Ad abolendam haeresim
Ad abolendam haeresim (łac. Ku wykorzenieniu herezji) to dekret papieża Lucjusza III, który został wydany 4 listopada 1184 roku podczas synodu w Weronie, w którym uczestniczył także cesarz Fryderyk I Barbarossa. Dokument ten, skierowany do biskupów, ustanawiał zasady prowadzenia inkwizycji w odpowiedzi na wzrastającą liczbę ruchów heretyckich, co zapoczątkowało tzw. inkwizycję biskupią.
Charakterystyka
W dekrecie wymienione zostały następujące ruchy heretyckie: katarzy, pataria, humiliaci, biedni z Lyonu, arnoldyści. Biskupi zostali zobowiązani do ścigania herezji, co polegało na wizytowaniu parafii. W przypadku potwierdzenia podejrzeń o herezję, należało przeprowadzić dochodzenie. Jeśli dochodzenie potwierdzało te zarzuty, odstępca od wiary miał być przekazywany władzy świeckiej w celu wymierzenia odpowiedniej kary (animadversio debita). Władza świecka była zobowiązana, pod groźbą ekskomuniki i nałożenia Interdyktu, do niezwłocznego zajęcia się sprawą.
Warto zauważyć, że dokument nie odnosi się do prześladowań fizycznych ani karania śmiercią. Współpraca z władzą świecką jest potwierdzona przez fakt, że zapisy dokumentu papieskiego znalazły swoje odzwierciedlenie w statutach cesarskich wydanych przez Fryderyka I.
Choć istniała możliwość sięgnięcia po działania militarne, papież zdecydował się na podejście prawne, co stanowi przyczynę powstania inkwizycji.
Zobacz też:
Przypisy
Bibliografia
M. Banaszak, Historia Kościoła katolickiego, t. 2: Średniowiecze, Warszawa 1989, s. 168.
T. Manteuffel, Historia powszechna. Średniowiecze, wyd. 10, Warszawa 1997, s. 270.
Ad abolendam diversam haeresium pravitatem (łac.)