Adam Bilczewski

Bilczewski Adam (ur. 3 lutego 1934 w Kętach, zm. 27 września 1987 w Murzasichlu) był polskim taternikiem, himalaistą oraz pisarzem górskim.

Życiorys

Ukończył studia na AGH w Krakowie, gdzie w 1956 roku uzyskał dyplom magistra inżyniera ceramika. Po zakończeniu edukacji podjął pracę w Centralnym Inspektoracie Standaryzacji przy MHZ w Gliwicach, gdzie spędził dziesięć lat. Następnie objął stanowisko adiunkta w Centralnym Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Przemysłu Izolacji Budowlanej „Izola”, gdzie obronił doktorat. Publikował wiele artykułów w czasopismach naukowo-technicznych oraz aktywnie uczestniczył w pracach Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Budowlanego, będąc również współautorem wielojęzycznego słownika terminologii z tej dziedziny.

W 1977 roku przeszedł hospitalizację z powodu stanu przedzawałowego. Pomimo pesymistycznych prognoz lekarzy dotyczących jego powrotu w wysokie góry, dzięki determinacji i intensywnej rehabilitacji w 1979 roku zdobył szczyt Lhotse. W 1980 roku został członkiem Zarządu Polskiego Związku Alpinizmu, obejmując przewodnictwo w Komisji Sportowej, a w ostatnim okresie pełniąc funkcję wiceprezesa. W 1987 roku postanowił skoncentrować się na pracy literackiej oraz szkoleniowej. W końcowych latach życia jego problemy z sercem powróciły, jednak mimo tego kontynuował swoje działania. Zrezygnował z pracy inżynierskiej, obejmując stanowisko szefa Centralnego Ośrodka Szkolenia „Betlejemka” na Hali Gąsienicowej. Niedługo później zmarł w Murzasichlu podczas jazdy, zatrzymując się i siadając w przydrożnym rowie.

Jego śmierć została zauważona w środowisku, a pożegnania zamieszczono w czołowych czasopismach górskich, w tym w angielskim „Mountain” (nr 118) oraz japońskim „Iwa to Yuki” (nr 125). Spoczął na gliwickim Cmentarzu Lipowym, a jego pogrzeb zgromadził ponad tysiąc przyjaciół, kolegów i znajomych.

Aktywności wysokogórskie

W 1952 roku do śląskiego środowiska taternickiego wprowadził go starszy brat Jacek. W 1956 roku ukończył kurs instruktorski. W latach 1952–1959 wspinał się w Tatrach, zdobywając m.in. wschodnie ściany Kościelca i Mięguszowieckiego Szczytu, drogi Łapińskiego i Paszuchy na Mnichu, Kazalnicy Mięguszowieckiej oraz Galerii Gankowej. Zimą przeszedł północną ścianę Mięguszowieckiego Szczytu oraz grań Morskiego Oka. W latach 60. XX wieku, z powodów rodzinnych oraz zawodowych, zrezygnował z intensywnej wspinaczki. W latach 70. powrócił do zdobywania szczytów, a od 1972 roku był prezesem Koła Gliwickiego Klubu Wysokogórskiego. W 1971 roku uczestniczył w wyprawie w Andy Peruwiańskie, a w 1974 roku był zastępcą kierownika wyprawy w subarktyczne góry Alaski i Kanady. Organizował i prowadził trzy udane ekspedycje na ośmiotysięczniki himalajskie: w 1979 roku na Lhotse północno-zachodnią ścianą, w 1982 roku na Makalu (pierwsze wejście lewym żebrem zachodniej ściany) oraz zimą 1984-85 na Dhaulagiri, gdzie miało miejsce drugie wejście zimowe oraz pierwsze w zimie kalendarzowej (szczyt zdobyli wtedy Andrzej Czok i Jerzy Kukuczka).

Działalność literacka

Tematyka jego książek opiera się na osobistych przeżyciach górskich. Zamiast technicznych relacji, jego prace koncentrują się na ludziach – kolegach z wypraw, których historie często są pełne dramatyzmu, a czasem także humoru. Jego bohaterowie to nie superbohaterzy, lecz zwykli ludzie, których pasje górskie prowadzą do heroicznych czynów i ekstremalnych wysiłków. Był jednym z pięciu autorów książki W górach Alaski i Kanady, w której jego teksty zajmują około połowy objętości. W 1983 roku opublikował książkę Lhotse czwarta góra Ziemi, a w 1987 roku wydał Alpiniści, w której ukazał wielu kolegów wspinaczy w momentach, gdy znajdowali się na krawędzi życia.

Przypisy