Adam Krzeptowski
Adam Krzeptowski (ur. 17 lipca 1898 w Zakopanem, zm. 12 lutego 1961 w Katowicach) był polskim fotografem oraz reżyserem filmowym, a także bratem Andrzeja Krzeptowskiego I.
Życiorys
Ukończył krakowskie placówki edukacyjne: Państwową Szkołę Przemysłową oraz I Wyższą Szkołę Realną, gdzie w 1916 roku zdał maturę. Następnie wyjechał do Wiednia, aby uczyć się sztuk plastycznych. W 1917 roku został powołany do armii austro-węgierskiej. Po przejściu do rezerwy powrócił do Krakowa, gdzie kontynuował naukę na Wyższym Studium Handlowym. W 1922 roku osiedlił się w Zakopanem, gdzie otworzył własny zakład fotograficzny. W tym okresie zainteresował się również filmowaniem. Początkowo tworzył krótkie filmy dokumentalne, takie jak Z Tatr (1930) i Zima w Zakopanem (1931), a następnie zrealizował dwa filmy długometrażowe: Biały ślad w 1932 roku oraz Zamarłe echo w 1934 roku. W tych produkcjach wystąpili m.in. Andrzej Krzeptowski I, Stanisław Marusarz, Bronisław Czech, Stanisław Gąsienica-Sieczka, Zbigniew Staniewicz oraz górale-amatorzy. Film Biały ślad był prezentowany podczas I Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Wenecji. Adam Krzeptowski pasjonował się także narciarstwem i był członkiem Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
Po wybuchu II wojny światowej jego zakład fotograficzny został zamknięty. Krzeptowski nawiązał wtedy kontakty z grupami Goralenvolku. Od 1940 roku nauczał „języka góralskiego” w zakopiańskiej Państwowej Szkole Przemysłu Drzewnego, która została przekształcona w „Berufsfachschule für Goralische Volkskunst”. Pod koniec okupacji opuścił Zakopane i osiedlił się w Piechowicach koło Jeleniej Góry.
W 1946 roku został aresztowany przez UB i przewieziony do Krakowa. Po śledztwie, które trwało od 1945 do 1949 roku, dotyczącego organizacji Goralenvolku, został ostatecznie uniewinniony. Po powrocie do Piechowic, w 1955 roku przeniósł się do Płazy koło Chrzanowa, gdzie mieszkał aż do końca swojego życia.
Filmografia
- Biały ślad (1932) – reżyseria, zdjęcia
- Zamarłe echo (1934) – reżyseria, zdjęcia
- Dzień wielkiej przygody (1935) – zdjęcia
- Sportowiec mimo woli (1939) – operator kamery
Przypisy
Bibliografia
Jacek Ptak: Goralenvolk. Historia kolaboracji w Zakopanem. www.jacekptak.nazwa.pl. [dostęp 2017-01-04]. (pol.).