ActiveX
ActiveX to przestarzała biblioteka komponentów i kontrolek stworzona przez firmę Microsoft. Technologia ta umożliwiała wymianę danych pomiędzy różnymi aplikacjami działającymi w systemach operacyjnych Windows. Szczególnie często wykorzystywano ją w przeglądarce Internet Explorer do wywoływania różnych funkcji systemowych, na przykład w kontekście wsparcia dla AJAX. Wsparcie dla ActiveX zostało jednak zakończone w 2015 roku w przeglądarce Microsoft Edge.
Technologia ActiveX wywodzi się z wcześniejszych rozwiązań firmy Microsoft, takich jak OLE i COM. Została zaprojektowana jako technologia o charakterze modularnym.
Z punktu widzenia technologicznego, kontrolki ActiveX są podzbiorem komponentów typu COM. Kontrolki te powstały na bazie komponentów VBX, które następnie przekształcono w kontrolki OCX, a później nazwano je ActiveX.
Wykorzystanie
Kontrolki ActiveX były wykorzystywane do uruchamiania aplikacji osadzonych w interfejsie użytkownika, na przykład w formie apletów na stronie WWW.
Niektóre obiekty były również dostępne do wykorzystania w JavaScript (właściwie w JScript). W szczególności w IE5 w ramach biblioteki MSXML udostępniono możliwość asynchronicznego wywoływania żądań, co stało się częścią technologii AJAX, a później zostało ustandaryzowane jako XMLHttpRequest.
W Delphi niektóre specyficzne komponenty ActiveX, które są kontenerami złożonymi z innych kontrolek, nazywane są ActiveForm. Komponenty te (jak również ActiveX) mogły być osadzone na stronach internetowych w przeglądarce Internet Explorer, co czyniło je niedostępnymi dla użytkowników innych przeglądarek.
Alternatywy
Technologia ActiveX nie została wdrożona w żadnej innej przeglądarce, nawet w nowej przeglądarce Microsoftu. Firma ta ostrzegała przed używaniem ActiveX w IE11, ponieważ technologia ta mogła być wykorzystywana do zbierania danych o komputerze lub do infekcji systemu, ze względu na wysoką podatność ActiveX na zagrożenia bezpieczeństwa.
Microsoft zmienił główną technologię dla kontrolek, tworząc środowisko .NET. Kontrolki Windows Forms zastąpiły ActiveX, chociaż częściowe wsparcie dla ActiveX utrzymano przynajmniej do wersji 4.x.
W przeglądarkach różne rodzaje kontrolek zostały ustandaryzowane w ramach HTML5. Wcześniej pojawił się obiekt XHR, który zastąpił żądania AJAX oparte na ActiveX, a w 2015 roku w Chrome i Firefox wprowadzono nowe Fetch API.