Adam Konarski – Biskup Poznański i Dyplomata
Adam Konarski herbu Abdank (urodzony w 1526 roku, zmarły 2 grudnia 1574 w Ciążeniu) był biskupem poznańskim oraz dyplomatą, pełniącym funkcję ambasadora Rzeczypospolitej w Królestwie Francji w 1573 roku. W latach 1552–1562 był prepozytem kapituły katedralnej poznańskiej, a w 1551 roku objął stanowisko sekretarza królewskiego.
Rodzicami Adama byli Jerzy Konarski, wojewoda kaliski, oraz Agnieszka z Kobylińskich. Rozpoczął naukę w Akademii Lubrańskiego, a następnie kontynuował studia we Frankfurcie nad Odrą, w Wittenberdze od 1542 roku oraz w Padwie, skąd powrócił do kraju w 1547 roku. Starał się wówczas o koadiutorię prepozytury poznańskiej, jednak nie udało mu się jej zdobyć. W związku z tym, wypełniając wolę ojca, rozpoczął karierę świecką.
W 1548 roku zyskał przyjęcie na dwór królewski, obejmując stanowisko sekretarza królewskiego, a od 1551 roku także podkomorzego poznańskiego. W tym samym roku zrezygnował z urzędu podkomorzego na rzecz poznańskiej prepozytury. W latach 1552–1554 król Zygmunt August wysłał go z misją dyplomatyczną do Rzymu. Po powrocie uzyskał godność kanonika krakowskiego oraz scholastyka łęczyckiego. W 1560 roku król ponownie wysłał go do Rzymu, gdzie dostarczył obediencję dla nowego papieża Piusa IV i uzyskał zgodę na przeniesienie biskupa chełmskiego Jakuba Uchańskiego na tron kujawski, mimo wcześniejszych oskarżeń o herezję. Sukces ten doprowadził do kolejnej misji do Rzymu i Neapolu, dotyczącej roszczeń polskiego króla do spadku po królowej Bonie. Zadowolony monarcha wyznaczył Konarskiego na biskupa poznańskiego, zwalniając go jednocześnie w 1562 roku ze służby królewskiej, jednak nowo mianowany biskup objął urząd dopiero po powrocie z misji w 1564 roku.
Po powrocie do Polski, Konarski sprzeciwił się Uchańskiemu, który był już wówczas prymasem, w kwestii zwołania synodu narodowego oraz udzielania rozwodu królowi. W 1565 roku, podczas obrad Sejmu, protestował przeciwko wprowadzaniu podatków dla chłopów na cele obronne, proponując, aby na ten cel przeznaczyć dochody z ceł. W latach 1566–1567 biskup opuścił kraj, udając się do Padwy. Po powrocie, na Sejmie w 1569 roku, dążył do wcielenia województwa kijowskiego do Korony oraz zastąpienia pospolitego ruszenia obroną potoczną. Był sygnatariuszem aktu unii lubelskiej z 1569 roku. W latach 1570–1571 król dwukrotnie wysłał go jako mediatora do Maksymiliana II Habsburga w sprawie traktatu z Janem II Zygmuntem Zápolyą. Po raz trzeci udał się do cesarza Maksymiliana II w 1571 roku jako ambasador, aby zająć się zakazem udziału poddanych cesarza w żegludze narewskiej.
W czasie sejmu konwokacyjnego w 1573 roku uczestniczył w układaniu konfederacji warszawskiej, jednak jej nie podpisał. W trakcie elekcji początkowo wspierał arcyksięcia Ernesta Habsburga, ale ostatecznie opowiedział się za Walezym. W 1573 roku potwierdził elekcję Henryka III Walezego na króla Polski. Został przewodniczącym delegacji sejmowej, niosąc Henrykowi warunki koronacji, choć przyjął tę funkcję z niechęcią ze względu na przyznanie Andrzejowi II Górce, liderowi protestantów, roli zastępcy. Podczas pobytu w Paryżu złożył, 29 sierpnia 1573 roku, protest duchowieństwa przeciw konfederacji warszawskiej, który powtórzył na sejmie koronacyjnym. Pod koniec życia, po ucieczce Walezego, nawoływał szlachtę do cierpliwego oczekiwania na powrót króla lub abdykację, zamiast przeprowadzania kolejnej elekcji, co mogłoby prowadzić do dwuwładzy.
Jako biskup poznański, Konarski był zagorzałym zwolennikiem kontrreformacji. Dążył do poprawy obyczajów kleru, sprowadził do Poznania jezuitów i doprowadził do założenia przez nich kolegium. W walce z reformacją nie ograniczał się jedynie do mieszczan; rodowi Górków zabraniał pochówku Łukasza III w rodzinnym grobowcu w poznańskiej katedrze, ponieważ był on protestantem.
Pochowany został w katedrze śś. Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu. Po jego śmierci kapituła poznańska ufundowała mu wystawny nagrobek, wykonany przez Hieronima Canavasiego, w poznańskiej katedrze.
Przypisy
Bibliografia
Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.) Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa-Poznań 1983, PWN ISBN 83-01-02722-3.