Adam Albert Neipperg (ur. 8 kwietnia 1775 w Wiedniu, zm. 22 lutego 1829 w Parmie) – hrabia, generał Armii Cesarstwa Austriackiego.
Życiorys
Neipperg pochodził z tradycyjnej szwabskiej rodziny, będąc wnukiem generała hr. Wilhelma Reinharda Neipperga. Swoją karierę wojskową rozpoczął jako huzar w wieku piętnastu lat, szybko zdobywając uznanie. Wstępując do armii austriackiej, stracił jedno oko w wyniku cięcia francuską szablą podczas bitwy pod Neerwinden. Mimo to, brał udział w wielu kampaniach przeciwko rewolucji i Napoleonowi, w tym w bitwie pod Marengo. Żywił głęboką nienawiść do Francji rządzonej przez Napoleona, co wpływało na jego działania.
W 1810 roku został austriackim ambasadorem w Sztokholmie, gdzie odniósł znaczący sukces, przekonując Jana Bernadotte’a do sojuszu z Rosjanami przeciwko Napoleonowi. Jego umiejętności dowódcze oraz osobista odwaga podczas bitwy pod Lipskiem w 1813 roku przyniosły mu awans na stopień Feldmarschall-Leutnant, a także zaszczyt dostarczenia wieści o zwycięstwie do Wiednia.
Rok później, jako ambasador w Neapolu, zmusił króla Murata do podpisania traktatu sojuszniczego przeciwko Francji. W 1815 roku osobiście zniweczył militarne ambicje Joachima Murata. W 1814 roku dowodził pierwszymi oddziałami austriackimi w Mediolanie, stolicy pasierba Napoleona, Eugeniusza.
Małżeństwo z cesarzową
Neipperg spotkał swoją przyszłą żonę, Marię Ludwikę, w 1812 roku, gdy był jednym z jej dwunastu szambelanów, podczas jej pobytu w Pradze. Choć nie zwróciła na niego uwagi, musiała być świadoma jego obecności, ponieważ był charakterystyczną postacią w eleganckim huzarskim mundurze i czarną przepaską. Miał silną budowę, kręcone jasne włosy oraz przystrzyżony wąsik, a także rumianą, lecz zmarszczoną twarz. Był młodszy od pierwszego męża cesarzowej o zaledwie sześć lat, a do tego wykształcony i mający zamiłowanie do poezji oraz muzyki; grał na fortepianie. Jego urok osobisty przyciągał wiele kobiet, co zauważyła również pani de Staël.
Neipperg miał wiele romansów, a jego życie osobiste było owiane skandalami. Po unieważnieniu swojego poprzedniego małżeństwa w 1813 roku, poślubił hrabinę Teresę Ramondini, z którą uciekł kilka lat wcześniej; mieli już pięcioro dzieci z nieprawego łoża.
Kiedy Napoleon stracił władzę, a Maria Ludwika chciała do niego dołączyć na wyspie Elba, Neipperg został poproszony o uwiedzenie byłej cesarzowej, aby pomóc jej zapomnieć o mężu. Udało mu się to 24 września, gdy po raz pierwszy spędził noc z Marią Ludwiką w Szwajcarii. Po powrocie do Wiednia cesarz Franciszek mianował go szambelanem ekscesarzowej, co miało na celu złagodzenie jej zakłopotania związanym z plotkami o romansie z generałem.
Neipperg dowodził jedną z dwóch armii, które ruszyły na Bolonię przeciwko królowi Neapolu. W bitwie pod Tolentino osobiście przeprowadził skuteczny szturm 2000 kawalerzystów na Neapolitańczyków, którzy szybko uciekli. Z radością informował Wiedeń o schwytaniu siostry Napoleona, królowej Neapolu, Karoliny.
Po tym, jak Maria Ludwika została księżną Parmy, mianowała Neipperga ministrem spraw zagranicznych i wewnętrznych, głównodowodzącym armii oraz wielkim szambelanem. Okazał się doskonałym politykiem, przyczyniając się do wzbogacenia księstwa i tym samym poprawiając opinię o księżnej.
Neipperg i Maria Ludwika mieli troje dzieci:
- Albertynę (ur. 1817),
- Wilhelma Alberta (1819–1897),
- Matyldę (zmarłą tuż po urodzeniu).
Dzieci Neipperga i Marii Ludwiki otrzymały tytuły książąt Montenuovo, co jest subtelnym odniesieniem do nazwiska Neipperg, będącego zniekształceniem słowa Neuberg, co oznacza „nowa góra”.
Adam von Neipperg ożenił się z Marią Ludwiką po śmierci Napoleona oraz własnej żony, a ich małżeństwo okazało się bardzo udane.
Neipperg zmarł w 1829 roku na skutek ataku serca. Jego żona oraz mieszkańcy Parmy pogrążyli się w głębokim smutku po jego śmierci. Smutek Parmeńczyków nie był zaskoczeniem, ponieważ Adam Neipperg rządził Parmą sprawiedliwie i łagodnie. Nie interesowało go gromadzenie bogactw, z wyjątkiem ubrań, pozostawił za sobą jedynie pudełko z odznaczeniami.
Przypisy
Bibliografia
Dighby Smith: A Biographical Dictionary of all Austrian Generals. [dostęp 2016-11-10]. (ang.).