ACW-IP
ACW-IP (skrót od: Armoured Carrier Wheeled – Indian Pattern) to kołowy transporter opancerzony, który został stworzony i produkowany w Indiach podczas II wojny światowej.
Historia
Transporter ACW-IP bazował na podzespołach różnych pojazdów. Jego podwozie pochodziło z kanadyjskiego modelu tylnosilnikowego 4×4, produkowanego przez firmę Ford Motor Co. w Windsor w Ontario, a dodatkowe elementy dostarczała amerykańska firma Marmon Herrington z Indianapolis. Pancerne nadwozia były wytwarzane w Indiach, gdzie również montowano gotowe pojazdy z części sprowadzonych z Ameryki. Produkcją nadwozi oraz ostatecznym montażem zajmowały się zakłady Tata Iron and Steel Co. oraz East Indian Railway Workshops.
W latach 1940–1944 zbudowano 4655 egzemplarzy.
Pojazdy te były używane w hinduskich dywizjach piechoty, gdzie pełniły różnorodne funkcje, takie jak rozpoznanie, łączność, transport oraz mobilne punkty obserwacyjne dla oficerów artylerii. Głównie wykorzystywano je w operacjach w Afryce i we Włoszech. Po zakończeniu wojny transportery brały udział w konfliktach w Birmie i Malajach w latach 50. i 60. XX wieku, a w Europie były na wyposażeniu armii greckiej.
Planowano także rozpoczęcie produkcji w Nowej Zelandii, jednak projekt ten nie został zrealizowany. Wyprodukowano jedynie 100 pojazdów dla armii nowozelandzkiej w latach 1943–1944. Wozy były używane przez 3 Dywizję Nowozelandzką podczas działań na Pacyfiku, a także w czasie wojny koreańskiej. Zostały wycofane z użytku dopiero w 1956 roku.
Transportery trafiły również do Polskich Sił Zbrojnych latem 1942 roku. Nie były to standardowe pojazdy, zostały przejęte wraz z samochodami pancernymi AC Marmon-Herrington przez Pułk Ułanów Karpackich od hinduskiej dywizji.
Wersje
Opracowano kilka wersji ACW-IP, które różniły się konstrukcją:
- Mk I – podwozie z zespołów Ford Commercial Model 1940 z silnikiem z przodu (10 pojazdów).
- Mk II – podwozie 4×4 Ford CO11QRF z silnikiem z tyłu.
- Mk IIA – wprowadzono drobne ulepszenia.
- Mk IIB – dodano częściowe opancerzenie przedziału bojowego.
- Mk IIC – podwozie 4×4 Ford C191QRF, powiększono zbiornik paliwa i zamontowano wieżyczkę z uzbrojeniem.
- Mk III – powiększono wieżyczkę (276 sztuk).
- Mk IV – podwozie 4×4 Ford C291QRF, zmieniono konstrukcję kadłuba, co zwiększyło masę pojazdu.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Janusz Magnuski: Wozy bojowe Polskich Sił Zbrojnych 1940-1946. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1998, s. 211-212. ISBN 83-86776-39-0.