Adam Kurowski

Adam Kurowski ps. „Artur”

(ur. 30 listopada 1897 w Szamrajówce, zm. 9 października 1979 w Warszawie) – pułkownik dyplomowany obserwator Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Władysława, ziemianina, oraz Marii z Górskich. Kształcił się w Szkole Handlowej w Kijowie, gdzie w 1916 roku uzyskał świadectwo dojrzałości. Od kwietnia 1917 roku służył w 21 Brygadzie Artylerii armii rosyjskiej, a w kwietniu 1918 roku został zdemobilizowany, po czym krótko studiował na Politechnice w Kijowie.

W listopadzie 1918 roku przyjechał do Polski i od stycznia 1919 roku rozpoczął służbę w Wojsku Polskim. Pełnił funkcje kolejno jako oficer baterii, dowódca plutonu i dowódca baterii w 2 pułku artylerii polowej od października 1920 roku. Od października 1922 roku był uczniem w Szkole Obserwatorów i Strzelców Lotniczych w Toruniu, kończąc ją z drugą lokatą. 19 czerwca 1923 roku przeniesiono go z korpusu oficerów artylerii do korpusu oficerów aeronautycznych, co wiązało się z przyjęciem do 2 pułku lotniczego w Krakowie, gdzie pełnił kolejno funkcje obserwatora eskadry, od lipca 1928 roku dowódcy eskadry, a od 1931 roku dowódcy dywizjonu. W 1927 roku zdobył nagrodę w Ogólnopolskim Konkursie Artystycznej Fotografii Lotniczej.

W latach 1931–1933 studiował w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie, a od listopada 1933 roku był dublantem I oficera sztabu I Grupy Aeronautycznej. Następnie, od maja 1934 roku, piastował stanowisko referenta i kierownika Wydziału Studiów w Dowództwie Lotnictwa. W wrześniu 1935 roku został przeniesiony do W.S. Woj., gdzie pełnił rolę wykładowcy, a od 1936 roku kierownika katedry lotnictwa. Od stycznia 1938 roku był dyrektorem nauk i zastępcą komendanta w Wyższej Szkole Lotniczej, a od marca 1939 roku oficerem odcinkowym lotnictwa w sztabie Armii „Poznań”. Publikował artykuły w „Przeglądzie Lotniczym” i „Bellonie” oraz współpracował z Encyklopedią Wojskową (t. VI–VII, W. 1937–1939). Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku był szefem sztabu (zastępcą dowódcy) lotnictwa Armii „Poznań” i uczestniczył w bitwie nad Bzurą. 18 września, w okolicach Palmir, odniósł poważne rany i był leczony w szpitalu w Modlinie, gdzie przeszedł amputację nogi. Następnie kontynuował leczenie w szpitalu jenieckim w Warszawie, z którego zwolniono go w kwietniu 1940 roku jako inwalidę wojennego. W czasie okupacji mieszkał przy ulicach Koszykowej 79, al. Niepodległości 245 oraz ul. Puławskiej 103/105. Otrzymał koncesję na sklepik z winami i wódkami, który znajdował się na Mariensztacie.

W konspiracji początkowo działał w Biurze Informacji i Propagandy, a od 1942 roku był zastępcą pułkownika Bernarda Adameckiego, szefa Wydziału Lotnictwa Oddziału III Komendy Głównej AK. W kwietniu 1943 roku, po objęciu stanowiska przez pułkownika Romana Rudkowskiego ps. „Rudy”, przejął kierownictwo nowo utworzonego działu operacyjnego, używając pseudonimu „Artur”. Współpracował również z pismem młodzieży lotniczej „Wzlot”.

Płk Bernard Adamecki, szef Wydziału Lotnictwa, w wniosku odznaczeniowym z 22 września 1944 roku pisał o nim: „Wraz z ludnością cywilną opuścił miasto po Powstaniu Warszawskim, a po wyzwoleniu osiedlił się w Bytomiu, gdzie prowadził sklep z zabawkami oraz materiałami piśmiennymi.”

W latach 1945–1947 pełnił funkcję wiceprezesa okręgowego Związku Inwalidów Wojennych, a w 1950 roku powrócił do Warszawy, gdzie od sierpnia pracował jako redaktor w Wydawnictwie „Nasza Księgarnia”, a od lipca 1958 roku był redaktorem w Wydziale Wydawniczo-Historycznym Wojskowego Inspektoratu Lotnictwa. Przeszedł na emeryturę we wrześniu 1964 roku. Od 1956 roku działał jako członek Komisji Historycznej Aeroklubu PRL, a od kolejnego roku był członkiem, a później wiceprezesem Klubu Seniorów Lotnictwa Aeroklubu PRL.

W 1979 roku redakcja „Skrzydlatej Polski” przyznała mu honorowe wyróżnienie Błękitne Skrzydła za jego wybitną działalność pisarską i publicystyczną w zakresie historii polskiego lotnictwa wojskowego.

Zmarł w Warszawie 9 października 1979 roku.

Awanse

major – 27 czerwca 1935 roku, ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 roku i 14. lokatą w korpusie oficerów aeronautyki,
podpułkownik – 1939 roku,
pułkownik – 11 listopada 1943 roku.

Ordery i odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – 1944 rok,
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
Krzyż Walecznych – (dwukrotnie 1919, 1920),
Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1938 roku,
Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami – 26 września 1944 roku,
Krzyż Armii Krajowej – 1959 rok,
Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” – 1968 rok,
Odznaka i dyplom obserwatora lotniczego – 1923 rok.

Wybrane prace

„Silniczek samozapłonowy do modeli latających. Na podstawie pracy A. Filippczewa «Kompressionnyj motor F-10»”, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1952.
„Fotografia lotnicza”, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1955.
„Lotnictwo armii «Poznań» i «Pomorze» w kampanii wrześniowej 1939 r.”, cz. 1, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 4 (17), Warszawa 1960, s. 151-176.
„Lotnictwo armii «Poznań» i «Pomorze» w kampanii wrześniowej 1939 r.”, cz. 2, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 6 (19), Warszawa 1961, s. 33-69.
„Lotnictwo polskie w 1939 roku”, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1962.
„Kraksy i wzloty. Wspomnienia lotnika”, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1965.
„Bijcie się z nami, Messerschmitty”, Nasza Księgarnia, Warszawa 1967, 1969.
„Lotnicy w bitwie nad Bzurą”, Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa, Książka, Ruch”, Warszawa 1975.
„Z historii polskiego lotnictwa wojskowego 1918-1939”, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1978.

Przypisy

Bibliografia

Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1945 T. 2. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 108-109. ISBN 83-211-0739-7.
Jerzy Zarębski. Żołnierz, historyk, publicysta. „Skrzydlata Polska”. 13/1972, 26 marca 1972. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.