Acrophyseter to wymarły rodzaj ssaków z infrarzędu waleni (Cetacea), które żyły około 6 milionów lat temu. Szczątki tych zwierząt odkryto w formacji Pisco w Peru.
Budowa
Rodzaj oraz jego gatunek typowy, Acrophyseter deinodon, został opisany w 2008 roku. Pierwsza część nazwy Acrophyseter pochodzi od greckiego przymiotnika akros (co oznacza „ostry”) i odnosi się do krótkiego, ostro zakończonego pyska walenia, skierowanego ku górze. Natomiast druga część, Physeter, jest naukowym terminem odnoszącym się do kaszalotów. W przeciwieństwie do współczesnych kaszalotów, A. deinodon osiągał stosunkowo niewielkie rozmiary, maksymalnie do około 4 m długości, a także miał zęby zarówno w szczęce, jak i w żuchwie. W szczęce znajdowało się 12 par zębów, a w żuchwie 13 par. Duże, ostre zęby były mocno osadzone w głębokich zębodołach. Epitet gatunkowy deinodon to połączenie dwóch greckich słów: deinos (straszliwy) i odon (ząb). Tylne dolne zęby Acrophyseter były blisko siebie, co sugeruje, że mogły służyć do cięcia, w przeciwieństwie do dzisiejszych kaszalotów, które zdobywają pokarm przez zasysanie i nie mają zębów w szczękach. Różnice te sugerują, że Acrophyseter żywił się dużą zdobyczą, taką jak mniejsze walenie, na przykład Piscolithax, płatwonogimi, Acrophoca, czy pingwinami, takimi jak Spheniscus urbinai, które współistniały z nim w tym regionie. Acrophyseter różnił się od współczesnych kaszalotów także pewnymi cechami czaszki, takimi jak rozmiar zębów czy obecność szkliwa na nich. Te różnice nie wskazują na przynależność Acrophyseter do grupy złożonej z rodzajów Brygmophyseter i Zygophyseter, ani do grupy obejmującej Aulophyseter i współczesne Physeteroidea, kaszaloty małe i kaszalotowate.
Podział systematyczny
Rodzaj obejmuje następujące gatunki:
- Acrophyseter deinodon Lambert, Bianucci & Muizon, 2008
- Acrophyseter robustus Lambert, Bianucci & Muizon, 2016
Przypisy