Ad libitum
Ad libitum (łac. według upodobania; skrót ad lib) to termin, który pojawia się w partyturze utworów muzycznych.
Wskazuje on, że kompozytor daje wykonawcy wolność w końcowym kształtowaniu wykonanego utworu, umożliwiając mu wybór jednego z zamieszczonych wskazówek wykonawczych lub interpretacyjnych. Może to obejmować na przykład decyzję o użyciu (lub niewykorzystaniu) konkretnego instrumentu, zrealizowaniu lub pominięciu danego głosu czy fragmentu utworu, liczbę powtórzeń, improwizację itp. Dodatkowo, może również odnosić się do swobodnych zmian w oznaczonym tempie (rzadziej w melodii) danego fragmentu kompozycji. W takim przypadku, ad libitum może być uzupełnione innymi terminami wykonawczymi, takimi jak accelerando, rallentando, ritenuto itp.
W kontekście jazzu, termin ten odnosi się głównie do części przeznaczonej na improwizację.
Zobacz też
- Obbligato
Bibliografia
- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 13. ISBN 83-01-11390-1. (pol.)
- Jerzy Habela: Słowniczek muzyczny. Warszawa: PWM, 1968, s. 8. ISBN 83-01-11390-1. (pol.)
- The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. A. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.)