Actio redhibitoria to w prawie rzymskim powództwo, które kupujący może wnieść przeciwko sprzedawcy w celu uzyskania zwrotu wzajemnych świadczeń z powodu wystąpienia wad fizycznych zakupionej rzeczy.
Charakterystyka powództwa
Zgodnie z edyktem edylów kurulnych, sprzedawcy byli odpowiedzialni za wady dotyczące sprzedawanych zwierząt oraz niewolników, które były wymienione w edykcie, a o których nie poinformowali kupującego. Przyjęto zasadę, że osoba zajmująca się handlem zna swój towar oraz jego wady.
Powództwo to przyznawano w przypadku ujawnienia wad rzeczy, co umożliwiało kupującemu rozwiązanie umowy kupna-sprzedaży oraz zwrot ceny po oddaniu towaru. Actio redhibitoria była jednym z rodzajów skarg arbitralnych. W przypadku nieprzestrzegania polecenia sędziego, sprzedawca mógł zostać ukarany dwukrotnością ceny. Kupujący, domagając się rozwiązania umowy, mógł skorzystać z tego powództwa w ciągu 6 miesięcy od zawarcia kontraktu. Po upływie tego terminu, kupujący miał możliwość żądania obniżenia ceny w zależności od wpływu wady na wartość towaru, korzystając z actio quanti minoris (w ciągu roku), a następnie mógł dochodzić odszkodowania za pomocą actio empti.
W czasach prawa justyniańskiego, zastosowanie tego powództwa zostało rozszerzone na zakup wszystkich rodzajów rzeczy, a nie tylko niewolników i zwierząt. Prawdopodobnie wówczas też poszerzono odpowiedzialność sprzedawcy o wady ukryte, o których sprzedawca nie miał wiedzy.
Przypisy
Bibliografia
Marek M. Kuryłowicz, Adam A. Wiliński, Rzymskie prawo prywatne, Kraków: „Zakamycze”, 1999, ISBN 83-7211-089-1, OCLC 830208116. Brak numerów stron w książce.
Władysław Rozwadowski, Prawo rzymskie, Wydanie II, Poznań 1992, ISBN 83-01-10031-1.