Achilles

Achilles

Achilles (gr. Ἀχιλλεύς, Achilleús; łac. Achilles) to postać z mitologii greckiej, będąca herosem i bohaterem wojny trojańskiej, a zarazem wodzem Myrmidonów.

Dane biograficzne

W mitologii Achilles był synem Peleusa, króla jednego z miast w Tesalii, oraz nereidy Tetydy. Jego wychowawcą był mądry centaur Chejron, a jego synem Neoptolemos. W dziełach Homera, takich jak Iliada i Odyseja, oraz w Cyprii, Achilles ukazany jest jako największy wojownik.

Aby zapewnić mu nieśmiertelność, Tetyda po jego narodzinach zanurzyła go w wodach Styksu, co uczyniło jego ciało odpornym na rany; jedynym słabym punktem pozostała pięta, za którą trzymała go matka. W związku z przepowiednią, według której bez Achillesa nie można było zwyciężyć nad Troją, Tetyda ukryła go wśród córek króla Likomedesa na Skirosie, ponieważ udział w wojnie miał zakończyć się jego śmiercią. Odyseusz, w przebraniu kupca, odnalazł go tam, rozkładając przed królewnami pachnidła i kosztowności. Kiedy jedna z królewny okazała się obojętna na te dary, Odyseusz wydobył bogato zdobiony miecz, co zdradziło Achillesowi jego męską tożsamość.

W trakcie wyprawy pod Troję, Achilles zdobył około 40 miast, przywłaszczając sobie liczne łupy oraz branki.

Z jego historią związana jest przepowiednia, iż miał żyć długo i szczęśliwie, lecz umrzeć w zapomnieniu – lub zginąć młodo, zdobywając chwałę. W innej wersji przepowiedni, jego śmierć miała nastąpić zaraz po zabiciu Hektora. Achilles zdecydował się na walkę, aby pomścić śmierć swojego przyjaciela Patroklosa, który poległ z rąk trojańskiego księcia. Po tym, jak Achilles obraził się na Agamemnona za odebranie mu branki Bryzeidy, Trojanie zaczęli atakować oboz Achajów, a Patroklos poprosił Achillesa o pożyczenie jego zbroi. W jej przebraniu, Patroklos poprowadził Myrmidonów do ataku, pokonując Trojan i wypierając ich pod mury Troi. Tam jednak zginął z ręki Hektora, który odkrył, że to nie Achilles, gdy zrzucił z niego zbroję. Następnego dnia, ubrany w nową zbroję wykutą przez Hefajstosa, Achilles pomścił Patroklosa, zabijając Hektora.

Achilles zginął przed zdobyciem Troi, kiedy strzała wystrzelona przez Parysa, brata Hektora, trafiła go w jedyne „śmiertelne” miejsce – piętę, za którą matka trzymała go podczas zanurzania w Styksie. Stąd pochodzi wyrażenie „pięta Achillesa” oraz nazwa ścięgno Achillesa.

Po śmierci, Achilles odnalazł szczęście w Elizjum i poślubił Medeę – czarodziejkę, córkę Ajetesa, wnuczkę Heliosa, znaną z tragedii związanej z morderstwem własnych dzieci (mit o Jazonie).

Zobacz też

  • Związek Achillesa i Patroklosa
  • Priam prosi Achillesa o zwrot ciała Hektora (obraz Aleksandra Iwanowa)

Bibliografia

Mała encyklopedia kultury antycznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1968

Linki zewnętrzne

Tarcza Achillesa − wiersz autorstwa braci Stanisława i Wincentego Koraba-Brzozowskich