Adam Kanigowski (ur. 15 kwietnia 1989 w Toruniu) to polski matematyk, który w 2024 roku zdobył Nagrodę EMS. Jego prace koncentrują się na układach dynamicznych oraz teorii ergodycznej.
Życiorys
Adam Kanigowski przyszedł na świat 15 kwietnia 1989 roku. Już w czasach szkolnych, jako uczeń IV Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki w Toruniu, wykazywał wybitne uzdolnienia w zakresie matematyki. W 2007 roku osiągnął status finalisty, a w 2008 roku został laureatem Olimpiady Matematycznej. W okresie 2008–2012 studiował na Wydziale Matematyki i Informatyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie uzyskał tytuł magistra matematyki w 2012 roku.
Po ukończeniu studiów doktoranckich w Instytucie Matematycznym Polskiej Akademii Nauk, obronił doktorat w 2015 roku. Jego rozprawa nosiła tytuł Własności ergodyczne gładkich potoków na powierzchniach, a promotorem był Mariusz Lemańczyk, przy wsparciu Joanny Kułagi-Przymus jako promotorki pomocniczej. W 2016 roku za swoją rozprawę doktorską zdobył Międzynarodową Nagrodę im. Stefana Banacha. W 2022 roku uzyskał tytuł doktora habilitowanego, nadany przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
W latach 2015–2018 pracował na Uniwersytecie Stanu Pensylwania w ramach stażu podoktorskiego. Następnie w 2018 roku rozpoczął pracę na Uniwersytecie Marylandu w College Park, a w 2022 roku został zatrudniony na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, w Centrum Zaawansowanych Badań Matematycznych.
Publikacje i osiągnięcia
Jako autor ponad 30 artykułów naukowych, Kanigowski publikował w renomowanych czasopismach, takich jak „Ergodic Theory and Dynamical Systems”, „Journal of Modern Dynamics”, „Communications in Mathematical Physics”, „Duke Mathematical Journal”, a także w najważniejszych publikacjach matematycznych na świecie: „Annals of Mathematics”, „Journal of the American Mathematical Society”, „Inventiones Mathematicae”.
Jego zainteresowania naukowe koncentrują się na układach dynamicznych i teorii ergodycznej, a także na ich relacjach z teorią liczb, geometrią i teorią prawdopodobieństwa. Szczególnie bada losowość i chaos w gładkich układach dynamicznych, klasyfikacyjne problemy w abstrakcyjnej teorii ergodycznej oraz niestandardowe twierdzenia ergodyczne, które mają zastosowanie w teorii liczb. Wraz z współautorami z sukcesem rozwiązał między innymi problemy Ratnera i Rokhlina oraz potwierdził hipotezy Katoka i Sarnaka.
Wyróżnienia
W 2015 roku zdobył Nagrodę Polskiego Towarzystwa Matematycznego dla Młodych Matematyków, a w 2016 roku Międzynarodową Nagrodę im. Stefana Banacha za swoją rozprawę doktorską. W 2017 roku otrzymał Nagrodę im. Kazimierza Kuratowskiego. W 2024 roku został uhonorowany Nagrodą Instytutu Matematycznego PAN za znaczące osiągnięcia w dziedzinie matematyki, szczególnie w zakresie układów dynamicznych i teorii ergodycznej. W tym samym roku przyznano mu również prestiżową Nagrodę EMS za istotny wkład w klasyfikację spektralną i własności mieszające wolno chaotycznych układów dynamicznych. Ponadto w 2024 roku zdobył Nagrodę Naukową im. Wacława Sierpińskiego w dziedzinie matematyki. W 2025 roku otrzymał Nagrodę Główną PTM im. Stefana Banacha za znaczny wkład w rozwój układów dynamicznych oraz ich interakcji z teorią liczb, fizyką matematyczną i teorią prawdopodobieństwa.
Życie prywatne
Adam Kanigowski jest ojcem dwóch córek. W czerwcu 2024 roku w Austrii ukończył swoje pierwsze zawody triatlonowe Ironman.