Adam Augustyński

Adam Maria Jan Augustyński (urodzony 9 kwietnia 1900 we Lwowie, zmarły 8 maja 1965 w Warszawie) był polskim prawnikiem oraz bankowcem, który przez wiele lat pracował w Banku Gospodarstwa Krajowego i brał udział w obronie Lwowa.

Życiorys

Był synem Stanisława Augustyńskiego, prawnika i urzędnika skarbowego, który był również posłem na Sejm II RP, oraz Marii Morawieckiej (1874-1945), spokrewnionej z Kornelem Morawieckim. Jego dziadkiem był Wojciech Augustyński z Odporyszowa. W latach 1907–1910 uczęszczał do szkoły powszechnej w Sanoku, a w 1918 ukończył C. K. Wyższe Gimnazjum Klasyczne w Sanoku, do którego chodził od klasy I do VIII, z wyjątkiem klasy V (1914-1915), którą ukończył w Brnie Morawskim. Od 1 lipca do 15 października 1918 odbył praktykę w kopalni nafty w Rudawce koło Rymanowa. Po zdaniu egzaminu wstępnego na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej, 1 listopada 1918 zgłosił się jako ochotnik do 1. Pułku Strzelców Lwowskich, aby wziąć udział w wojnie polsko-ukraińskiej o przynależność Galicji Wschodniej. W trakcie obrony Lwowa, 4 listopada, został wzięty do niewoli i osadzony w Kosaczowie pod Kołomyją, gdzie przetrzymywano go do 30 czerwca 1919. W obozie jeńców nabawił się choroby płuc i po jego opuszczeniu do września 1919 przebywał na rekonwalescencji w rodzinnym domu w Sanoku. Od 1 października 1919 do 30 maja 1920 studiował na Politechnice Lwowskiej. 1 czerwca 1920 znowu zgłosił się do wojska i został przydzielony do 6. Dywizjonu Wojsk Samochodowych, gdzie służył do 20 grudnia 1920. Po zwolnieniu z wojska z powodów zdrowotnych, od 15 stycznia 1921 do 30 czerwca 1923 kontynuował studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej. Z powodu braku środków finansowych musiał przerwać naukę, a następnie podjął pracę w Banku Ziemian S.A. W 1923 rozpoczął roczny kurs dla abiturientów szkół średnich przy Akademii Handlu Zagranicznego, uzyskując uprawnienia do „samodzielnego wykonywania przemysłów handlowych”. Równocześnie przeniósł się na Wydział Prawa i Umiejętności Politycznych Uniwersytetu króla Jana Kazimierza we Lwowie, który ukończył w 1928, zdobywając tytuł magistra praw. 4 sierpnia 1926 poślubił Walerię Katarzynę Szadurską (ur. 17 listopada 1900, córkę Adama i Heleny z d. Ryglewicz).

15 marca 1929, w wyniku likwidacji Banku Ziemian S.A., rozpoczął pracę w centrali Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) i przeprowadził się z żoną do Warszawy. Zamieszkał na ul. Siennej 41 m. 21, a później przy al. Niepodległości. 24 lipca 1936 urodziła się jego jedyna córka, Anna Helena (wcześniej dwoje dzieci zmarło przy porodzie). Po wybuchu II wojny światowej ewakuował się z żoną i córką do Równego i Lwowa, jednak w obliczu zagrożenia wywózką na Syberię wrócił do Warszawy pod koniec maja 1940. Po upadku Powstania Warszawskiego, w którym zginął jego kuzyn Jędrzej Augustyński wraz z żoną Janiną, z rodziną dotarł do Krakowa, gdzie przez dwa miesiące pracował jako robotnik w firmie rymarskiej. 6 stycznia 1945 został aresztowany przez władze niemieckie i przez 10 dni przetrzymywany w obozie na Prądniku Czerwonym. Po ucieczce z transportu do Auschwitz ukrywał się w Makowie Podhalańskim. W tym czasie, 20 stycznia 1945, w Sanoku zmarła jego matka Maria z d. Morawiecka. 1 lutego 1945 wrócił do Krakowa, podejmując pracę w BGK. W połowie 1945 przeniesiono go do Warszawy, dokąd sprowadził chorą żonę i córkę. Waleria Augustyńska zmarła 1 grudnia 1945 na skutek ciężkiej choroby nerek, zostawiając 9-letnią córkę. W 1947 ożenił się ponownie ze Stefanią Pilawską (córką Ludwika i Marianny z d. Lis, ur. 2 września 1910 w Warszawie), która po Powstaniu Warszawskim była w obozie pracy w Niemczech. Krótko po ślubie doznała paraliżu w wyniku choroby i wymagała jego stałej opieki. Mieszkali przy ul. Rozbrat 10/14 m. 30 w Warszawie. Zmarł tamże 8 maja 1965, przechodząc na emeryturę. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Rodzeństwo

  • Stefan Maria (ur. 4 lipca 1897 w Tarnopolu, student prawa, ochotnik Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, zm. 20 lutego 1920 w Sanoku z powodu gruźlicy)
  • Stanisław Maria (ur. 1904 we Lwowie, ochotnik Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, powstaniec górnośląski, inwalida wojskowy, zm. 17 lipca 1924 w Sanoku)
  • Zofia (ur. 3 czerwca 1909 we Lwowie, zm. 21 kwietnia 1911)
  • Tadeusz Maria (ur. 8 czerwca 1912 w Sanoku, żonaty z Romaną Łuczak, zm. 17 stycznia 1969 w Sanoku)
  • Juliusz Maria (ur. 1 listopada 1914 w Limanowej, urzędnik, od 1944 żonaty z Kazimierą Skórką, zm. 3 marca 1954 w Warszawie)

Według doniesień prasowych z 1924 roku, bracia Stefan i Stanisław zmarli w wyniku odniesionych ran podczas wojny.

Anna Helena Slezkin

W 1958 roku córka Anna Helena poślubiła Bohdana Aleksandra Slezkina (ur. 2 grudnia 1932, zm. 7 września 1993), pochodzącego z arystokratycznego rodu Slezkinów, wywodzącego się z guberni czernihowskiej. Etymologia nazwiska pochodzi od słowa „łza” (po ukraińsku i rosyjsku „sljoza”). Rodzinny majątek Karasin na Wołyniu pierwotnie należał do von Brömsenów. Dzięki małżeństwu jedynej córki Aleksandra barona von Brömsena z dziedzicem rodziny Slezkinów, majątek powiększył się do 37 tys. hektarów, obejmując Karasin, Maniewicze i Smołodówkę. 27 lutego 1916 Józef Piłsudski zatrzymał się w nim ze swoim sztabem, gdzie, zmagając się z ciężką chorobą, po niespełna 17 latach postanowił powrócić do Kościoła rzymskokatolickiego. Świadkami tego wydarzenia byli Kazimierz Sosnkowski i Bolesław Wieniawa-Długoszowski, a akt sporządził kapelan 1. Pułku Piechoty Legionów Polskich, ks. Henryk Ciepichałł.

Bohdan Aleksander Slezkin był absolwentem Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie, harcmistrzem szczepu 23 WDH „Pomarańczarnia”, a także artystą grafikiem i rysownikiem. Został aresztowany w 1950 roku, a po ciężkim śledztwie skazany w 1951 przez władze stalinowskie na 15 lat więzienia za działalność antykomunistyczną. Wyrok odbywał w Jaworznie i Rawiczu. 12 lipca 1960 urodził się ich jedyny syn Michał Slezkin, późniejszy absolwent warszawskiej ASP i artysta grafik. Michał jest spokrewniony z Yurim Lvovich Slezkinem, amerykańskim historykiem, pisarzem i profesorem historii Rosji na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. Małżeństwo Anny i Bohdana Slezkinów zakończyło się rozwodem.

Praca w Banku Gospodarstwa Krajowego

Adam Augustyński przez całe swoje życie zawodowe był związany z bankowością. Od 20 września 1923 do 15 marca 1929 (5 lat i 5 miesięcy) pracował w Banku Ziemian S.A. we Lwowie, gdzie pełnił m.in. funkcję samoistnego korespondenta oraz referenta w Oddziale Parcelacyjnym. Następnie, od 15 marca 1929 do 1 sierpnia 1944 oraz od 8 marca 1945 do 8 maja 1965 (35 lat i 7 miesięcy) pracował w Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) w Warszawie i Krakowie, zajmując stanowisko kierownika Departamentu Kredytów Długoterminowych, prokurenta oraz naczelnika Wydziału Likwidacji Kredytów Własnych. Okresowo zastępował również dyrektora banku. W BGK zatrudniony był również jego młodszy brat Juliusz Maria Augustyński oraz kuzynka Stanisława Luszowska, córka Leona i Anieli z d. Augustyńskiej, po mężu Badowska.

Był wysoko ceniony przez swoich przełożonych oraz współpracowników.

W okresie stalinowskim, szczególnie po aresztowaniu przez Bezpiekę w październiku 1946 jego stryja, Zygmunta Augustyńskiego, który był jednym z filarów opozycji antykomunistycznej w powojennej Polsce, był szykanowany i zdegradowany, co skutkowało obniżeniem jego wynagrodzenia. Mimo tych trudności pozostawał osobą pogodną i życzliwą. Posiadał dogłębną wiedzę, znał grekę i łacinę oraz biegle mówił po niemiecku i ukraińsku. Poza pracą zawodową interesował się historią oraz był zapalonym filatelistą.

Przypisy