Adam Abramowicz
Adam Abramowicz (urodzony 2 lutego 1881 roku w Żoślach (Žasliai) na Litwie, zmarły 4 czerwca 1969 roku w Białymstoku) był polskim księdzem katolickim, kanonikiem wileńskim oraz budowniczym kościołów na Białostocczyźnie.
Życiorys
Wywodził się z rodziny kolejarskiej, jego rodzicami byli Marcin i Cecylia z Sąginów. Ukończył seminarium duchowne w Wilnie, a w 1905 roku przyjął święcenia kapłańskie. W 1906 roku objął probostwo w Dereczynie, gdzie zrealizował budowę murowanego kościoła. Ponadto organizował nauczanie w języku polskim, co doprowadziło do jego aresztowania przez władze carskie w 1908 roku. Spędził dwa miesiące w klasztorze franciszkanów w Grodnie. Po tym incydencie, nie mogąc pracować w diecezji, udał się do Rzymu, gdzie studiował na Uniwersytecie Angelicum.
W 1914 roku powrócił do Polski, początkowo pracując jako wikariusz w parafii św. Rafała w Wilnie, a następnie w Suchowoli. W 1917 roku został proboszczem w Uhowie, gdzie dokończył budowę kościoła parafialnego. Od 21 lutego 1922 do 25 kwietnia 1925 roku był proboszczem w Goniądzu, gdzie również zbudował nowy kościół parafialny. Za to osiągnięcie został uhonorowany tytułem kanonika honorowego kapituły wileńskiej.
Na prośbę ks. Abramowicza, biskup wileński Jerzy Matulewicz powierzył mu 9 lutego 1925 roku parafię św. Rocha w Białymstoku oraz zadanie wybudowania kościoła. Budowa rozpoczęła się od ogłoszenia w czasopiśmie „Architektura i Budownictwo” (14 kwietnia 1926 roku) konkursu na projekt Świątyni Opatrzności Bożej w Białymstoku. Kościół św. Rocha, którego budowę zakończono dopiero w 1946 roku, stał się jednym z najwyższych kościołów w Polsce mającym 78 metrów wysokości.
W okresie międzywojennym pełnił również funkcję redaktora miesięcznika „Jutrzenka Białostocka” od 1928 roku oraz publikował szereg artykułów w czasopismach katolickich.
Podczas II wojny światowej ks. Abramowicz angażował się w działalność społeczną, prowadząc tajne nauczanie pod przykrywką przedszkola oraz pomagając Żydom. Dwukrotnie był więziony przez Niemców i brany jako zakładnik. Pełnił rolę kapelana Białostockiego Okręgu Armii Krajowej, a za swoją działalność został odznaczony Krzyżem Niepodległości z Mieczami oraz Krzyżem Walecznych.
W 1947 roku otrzymał tytuł prałata papieskiego. Zmarł 4 czerwca 1969 roku i został pochowany przy kościele św. Rocha.
Przypisy
Bibliografia
- Tadeusz T. Krahel, Ksiądz prałat Adam Abramowicz, „Czas Miłosierdzia”, Nr 154, luty 2003 [zarchiwizowane z adresu 2006-10-05]. Brak numerów stron w czasopiśmie.
- Ks. Adam Abramowicz (1881–1969) – budowniczy kościołów [online], wrotapodlasia.pl [zarchiwizowane z adresu 2015-04-18].
- Abramowicz Adam, ksiądz – artykuł w wyborcza.pl Białystok.
Linki zewnętrzne
Czasopismo Jutrzenka Białostocka w Podlaskiej Bibliotece Cyfrowej