiego otrzymał Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2020 roku uhonorowano go Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za osiągnięcia organizacyjne.

Twórczość

Myjak był autorem około 50 wystaw indywidualnych, zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Do jego wystaw należą m.in.: w 1981 roku w Muzeum im. W. Lehmbrucka w Duisburgu, w 1989 roku w Muzeum Bochum, w 1991 roku w Instytucie Kultury Polskiej w Pradze, w 1993 roku w Zachęcie w Warszawie, w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, a w 1994 roku w Muzeum Rzeźby w Białymstoku oraz w 1999 roku w Galerii Studio w Warszawie. Uczestniczył także w wystawach zbiorowych sztuki polskiej w kraju i za granicą.

Był również autorem wielu realizacji:

Pomnikowych – w 1970 roku stworzył pomnik konia-krwiodawcy (według projektu M. Wnuka; wspólnie z Januszem Pastwą w Dralewie), w 1983 roku pomnik katyński dla tzw. Dolinki Katyńskiej na warszawskich Powązkach Wojskowych (zrealizowany, ale ze względów politycznych nie ustawiony, obecnie przed konkatedrą Matki Bożej Zwycięskiej na Kamionku), w 1984 roku pomnik Tadeusza Kościuszki w Połańcu, pomnik Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Zalesiu koło Warszawy, pomnik Homo Homini w Kielcach, a także dwa popiersia Tadeusza Mazowieckiego w Warszawie.
Plenerowych – zrealizowanych w Orońsku, Wuppertalu, Minheim nad Rurą, Duisburgu oraz Düsseldorfie.
Medalierskich – m.in. medale z wizerunkiem Jana Pawła II, LOT-u (z wizerunkami Paderewskiego, Słowackiego, Kusocińskiego, Moniuszki, Pendereckiego) oraz Mikołaja Kopernika.
Wnętrz – płaskorzeźba Matka Boska Katyńska w kościele św. Krzyża w Warszawie oraz rzeźba pełna w nowym gmachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego (1999 rok).
Scenograficznych – m.in. scenografia do spektaklu „Prometeusz” w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu oraz prace znajdujące się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu, Szczecinie, Muzeum Śląskim w Katowicach, Muzeum w Bochum, Muzeum Lehmbrucka w Duisburgu, w galeriach BWA oraz w zbiorach prywatnych krajowych i zagranicznych.

Przypisy

Bibliografia

Stanisław Wieczorek, Lech Majewski: Mistrzowie rzeźby. Muzeum Narodowe w Warszawie, 2004. ISBN 83-7100-238-6. Brak numerów stron w książce.

Adam Myjak, Zbigniew Taranienko: Próba istnienia. Dialogi o rzeźbie z Adamem Myjakiem, Warszawa: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, 2012, ISBN 978-83-63594-98-5, OCLC 823779640. Brak numerów stron w książce.