Adam Maksymilian Kitajewski

Adam Maksymilian Kitajewski (ur. 24 grudnia 1789 w Warszawie, zm. 4 lipca 1837 tamże) był profesorem Uniwersytetu Warszawskiego, chemikiem, farmaceutą, zoologiem oraz mineralogiem.

Życiorys

Urodził się w Warszawie jako syn Stefana i Elżbiety z domu Bajer. Swoje pierwsze edukacyjne kroki stawiał w szkole pijarów w Warszawie. Następnie rozpoczął naukę zawodu farmaceuty, pracując w jednej z lokalnych aptek. Rząd Księstwa Warszawskiego, pragnąc podnieść poziom edukacji w kraju, ufundował stypendia dla uzdolnionej młodzieży. W wrześniu 1809 roku Adam Kitajewski otrzymał takie stypendium, sponsorowane przez Izbę Edukacyjną, będącą kontynuacją Komisji Edukacji Narodowej. Przyjmując stypendium, otrzymał także listy polecające od S.B. Lindego do znanych niemieckich chemików: Martina Klaprotha i Sigismunda Hermbstaedta.

Po dwóch latach zyskał kolejne listy polecające, tym razem od francuskich chemików: Louis Nicolas Vauquelin, Claude Louis Berthollet, Joseph Gay-Lussac oraz Louis Jacques Thénard.

Do Paryża dotarł pieszo, po drodze zwiedzając zakłady metalurgiczne, wytwórnie chemiczno-farmaceutyczne oraz inne miejsca związane z zastosowaniem chemii. We Francji uczestniczył w wykładach z chemii organicznej w Collège de France. W czasie wakacji eksplorował zakłady włókiennicze, fabryki indygo, ceramiczne, huty żelaza i metali kolorowych oraz wytwórnie różnych chemikaliów.

Pod koniec marca 1814 roku wrócił do Warszawy, gdzie rozpoczął nauczanie chemii, fizyki, mineralogii oraz zoologii w Liceum Warszawskim.

Kitajewski znalazł się w gronie pierwszych wykładowców Uniwersytetu Warszawskiego, obejmując katedrę chemii ogólnej. W pałacu Kazimierzowskim zorganizował pracownię chemiczną. W 1825 roku udał się do Anglii, gdzie przemysł chemiczny był wówczas na najwyższym poziomie. Po powrocie, w 1827 roku, rozpoczął wydawanie czasopisma „Sławianin”, którego tytuł nawiązywał do przekonania, że nazwa Słowianie pochodzi od słowa „sława”.

Brał udział w Powstaniu Listopadowym, osiągając stopień brygadiera w Gwardii Narodowej.

Wraz z Józefem Janem Celińskim i Teodorem Heinrichem prowadził badania mineralnych wód leczniczych, m.in. w Ciechocinku, Gozdzikowie i Busku.

Był członkiem Komisji Egzaminacyjnej w Radzie Lekarskiej oraz należał do Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Swoje prace publikował w „Roczniku Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk”. W roku swojej śmierci przedstawił rządowi rozprawę w języku francuskim, zatytułowaną „O wodach mineralnych w królestwie Polskiem”.

Zmarł 4 lipca 1837 roku w Warszawie, a jego ciało zostało pochowane w katakumbach na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (rząd 21-5).

Przypisy

Bibliografia

S. Orgelbrand: Encyklopedia Powszechna. T. XIV. Warszawa: S. Orgelbrandt, 1863, s. 719-720. [dostęp 2020-12-16]. (pol.).