Adagio
Adagio (wym. a’dadʒ͡ʲɔ wł.: wolno) to wolne tempo w utworach muzycznych, mieszczące się w zakresie 66-76 BPM. Jest to tempo wolniejsze od andante, ale szybsze niż largo.
Termin ten odnosi się również do drugiej, stałej części kompozycji stworzonych według zasady cyklu sonatowego, takich jak sonaty czy symfonie. Adagio w kontekście sonatowym ma zwykle charakter liryczny lub poważny, kontrastując z dynamiczną i szybką pierwszą częścią, którą jest allegro. Wiele znanych kompozytorów, jak na przykład Bruckner, nadało tytuł Adagio wolnym fragmentom swoich dzieł, szczególnie w symfoniach.
Przykładem adagio jako pierwszej części sonaty jest utwór Księżycowa Beethovena, gdzie tak nietypowa struktura zapowiada nową epokę – romantyzm w muzyce.
W kontekście zarówno nazwy części utworu, jak i oznaczenia tempa, adagio często łączy się z dodatkowymi przymiotnikami, takimi jak adagio assai, adagio molto (bardzo powoli), czy adagio sostenuto (powoli, powściągliwie). Istnieją także odmiany, takie jak adagietto (nieco szybsze niż adagio) oraz adagissimo (bardzo powoli).
Termin adagia odnosi się również do pewnej części lekcji tańca klasycznego, która składa się z ćwiczeń rozwijających równowagę, płynność oraz harmonijność ruchów.
Przypisy
Zobacz też
- Largo