Achnanthes
Achnanthes to rodzaj okrzemek, które głównie zamieszkują bentos różnorodnych zbiorników wodnych. Przed końcem XX wieku wyróżniano wiele gatunków tego rodzaju, a w bazie AlgaeBase zarejestrowano ich 761. Po przeprowadzonych rewizjach taksonomicznych powstały nowe rodzaje, co sprawia, że opisy z XIX i XX wieku mogą być już nieaktualne.
Budowa
Osobniki jednokomórkowe mają kształt wydłużony, od linearnego po lancetowaty. Tylko jedna z okryw ich pancerzyka ma rafę. Na tej okrywie pole środkowe ma postać fascii, sięgającej krawędzi. Na okrywie bezrafowej sternum jest przezroczyste i przesunięte ku krawędzi. Z perspektywy pasa obwodowego oś apikalna wykazuje wygięcie.
Wewnątrz komórki znajdują się pirenoidy bez skrobi, charakteryzujące się krystaliczną strukturą.
Ekologia
Gatunki z rodzaju Achnanthes często występują jako przedstawiciele fitobentosu. Można je znaleźć w wodach śródlądowych oraz morskich, a także jako aerofity. Wiele gatunków planktonicznych, które wcześniej zaliczano do tego rodzaju, zostało od niego odłączonych (np. do rodzaju Achnanthidium).
Auksospory zazwyczaj powstają z dwóch komórek rodzicielskich.
Gatunki
Z uwagi na dużą liczbę gatunków, już od XIX wieku wyróżniano kilka podrodzajów lub sekcji. Specjaliści regularnie przeprowadzają rewizje tego rodzaju na podstawie nowych badań. W 1990 roku zdefiniowano na nowo rodzaj Achnanthidium, włączając do niego część gatunków z rodzaju Achnanthes. W 1996 roku na podstawie badań psammonowych gatunków lub odmian wcześniej zaliczanych do Achnanthes stworzono rodzaj Psammothidium, do którego przypisano 25 nowych taksonów oraz zdefiniowano rodzaje Karayevia, Kolbesia, Planothidium i Rossithidium, przenosząc kolejne gatunki do Achnanthidium.
W serwisie AlgaeBase w 2020 roku zarejestrowano 252 gatunki o potwierdzonym statusie. Na liście znajdują się również odmiany uznane za prawidłowo scharakteryzowane, mimo że przypisane do gatunków, które obecnie są uznawane za synonimy innych gatunków:
W Polsce stwierdzono obecność A. brevipes – w wodach przybrzeżnych i przejściowych oraz na solniskach, jak również A. coarctata, głównie w wodach bagiennych i na wilgotnych siedliskach lądowych. Inne gatunki wcześniej wymieniane w polskiej fykoflorze, powszechnie występujące, zostały przeniesione do innych rodzajów.