Adam Jaroszewski (urodzony 25 listopada 1875 w Wojniczu, zmarły 14 lipca 1920 w Koczanowicach) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, odznaczony Orderem Virtuti Militari.
Życiorys
Przyszedł na świat 25 listopada 1875 roku w Wojniczu, wówczas w powiecie brzeskim, w Królestwie Galicji i Lodomerii. Ukończył cztery klasy szkoły realnej w Koszycach oraz Szkołę Kadetów Piechoty w Łobzowie.
W jesieni 1894 roku został wcielony do Czeskiego Pułku Piechoty Nr 94 w Josephstadt. W 1895 roku przeniesiono go do Bośniacko-Hercegowińskiego Pułku Piechoty Nr 1 w Wiedniu. W latach 1903-1905 pełnił służbę w pułkowej Komendzie Okręgu Uzupełnień w Sarejewie, gdzie był oficerem okręgu uzupełnień. Wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, która miała miejsce w związku z wojną na Bałkanach (1912-1913), a następnie walczył na frontach I wojny światowej. Od 1 sierpnia 1914 do 28 lutego 1915 roku był referentem batalionów marszowych w Oddziale II c. i k. Ministerstwa Wojny w Wiedniu. Od 15 marca 1915 roku pełnił funkcję komendanta batalionu Bośniacko-Hercegowińskiego Pułku Piechoty Nr 1 na froncie rosyjskim. Od 1 października 1916 roku był zastępcą przedstawiciela c. i k. Naczelnej Komendy Armii w niemieckim Generalnym Gubernatorstwie w Warszawie. Od 15 marca 1917 roku dowodził batalionem i tymczasowo Pułkiem Piechoty Nr 96 na froncie włoskim. W okresie od 1 maja do 1 listopada 1918 roku był zastępcą komendanta c. i k. Okręgu Kieleckiego Generalnego Gubernatorstwa Lubelskiego. W trakcie służby w c. i k. Armii awansował na kolejne stopnie: kadeta-zastępcy oficera (z dniem 1 września 1894), porucznika (z dniem 1 listopada 1895), nadporucznika (z dniem 1 listopada 1899), kapitana (z dniem 1 listopada 1909) i majora (z dniem 1 sierpnia 1916).
Na mocy decyzji z 1 listopada 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem stopnia majora i przydzielony do Okręgu Wojskowego XVI „Przemyśl”. Od 30 listopada 1918 roku dowodził 10 pułkiem piechoty w Przemyślu, który 25 lutego 1919 roku przemianowano na 37 pułk piechoty. W połowie grudnia 1918 roku walczył na czele pułku z Ukraińcami o Chyrów (zob. bitwa o Chyrów). Od 10 stycznia 1919 roku dowodził grupą swojego imienia w bitwie o Lwów. Na stanowisku dowódcy pułku 22 maja 1920 roku został zatwierdzony w stopniu pułkownika z datą 1 kwietnia 1920 roku, w piechocie, w grupie oficerów byłej cesarskiej i królewskiej Armii. Następnie pełnił rolę dowódcy VII Brygady Piechoty. 25 maja 1920 roku objął dowództwo nad VIII Brygadą Piechoty.
Poległ 14 lipca 1920 roku w zasadzce partyzanckiej w rejonie Baranowicz. Razem z nim zginął adiutant sztabowy VIII Brygady Piechoty, kapitan Mieczysław Rudzki, który wcześniej był słuchaczem I Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. 27 lipca 1922 roku Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz, marszałek Polski Józef Piłsudski, dekretem L. 13862/V.M. Adj. Gen. pośmiertnie odznaczył obu oficerów Krzyżem Srebrnym Orderu Wojskowego Virtuti Militari.
Po śmierci został mianowany generałem brygady.
Był żonaty i miał jedno dziecko.
Ordery i odznaczenia
W trakcie służby w c. i k. Armii otrzymał:
- Order Korony Żelaznej 3. klasy z dekoracją wojenną i mieczami,
- Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami,
- Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej dwukrotnie,
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
- Krzyż Wojskowy Karola,
- Złoty Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii,
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy,
- Medal Pamiątkowy Bośniacko-Hercegowiński,
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913.
Przypisy
Bibliografia
Adam Jaroszewski. [w:] Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.220 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-07].
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1895. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1895. (niem.).
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1896. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1895. (niem.).
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1900. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1899. (niem.).
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1904. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1903. (niem.).
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1905. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1904. (niem.).
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1906. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1905. (niem.).
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1910. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1909. (niem.).
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1916. (niem.).
Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1917. (niem.).
Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-12-31].
Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934.
Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
Adolf Kozubal: Zarys historji wojennej 37-go pułku piechoty Ziemi Łęczyckiej. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
Marian Porwit: Spojrzenia poprzez moje życie. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, 1986. ISBN 83-07-01535-9.
Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.