Adalia

Adalia to rodzaj chrząszczy należący do rodziny biedronkowatych oraz podrodziny Coccinellinae. Jest to rodzaj występujący na całym świecie. Zarówno larwy, jak i dorosłe osobniki żywią się pluskwiakami z rodzin mszycowatych oraz ochojnikowatych. Osobniki dorosłe charakteryzują się zmiennym ubarwieniem w obrębie tego samego gatunku.

Morfologia

Owad dorosły

Ciało jest szerokie, owalne, lekko spłaszczone, o długości od 3,5 do 5,5 mm. Wierzch ciała ma wyraźnie widoczne punkty. Głowa ma wystające przednio-boczne kąty nadustka. Buławka czułków ma ściśle połączone człony, z których przedostatni jest szerszy niż dłuższy. Przedpiersie w części wierzchołkowej jest zaokrąglone, a wierzchołek śródpiersia jest ścięty i ma listewkę. Żeberka boczne na gładkim, słabo wypukłym wyrostku przedpiersia sięgają do przednich krawędzi bioder. Linie udowe (zabiodrowe) na pierwszym widocznym sternicie odwłoka są prawie kompletne lub całkowicie, półkoliste, nierozdwojone, nie sięgające do przedniej krawędzi sternitu. Odnóża środkowej i tylnej pary mają po dwie ostrogi na goleniach. U nasady pazurków znajduje się ząbek o prawie kwadratowym kształcie. Pokrywy mają zmienne ubarwienie wewnątrzgatunkowe, od całkowicie żółtych do całkowicie czarnych. Samce mają symetryczne narządy rozrodcze, natomiast samice dysponują dużym infundibulum.

Larwa

Głowa larwy ma wyraźne szwy czołowe. Aparat gębowy wyposażony jest w żuwaczki z retynakulum oraz ząb przedwierzchołkowy, który na wierzchołku jest podzielony na dwa zęby. Żuwaczki nie mają piłkowania. Odnóża mają tarsungulusy z wyrostkiem u nasady, a goleniostopy mają półbłoniasty, oszczeciniony obszar na stronie spodniej, sięgający długością całego członu. Terga śródtułowia i zatułowia mają dwa skleryty. Odwłok składa się z tergów od pierwszego do ósmego, które mają strumae – każde z nich jest zaopatrzone w kilka chalazae, z których tylko trzy są wyraźne i często zgrupowane razem. Dziewiąty tergit odwłoka ma kompletną krawędź tylną, bez środkowego wyrostka.

Biologia i ekologia

Dorosłe osobniki oraz larwy są drapieżnikami, które żerują na ochojnikowatych z gatunków: Adelges laricis, Pineus pini i Pineus strobi, a także na mszycowatych z gatunków: Acyrthosiphon carnosum, Acyrthosiphon dirhodum, Acyrthosiphon pisum, Acyrthosiphon urticae, Acyrthosiphon solani, Amphorophora rubi, Anoraphis farfarae, Aphis fabae, Aphis farinosa, Aphis gossypii, Aphls hederae, Aphis pomi, Aphis rumicis, Aphis sambuci, Aphis urticata, Aphis viburni, Betulaphis quadrituberculata, Brachycaudus helichrysi, Brevicoryne brassicae, Capitophorus elongatus, Cavariella aegopodi, Chaitophorus capreae, Chaitophorus veriscolor, Chromaphis juglandica, Chromaphis juglandicola, Cryptomyzus ribis, Dactynotus cirsii, Dactynotus eoessigi, Dactynotus sonchi, Drepanosiphum platanoidis, Dysaphis devecta, Dysaphis sorbi, Elatobium abletinum, Eriosoma lanigerum, Eriosoma pyricola, Euceraphis punctipennis, Euceraphis tiliae, Hyalopterus pruni, Laingia psammae, Macrosiphum euphorbiae, Macrosiphum rosae, Monellia caryella, Monelliopsis california, Monelliopsis caryae, Myzocallis boerneri, Myzocallis carpini, Myzocallis castanicola, Myzocallis coryli, Myzus cerasi, Myzus persicae, Nearctaphis bakeri, Nearctaphis crataegifolia, Pemphigus bursarius, Periphyllus lyropictus, Periphyllus negundinis, Periphyllus testudinaceus, Phorodon humuli, Phorodon menthae, Phyllaphis fagi, Pterocallis alni, Rhopalosiphum insertum, Thelaxes dryophila, Tuberculoides annulatus, Tuberolachnus salignus.

Rozprzestrzenienie

Rodzaj ma charakter prawie kosmopolityczny, znany z Europy, Azji, Afryki, obu Ameryk oraz Australii. W Polsce występują trzy gatunki: A. bipunctata, A. conglomerata oraz A. decempuntata.

Taksonomia

Rodzaj został opisany w 1850 roku przez Étienne’a Mulsanta. Gatunek typowy, Coccinella bipunctata, został wyznaczony w 1874 roku przez George’a R. Crotcha.

Należą tu m.in.: