Adam Wincenty Felicjan Mokrzecki
Adam Wincenty Felicjan Mokrzecki h. Ostoja (urodzony 16 lipca 1856 w majątku Dzitryki, zmarł 6 kwietnia 1921 w Grodnie) to generał podporucznik Wojska Polskiego.
Życiorys
Przyszedł na świat 16 lipca 1856 roku w majątku Dzitryki, znajdującym się w ówczesnym powiecie lidzkim guberni wileńskiej, w rodzinie ziemiańskiej. Jego ojcem był Aleksander, a matką Kamila z Maszewskich. Adam miał trzech braci: Stefana (1862–1932), generała dywizji Wojska Polskiego, Zygmunta, znanego entomologa i profesora SGGW, oraz Wincentego, sędziego Sądu Okręgowego w Wilnie.
Uczył się w progimnazjum wojskowym w Pskowie. Swoją służbę w Armii Imperium Rosyjskiego rozpoczął 10 czerwca 1872 roku. Ukończył Wileńską Szkołę Junkrów Piechoty oraz Oficerską Szkołę Strzelców w Oranienburgu. Od 1871 roku służył w 101 Permskim pułku, gdzie awansował na chorążego (25 listopada 1874), a następnie na podporucznika (17 czerwca 1875). Brał udział w wojnie rosyjsko-tureckiej (1877–1878) oraz osiągnął stopień porucznika (24 października 1877), sztabskapitana (1 stycznia 1885) i kapitana (25 marca 1889). Dowodził kompanią przez 10 lat i 9 miesięcy oraz batalionem przez 14 lat. Awansował na podpułkownika (26 lutego 1895) i pułkownika (31 grudnia 1909 jako wyróżnienie). Dowodził 40 Koływańskim pułkiem oraz brał udział w Pierwszej wojnie światowej, osiągając stopień generała majora (2 listopada 1914 jako wyróżnienie). W lutym 1915 roku został mianowany dowódcą 40 Koływańskiego pułku, gdzie odniósł rany na polu walki. Został odznaczony Orderem św. Jerzego 4-stopnia (3 lutego 1915). Na dzień 3 lutego 1915 roku przebywał w rezerwie przy sztabie Mińskiego Okręgu Wojskowego. Pełnił funkcję dowódcy 91 brygady Państwowego ruszenia pospolitego od 8 kwietnia 1915. W 1917 roku dowodził brygadą 2 Dywizji Strzeleckiej w I Korpusie Polskim na Białorusi.
W Wojsku Polskim służył od listopada 1918 roku. Od listopada do grudnia 1918 był dowódcą II Grupy Samoobrony Wileńskiej, a od grudnia 1918 do stycznia 1919 komendantem garnizonu w Wilnie. W czasie wojny polsko-bolszewickiej (marzec 1919 – sierpień 1920) kolejno dowodził Brygadą Piechoty w składzie Frontu Północno-Wschodniego, następnie obroną odcinka na rzece Szczarze w ramach działań 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej oraz odcinkiem frontu obrony Grodna w trakcie działań pościgowych na Niemen.
Od 9 do 29 maja 1919 roku był dowódcą 7 Dywizji Piechoty. W 1920 roku pełnił rolę dowódcy Okręgu Generalnego „Grodno”. Na tym stanowisku, 1 maja 1920 roku, został zatwierdzony w stopniu generała podporucznika ze starszeństwem z 1 kwietnia 1920. 1 kwietnia 1921 roku przeszedł w stan spoczynku, w stopniu generała podporucznika, a pięć dni później zmarł w Grodnie.
Adam Mokrzecki był żonaty z Heleną z Ordyłowskich, z którą miał dwie córki: Irenę i Kamillę Emilię, oraz syna Justyna (1897–1939), majora artylerii Wojska Polskiego. Justyn Mokrzecki ożenił się z Ireną z Druhowinów, a z tego związku 5 kwietnia 1935 roku w Warszawie urodził się Lech Marian Mokrzecki, późniejszy naukowiec i profesor Uniwersytetu Gdańskiego (zm. 26 lipca 2021).
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Walecznych nr 42453 – 16 czerwca 1922
- Order Świętego Jerzego 4 klasy – 1915
- Order Świętego Włodzimierza 3 klasy – 1912
- Order Świętego Włodzimierza 4 klasy – 1903
- Order Świętego Stanisława 1 klasy – 1914
- Order Świętej Anny 2 klasy – 1895
- Order Świętego Stanisława 2 klasy – 1893
- Order Świętej Anny 3 klasy – 1889
- Order Świętego Stanisława 3 klasy – 1885
- Order Świętej Anny 4 klasy z napisem na szabli „Za odwagę” – 1878
- Order Świętego Stanisława 4 klasy
Przypisy
Bibliografia
Adam Wincenty Felicjan Mokrzecki. [w:] Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.392 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-15].
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski Niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991. Brak numerów stron w książce.
Henryk P. Kosk: Generalicja polska. T. 2: M–Ż. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001. ISBN 83-87103-81-0. Brak numerów stron w książce.