Adam Miłobędzki

Adam Miłobędzki

Adam Miłobędzki, znany również jako Jerzy Adam Miłobędzki (ur. 17 lipca 1924 w Warszawie, zm. 6 grudnia 2003 w tym samym mieście) był polskim historykiem architektury i sztuki, architektem, profesorem nauk technicznych oraz profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Warszawskiego. Pełnił również funkcje wykładowcze w innych uczelniach i był członkiem m.in. Polskiej Akademii Umiejętności, Polskiej Akademii Nauk, Stowarzyszenia Historyków Sztuki oraz Stowarzyszenia Architektów Polskich.

Życiorys

Adam Miłobędzki pochodził z rodziny inteligenckiej. Jego ojciec, Tadeusz Benon Miłobędzki, był profesorem na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz Politechnice Warszawskiej, a także rektorem SGGW. Matka, Zofia z Perkowskich, była polonistką. W jego rodzie znajdował się również gen. Michał Pełczyński.

Kształcenie rozpoczął w I Państwowym Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie, gdzie maturę zdał na tajnych kompletach w 1942 roku. Studia architektoniczne zaczął w czasie II wojny światowej na Politechnice Warszawskiej, a następnie kontynuował na Wydziale Architektury Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie między 1945 a 1947 rokiem, kończąc je w 1949 roku na Politechnice Warszawskiej. W trakcie studiów pracował jako asystent prof. Bohdana Guerquina w Krakowie, a później prof. Romualda Gutta, gdzie rozwijał swoje zainteresowania historyczne. Pracę doktorską pt. Dach polski łamany obronił pod kierunkiem prof. Jana Zachwatowicza w 1952 roku. W 1955 roku uzyskał nominację na docenta, a w 1974 roku profesurę tytularną.

Na początku swojej kariery zawodowej związany był z Zakładem Architektury Polskiej na Wydziale Architektury PW (od 1947 roku), a następnie, od 1971 roku do przejścia na emeryturę, z Instytutem Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. Pełnił także funkcję nauczyciela akademickiego na Wydziale Historycznym Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku.

Miłobędzki wykładał również za granicą, w takich krajach jak Stany Zjednoczone (University of Washington, 1980), Wielka Brytania (Courtauld Institute, Victoria University w Manchester, 1984 oraz University of East Anglia, 1985 i Kent State University, 1985/1986) oraz Szwecja (Uniwersytet w Sztokholmie, 1969 rok).

Był aktywnym członkiem międzynarodowych organizacji zajmujących się ochroną zabytków. Adam Miłobędzki był członkiem honorowym wielu towarzystw naukowych zarówno w Polsce, jak i za granicą, w tym Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Stowarzyszenia Architektów Polskich oraz Polskiego Komitetu Narodowego International Council on Monuments and Sites. Należał również do Comité International de l’Histoire de l’Art, Society Antiquarians w Londynie oraz Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie. Był także członkiem Komitetu Nauk o Sztuce przy I Wydziale PAN, Komitetu Architektury i Urbanistyki przy IV Wydziale PAN oraz Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

W ciągu swojej kariery wypromował ponad 50 magistrów oraz 8 doktorów, w tym m.in. Martę Leśniakowską, Zbigniewa Banię, Marię Brykowską i Izabellę Galicką.

Był dwukrotnie żonaty: z Joanną z Kąkolewskich oraz z Elżbietą z Gieysztorów. Miał dwie córki i syna, Macieja Miłobędzkiego, który również został architektem i jest partnerem w biurze JEMS Architekci.

Adam Miłobędzki zmarł 6 grudnia 2003 roku w warszawskim Szpitalu Bielańskim i został pochowany na warszawskich Powązkach (kwatera 28-6-21).

Publikacje (wybrane)

Adam Miłobędzki pozostawił po sobie około 140 publikacji, w tym książki:

  • Zarys dziejów architektury w Polsce (pierwsze wydanie 1963)
  • Atlas zabytków architektury w Polsce (1967) (współautor: prof. Jerzy Łoziński)
  • Architektura polska XVII wieku, PWN 1980, ISBN 83-01-01363-X
  • Architektura ziem Polski. Rozdział europejskiego dziedzictwa (1994, wersja polsko-angielska i polsko-niemiecka)
  • Central-Eastern Europe: its Cultural Landscape and Architectural Coverage [w:] Heritage Landscape, Kraków 1993
  • Wiedeńskie kościoły centralno-podłużne a późnobarokowa architektura ziem polskich, Rocznik Historii Sztuki nr 16, 1987, s. 283-294
  • Rezydencja wiejska czy miejska? – Paradoksy kultury polskiego baroku, Barok: historia, literatura, sztuka, 1 /1 (1) (1994), s. 49-70
  • Pałac w Czerniakowie: ze studiów nad architekturą w podwarszawskich dobrach marszałka Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, Kwartalnik Architektury i Urbanistyki: teoria i historia, 11, 11 /4 (1966), s. 377-393
  • Zamek w Mokrsku Górnym i niektóre problemy małopolskiej architektury XV i XVI wieku, Biuletyn Historii Sztuki, 21 /1 (1959), s. 30-5
  • Medieval Architectural Tradition in the Cultural Landscape of 16th-18th Centuries. Central Europe, Polish Art Studies, 11, (1990), s. 39-4
  • Polska szkoła konserwatorska, Arka 1994, nr 1 (49), s.131-412
  • Ochrona zabytków w dzisiejszym świecie. [w:] Od świata granic do świata horyzontów, pod red. J.Purchli, Kraków 2001, s. 323-327
  • Kazimierz Dolny – „małe polskie miasteczko”, (s. 23-47) [w:] Kazimierz odnowiony, Warszawa 2003

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

Marta Leśniakowska, Jerzy Adam Miłobędzki, w: Monumenta Universitatis Varsoviensis. Portrety uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego, Wyd. UW: Warszawa 2015 t. 2, s. 268-289.

Marta Leśniakowska, Adam Jerzy Miłobędzki (1924-2003) i jego historia architektury, „Biuletyn Historii Sztuki”, 2003 nr 3-4 s. 589-610.

Magdalena Bajer: Pozytywiści, konserwatyści…. forumakad.pl, kwiecień 1999. [dostęp 2014-02-07].

Jarosław Krawczyk: Prof. Adam Miłobędzki (1924–2003). mowiawieki.pl. [dostęp 2014-02-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-31)].

Maria Brykowska, Jerzy Adam Miłobędzki (1924-2003), „Wiadomości konserwatorskie” 15/2004, s. 138-141. [dostęp 2016-02-28]