Adam Benisz

Adam Karol Benisz (ur. 10 listopada 1888 w Nowym Sączu, zm. 24 stycznia 1991 tamże) – doktorem praw, działaczem narodowym na Śląsku oraz pułkownikiem.

Życiorys

W 1909 roku ukończył C.K. gimnazjum w Nowym Sączu. Następnie podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1912 roku, razem z przyjacielem Tadeuszem Górskim, znanym jako „Szary”, zainicjował w Nowym Sączu działalność X Polskiej Drużyny Strzeleckiej. W 1914 roku brał udział w walkach w Legionach Polskich.

Był członkiem Głównego Komitetu Wykonawczego dla Spraw Śląska w czasie pierwszego powstania śląskiego, a później w trzecim, gdzie pełnił funkcję dowódcy okręgu w Kędzierzynie oraz działał jako aktywista plebiscytowy.

8 stycznia 1924 roku został potwierdzony w stopniu kapitana, z datą starszeństwa 1 czerwca 1919 i 118. lokatą w korpusie oficerów sądowych (od 1 stycznia 1937 w korpusie oficerów audytorów).

W 1920 roku brał udział w zakładaniu Narodowej Partii Robotniczej (NPR), a w 1932 roku zorganizował Związek Młodzieży Robotniczej im. Stefana Żeromskiego w Katowicach. Był również radcą w Wyższym Urzędzie Górniczym w Katowicach. 28 czerwca 1933 roku objął stanowisko przewodniczącego Sądu Brackiego Rozjemczego w Katowicach.

Po rozpoczęciu II wojny światowej, 17 września 1939 roku, w Zbarażu został wzięty do radzieckiej niewoli. Spędził dwa lata w łagrze. W 1941 roku wstąpił do armii gen. Andersa w ZSRR, a w latach 1945–1947 przebywał w Wielkiej Brytanii. Po powrocie do kraju działał w Komisji Prawa Górniczego w Katowicach.

Zmarł 24 stycznia 1991 roku i został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu komunalnym przy ul. Śniadeckich 19 w Nowym Sączu.

Publikacje

Z trzeciego powstania na Górnym Śląsku. Walka o Kędzierzyn (Katowice 1926)

Górny Śląsk w walce o polskość (Katowice 1930)

Walki o Kędzierzyn i Górę Św. Anny (Katowice 1961)

Ordery i odznaczenia

Krzyż Niepodległości (17 września 1932)

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (9 listopada 1932)

Przypisy

Bibliografia

Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.

Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.