Achzarit

Achzarit (hebr. אַכְזָרִית) to izraelski ciężki transporter opancerzony, który jest produktem współpracy Korpusu Uzbrojenia Sił Obronnych Izraela oraz firmy NIMDA. Stanowi on modyfikację zdobycznych czołgów T-54 i T-55 (Tiran 4 i 5) z czasów wojny sześciodniowej oraz wojny Jom Kipur.

Historia

W trakcie wojny sześciodniowej oraz wojny Jom Kipur, Izrael zdobył radzieckie czołgi takie jak T-54, T-55 oraz T-62. Część z tych pojazdów została poddana modyfikacjom, co doprowadziło do stworzenia czołgów Tiran 4, Tiran 5 oraz Tiran 6. Niemniej jednak, ich zastosowanie na polu bitwy było ograniczone. W latach 80. XX wieku Izrael rozpoczął program wprowadzenia Merkawy Mk 1 jako podstawowego czołgu bojowego, równocześnie rozwijając projekt ciężkiego transportera opancerzonego na bazie podwozia Merkawy. Wysokie koszty produkcji i wprowadzenia Merkawy Mk 1 do służby spowodowały jednak wstrzymanie budowy transporterów na tym podwoziu. Wojsko uznało, że bardziej opłacalne będzie modyfikowanie już posiadanych pojazdów, wybierając radzieckie czołgi i ich modyfikacje – Tirany.

W latach 80. prace skoncentrowano na przekształceniu radzieckich czołgów w ciężkie transportery piechoty, które miały współdziałać z czołgami na polu bitwy. Jednak doświadczenia z wojny w Libanie ograniczyły planowane wykorzystanie Achzaritów do roli transportera do operacji w konfliktach o niskim natężeniu oraz działań przeciwpartyzanckich. W tym celu zdemontowano wieżę z armatą, koncentrując się na odpowiednim opancerzeniu, które miało chronić załogę oraz żołnierzy desantu przed pociskami granatników przeciwpancernych, ładunkami wybuchowymi oraz bronią maszynową kal. 12,7 mm i 14,5 mm.

Pierwsze wersje Achzaritów, Mk 1, okazały się niewystarczające pod względem mocy, co skłoniło do zamontowania nowych silników i utworzenia wersji Mk 2.

Achzarity były wykorzystywane w działaniach przeciwpartyzanckich na południu Libanu, a także w starciach z Palestyńczykami w Strefie Gazy oraz na Zachodnim Brzegu podczas Intifady Al-Aksa.

W 2015 roku podpisano umowę z Diesel Engineering Inc. w celu przeprowadzenia dalszych prac modernizacyjnych na transporterach.

Achzarity są nadal w użyciu, chociaż planuje się ich ostateczne zastąpienie pojazdami Namer.

Konstrukcja

Konstrukcja Achzarita oparta jest na podwoziu czołgów T-54/T-55 lub Tiran, które zostały pozbawione wieży. Górna część kadłuba została podniesiona i odpowiednio wzmocniona. Zmieniono także przedział silnika, a jednostka napędowa została zamontowana w poprzek pojazdu, co skutkowało powstaniem wąskiego przedziału desantowego (dla 7 osób), z wejściem umiejscowionym z tyłu, po prawej stronie. Właz desantowy jest wyposażony w antypoślizgową rampę, która umożliwia szybkie opuszczenie lub wejście do pojazdu. To rozwiązanie było konieczne, ponieważ tylny właz znajduje się nad skrzynią biegów. Przed opuszczeniem pojazdu przez żołnierzy, korytarz przedziału desantowego unosi się na hydraulicznych siłownikach, a rampa wysuwana jest automatycznie.

Miejsca dla trzech członków załogi znajdują się z przodu pojazdu: po prawej siedzi kierowca, obok niego dowódca, a z lewej strony strzelec. Strzelec i kierowca mają do dyspozycji specjalne wizjery oraz peryskopy, które umożliwiają obserwację otoczenia. Dowódca natomiast może obserwować tylko przez otwarty górny właz. Wszystkie fotele załogi są wyposażone w system podnoszenia, który aktywuje się po uruchomieniu silnika, co zapewnia lepszą widoczność z włazów obserwacyjnych.

Wymiary Achzarita wynoszą 6,45 metra długości, 3,64 metra szerokości oraz 2 metry wysokości. Waga Achzaritów to 44 tony, przy czym oryginalne czołgi T-54/T-55 ważyły około 36 ton. Dodatkowy pancerz pojazdu ma wagę około 14 ton. Zastosowane opancerzenie zapewnia ochronę załogi oraz desantu przed pociskami podkalibrowymi kal. 125 mm w przedniej półsferze. Tył pojazdu chroniony jest przez izraelski pancerz dodatkowy Toga, który zapewnia miejsce na dodatkowe zasobniki dla piechoty pomiędzy Togą a kadłubem. Pojazd wyposażony jest w system rozpylaczy paliwa do układu wydechowego, co pozwala na tworzenie dodatkowej zasłony dymnej w sytuacjach zagrożenia lub w przypadku ewakuacji. Dodatkowo Achzarity mają dwie wyrzutnie granatów dymnych IMI CL-3030, każda z sześcioma pociskami.

Oryginalny radziecki silnik został zastąpiony silnikiem Detroit Diesel 8V-71TA o mocy 650 KM, z automatyczną skrzynią biegów Allison XTG-411-4. Natomiast Achzarit Mk 2 jest napędzany silnikiem Detroit Diesel 8V-92TA o mocy 850 KM, z automatyczną skrzynią biegów Allison XTG411-6-N. Achzarity osiągają maksymalną prędkość 55 km/h, a ich zasięg wynosi 500 km.

Uzbrojenie Achzarita ma na celu zwalczanie piechoty. System uzbrojenia jest modułowy, co umożliwia montaż trzech karabinów maszynowych kal. 7,62 mm. Jeden z nich jest zintegrowany z systemem Rafael Overhead Weapon Station, który pozwala na obsługę karabinu lub granatnika z wnętrza pojazdu. Na górze wozu można również zamontować moździerz kal. 60 mm. W miarę upływu czasu na Achzaritach zaczęto instalować Samson Remote Controlled Weapon Station (w języku hebrajskim Katlanit, hebr. קטלנית, co oznacza „zabójcza”), obsługującą karabin maszynowy kal. 12,7 mm.

W trakcie swojej służby Achzarity przeszły wiele modyfikacji, co zaowocowało powstaniem różnych wersji:

do ewakuacji medycznej,
z opancerzoną kopułą obserwacyjną na górze, znaną jako „akwarium”, oraz wyposażeniem do działań w obszarach zurbanizowanych,
RCWS-30 EC z w pełni zautomatyzowaną obsługą karabinów maszynowych z wnętrza pojazdu,
wozu zabezpieczenia technicznego.