Adam Makowicz (urodzony 18 sierpnia 1940 roku w Gnojniku jako Adam Matyszkowicz) to polski pianista jazzowy. Jest absolwentem Państwowej Szkoły Muzycznej im. Karola i Antoniego Szafranków w Rybniku.
Życiorys
W 1962 roku, razem z trębaczem Tomaszem Stańką, Makowicz założył grupę Jazz Darings, która według niemieckiego krytyka jazzu, Joachima-Ernsta Berendta, była „pierwszym europejskim zespołem grającym w stylu Ornette’a Colemana”. W tym okresie współpracował z takimi artystami jak Andrzej Kurylewicz, Zbigniew Namysłowski, Jan Ptaszyn Wróblewski, Urszula Dudziak oraz zespołem Novi Singers.
W 1977 roku, z rekomendacji Benny’ego Goodmana oraz popularyzatora jazzu Willisa Conovera, producent John Hammond zaprosił go na 10-tygodniowe tournée po USA. W tym czasie Makowicz nagrał solową płytę dla Columbia Records zatytułowaną Adam. W 1978 roku po raz drugi wyjechał do USA na 6-miesięczny kontrakt, a od tego momentu nowojorski Manhattan stał się jego nowym domem.
Po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce w 1981 roku, Makowicz, wraz z innymi polskimi artystami mieszkającymi w USA, wziął udział w międzynarodowym programie telewizyjnym zorganizowanym z inicjatywy prezydenta Ronalda Reagana pod tytułem „Żeby Polska była Polską”.
Na scenie amerykańskiej Makowicz dzielił występy z takimi legendami jak Benny Goodman, Herbie Hancock, Earl Hines, Freddie Hubbard, Sarah Vaughan, Teddy Wilson, George Shearing, George Mraz, Al Foster, Jack DeJohnette oraz Charlie Haden.
Był wielokrotnym solistą orkiestr i zespołów kameralnych, w tym National Symphony of Washington, London Philharmonic Orchestra, Moskiewskiej Orkiestry Symfonicznej, Filharmonii Narodowej w Warszawie, Chester String Quartet, Amici String Quartet, Orkiestry Kameralnej Amadeus pod dyrekcją Agnieszki Duczmal oraz Polskiej Filharmonii Kameralnej z Wojciechem Rajskim, Kwartetu Wilanów i wielu innych.
Występ w duecie z Leszkiem Możdżerem w Carnegie Hall w 2004 roku spotkał się z wysokimi ocenami krytyków. Koncert, będący starciem mistrza z wschodzącą gwiazdą jazzu, został uwieczniony na albumie Makowicz vs. Możdżer at the Carnegie Hall, wydanym przez EMI Music Poland, który uzyskał status dwukrotnie platynowej płyty.
Oprócz jazzowych utworów, Makowicz ma w swoim repertuarze jazzowe interpretacje muzyki klasycznej i wydał w USA płytę dedykowaną twórczości Fryderyka Chopina w jazzowej wersji.
W jego szerokim repertuarze znajdują się także utwory George’a Gershwina (otrzymał zgodę Iry Gershwina, brata George’a, na improwizowaną kadencję w Błękitnej Rapsodii), I. Berlina, J. Kerna, C. Portera i wielu innych amerykańskich kompozytorów.
W 2011 roku ukazała się biografia Adama Makowicza pt. Grać pierwszy fortepian, autorstwa Marka Strasza, menedżera artysty.
Nagrody i odznaczenia
W 2005 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
W 2008 roku, z okazji czterystuletniego jubileuszu amerykańskiej Polonii, jazzmana uhonorowano włączeniem go w poczet Polaków najbardziej zasłużonych w historii Stanów Zjednoczonych Ameryki.
12 października 2009 roku otrzymał z rąk Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
W 2021 roku został laureatem Złotego Fryderyka.
W 2022 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Sztuki w Szczecinie, co czyni go pierwszym jazzmanem w Polsce, który otrzymał ten tytuł.
Dyskografia
Albumy solowe i duety
- Unit, z Tomaszem Stańko, Czesławem Bartkowskim i Pawłem Jarzębskim (LP, 1972)
- Urszula Dudziak & Adam Makowicz: Newborn Light (LP, 1973)
- Live Embers (LP, 1975)
- Tomasz Stańko & Adam Makowicz Unit (LP, 1975)
- Piano vistas unlimited (LP, 1977)
- Zimni kvety (LP, 1978)
- Adam (LP, 1978)
- From my window (LP, 1981)
- Adam Makowicz & George Mraz: Classic Jazz Duets (LP, 1982)
- The Name Is Makowicz (Ma-kó-vitch) (LP, 1983)
- Moonray (LP, 1986)
- Naughty Baby (LP, 1987)
- Interface (LP, 1987)
- James Morrison & Adam Makowicz: Swiss Encounter (LP, 1989)
- Adam Makowicz Plays Irving Berlin (CD, 1992)
- At Maybeck (CD, 1993)
- Makowicz Plays Gershwin with The Moscow Symphony Orchestra (CD, 1993)
- Adam Makowicz Trio: The Music Of Jerome Kern (CD, 1993)
- The Solo Album: Adam In Stockholm (CD, 1993)
- Adam Makowicz / George Mraz, z George’em Mrazem (CD, 1994)
- Makowicz Plays Berlin, z Sinfonią Varsovią, dyr. Krzesimir Dębski (CD, 1994)
- The Adam Makowicz Trio: My Favorite Things – The Music Of Richard Rodgers (CD, 1994)
- The Adam Makowicz Trio: A Handful Of Stars, z George’em Mrazem i Jackiem Dejohnette’em (CD, 1997)
- A Tribute To Art Tatum (CD, 1997)
- Gershwin (CD, 1998)
- Koncert karnawałowy live (CD, 1999)
- Reflections on Chopin (CD, 2000)
- Adam Makowicz Plays Duke Ellington (CD, 2000)
- Diamond Jubilee Concert z Sinfonią Varsovią, dyr. Mariusz Smolij (CD, 2000)
- Songs for Manhattan (CD, 2003)
- Makowicz vs. Możdżer – At The Carnegie Hall z Leszkiem Możdżerem (CD, 2004)
- From My Field (CD, 2005)
- Indigo Bliss (CD, 2006)
- Makowicz & Orkiestra Filharmonii Częstochowskiej, dyr. Jerzy Salwarowski (CD, 2008)
- Brillante – The Adam Makowicz Chopin Project (CD, 2010)
- Jazzovia Presents Makowicz Plays Kobylinski (CD, 2014)
- Carrantuohill & Adam Makowicz, Carrantuohill & Orkiestra Symfoniczna i Chór Państwowej Szkoły Muzycznej II st. im. K. i A. Szafranków w Rybniku, chór Autograph oraz Anna Faber (DVD, 2016)
- Swinging Ivories (CD, 2018; LP, 2019)
Albumy z innymi wykonawcami
- Novi Singers: Kwintet Wokalny NOVI, Kwartet Zbigniewa Namysłowskiego (EP, 1965)
- Zbigniew Namysłowski: Zbigniew Namysłowski Quartet (LP, 1966)
- Novi Singers: Bossa Nova (LP, 1967)
- Novi Singers: Novi in Wonderland, Adam Makowicz Trio + Novi Singers (LP, 1968)
- Wojciech Młynarski: Obiad rodzinny, Kwartet Adama Makowicza (LP, 1970)
- Novi Singers: Torpedo (LP, 1970)
- Michal Urbaniak Group: Parathypus B, (LP, 1970)
- Michal Urbaniak Group: Live recording (LP, 1971)
- Wojciech Młynarski: Recital ’71, Kwartet Adama Makowicza (LP, 1971)
- Michal Urbaniak Group: Inactin (LP, 1973)
- Michal Urbaniak Constellation: Super Constellation (LP, 1974)
- Michał Urbaniak Constellation: In concert (LP, 1973)
- Duke Ellington: Three Black Kings (LP, 1980)
Kompilacje
- 15th International Amateur Jazz Festival, Adam Makowicz Trio + Novi Singers (LP, 1965)
- Таллин 67. Международный Джазовый Фестиваль trb. Tałlin 67. Mieżdunarodnyj Dżazowyj Fiestiwal trl. Tallin 67. Meždunarodnyj Džazovyj Festival′, Kwartet Zbigniewa Namysłowskiego (LP, 1967)
- Jazz Jamboree 67 Vol. 1, Kwartet Zbigniewa Namysłowskiego + Big Bill Ramsey (LP, 1967)
- 4th International Jazz Festival Praha ’67, z udziałem Novi Singers (LP, 1967)
- New Faces In Polish Jazz, solo oraz w Michał Urbaniak Group (LP, 1969)
- Jazz Jamboree 69, Adam Makowicz Trio + Lucy Thompson (LP, 1969)
- Altena ’72, z Grupą Michała Urbaniaka (LP, 1972)
- All Stars After Hours (LP, 1974)
- U źródeł sławy (CD, 1997)
Przypisy
Bibliografia
Jan Cofałka, Ślązacy w świecie. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2015, s. 138 – 170, rozdział „Jak idzie muzyka, to życie idzie. Adam Makowicz, wirtuoz improwizacji jazzowej”. ISBN 978-83-7383-785-0.
Linki zewnętrzne