Actio ex testamento – w prawie rzymskim to powództwo, które legatariusz (osoba otrzymująca zapis w testamencie) może wytoczyć przeciwko spadkobiercy, aby uzyskać wypłatę legatu damnacyjnego.
Charakterystyka powództwa
Na podstawie legatu, legatariusz miał prawo domagać się od spadkobiercy wydania rzeczy, która została mu przyznana w testamencie. W przypadku legatu damnacyjnego, ta rzecz mogła być częścią spadku, należeć do majątku spadkobiercy, a nawet być w posiadaniu osób trzecich. W sytuacji, gdy rzecz znajdowała się w rękach osób trzecich, na spadkobiercy ciążył obowiązek pozyskania zapisanej rzeczy lub wypłacenia legatariuszowi jej równowartości. Taki stosunek prawny klasyfikowany był jako zobowiązania „jakby z umowy” (obligationes quasi ex contractu), ponieważ pomiędzy spadkobiercą a zapisobiorcą nie istniała umowa ani ten stosunek nie wynikał z czynu niedozwolonego.
Ochronę roszczeń legatariusza zapewniało actio ex testamento, które należy do actiones in personam.
Bibliografia
Władysław Rozwadowski „Prawo rzymskie” Wydanie II. Poznań 1992 ISBN 83-01-10031-1