Adam Chełmoński
Adam Chełmoński (16 stycznia 1861 – 6 listopada 1924) był polskim lekarzem, który opisał objaw znany w literaturze medycznej jako objaw Chełmońskiego.
Życiorys
Urodził się jako syn Józefa i Izabeli z Łoskowskich. W młodości zmagał się z trudnościami materialnymi, zarabiając na życie poprzez korepetycje, co umożliwiło mu kontynuację nauki. Ukończył gimnazjum w Warszawie w 1880 roku, a następnie rozpoczął studia medyczne na Wydziale Przyrodniczo-Matematycznym Uniwersytetu Petersburskiego, które zakończył na Wydziale Lekarskim Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Dyplom lekarza uzyskał cum eximia laude 10 grudnia 1885 roku. Po studiach kształcił się w zakresie hydroterapii w Fürstenhofie w Styrii pod okiem Jana Czerwińskiego. W 1886 roku objął stanowisko asystenta w klinice Baranowskiego, a następnie u jego następcy, Stolnikowa. Od 1891 roku był ordynatorem nadetatowym w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie, a w 1895 roku awansował na ordynatora etatowego. Był aktywnym członkiem Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności.
Bratem Adama był malarz Józef Chełmoński. Ożenił się z Marią Władysławą Kudelską, siostrzenicą Ignacego Baranowskiego. Para miała czworo dzieci: Adama (1890–1959), Mateusza (1893–1981), Józefa (1894–) oraz Marię. Zmarł 6 listopada 1924 roku w Starem na skutek przewlekłej niewydolności nerek, a jego ciało zostało pochowane na cmentarzu w Grodzisku Mazowieckim.
Wybrane prace
- Głodowy zanik kości. Pamiętnik Kliniczny Szpitala Dzieciątka Jezus 2, s. 128–131 (1918)
- Kamica żółciowa utajona. Polska Gazeta Lekarska 3, 31, s. 418–419 (1924)
- Kilka słów o udawaniu i kłamstwach patologicznych. Gazeta Lekarska 56, 14, s. 187–189 (1921)
- Przyczynek do patogenezy astmy oskrzelowej. Gazeta Lekarska 46, 28, s. 770–784 (1911)
Bibliografia
Piotr Szarejko: Słownik lekarzy polskich XIX wieku. Tom 1. Towarzystwo lekarskie Warszawskie, Warszawa 1991, ss. 96–98
Hanecki M. Życie i działalność naukowa dra Adama Chełmońskiego (W 100 rocznicę jego urodzin). Archiwum Historii Medycyny 4 (1962)
Literatura dodatkowa
Ludwik Zembrzuski: Chełmoński Adam. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3: Brożek Jan – Chwalczewski Franciszek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1937, s. 280. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0
