Achille (1930)

Achille (Q147)

Achille (Q147) to francuski okręt podwodny o napędzie oceanicznym, który był aktywny w okresie międzywojennym oraz podczas II wojny światowej. Należał do grupy 31 jednostek typu Redoutable. Został zwodowany 28 maja 1930 roku w stoczni Arsenal de Brest w Breście, a do Marine nationale włączono go w czerwcu 1933 roku. Okręt operował głównie na Atlantyku i wziął udział w kampanii norweskiej. 18 czerwca 1940 roku „Achille” został samozatopiony w Breście, aby uniknąć wpadnięcia w ręce niemieckie.

Projekt i budowa

„Achille” został zamówiony w ramach programu rozbudowy francuskiej floty z 1926 roku. Projekt o sygnaturze M6 był udoskonaleniem pierwszych powojennych francuskich okrętów podwodnych typu Requin. Zmiany obejmowały zwiększenie prędkości na powierzchni oraz poprawę manewrowości, które były krytykowane w poprzednim typie. Okręt charakteryzował się dużym zasięgiem i silnym uzbrojeniem, chociaż wnętrze było ciasne, co powodowało problemy z dostępem do zapasów prowiantu i amunicji. Głównym konstruktorem okrętu był inż. Jean-Jacques Roquebert.

Budowa „Achille” miała miejsce w stoczni Arsenal de Brest. Stępkę położono w 1927 roku, a zwodowanie miało miejsce 28 maja 1930 roku. Okręt został przyjęty do służby w Marine nationale w czerwcu 1933 roku, a jego numer burtowy to Q147.

Dane taktyczno–techniczne

„Achille” był dużym oceanicznym okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej. Miał długość całkowitą 92,3 metra (92 metry między pionami), szerokość 8,2 metra oraz zanurzenie 4,7 metra. Wyporność standardowa na powierzchni wynosiła 1384 tony (1570 ton normalnej wyporności), a w zanurzeniu 2084 tony. Okręt był napędzany na powierzchni przez dwa silniki wysokoprężne Schneider o łącznej mocy 6000 KM. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 2000 KM. Dwuśrubowy układ napędowy umożliwiał osiągnięcie prędkości 17 węzłów na powierzchni oraz 10 węzłów w zanurzeniu. Zasięg wynosił 10 000 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym (lub 4000 Mm przy prędkości 17 węzłów) oraz 100 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą. Zbiorniki paliwa mieściły 95 ton oleju napędowego. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 80 metrów, a czas zanurzenia wynosił 45-50 sekund. Autonomiczność okrętu wynosiła 30 dób.

Okręt był wyposażony w siedem wyrzutni torped kalibru 550 mm: cztery na dziobie oraz jeden potrójny zewnętrzny aparat torpedowy. Ponadto, za kioskiem znajdował się jeden podwójny dwukalibrowy aparat torpedowy (550 lub 400 mm). Na pokładzie było miejsce na 13 torped, w tym 11 kalibru 550 mm i dwie kalibru 400 mm. Uzbrojenie artyleryjskie obejmowało działo pokładowe kalibru 100 mm M1925 L/45 oraz podwójne stanowisko wielkokalibrowych karabinów maszynowych Hotchkiss kalibru 13,2 mm L/76.

Załogę okrętu tworzyło 4 oficerów oraz 57 podoficerów i marynarzy.

Służba

W chwili wybuchu II wojny światowej „Achille” pełnił służbę na Atlantyku, będąc częścią 2. dywizjonu 4. eskadry okrętów podwodnych w Breście. Dowódcą jednostki był wówczas kpt. mar. P.A.G. Terlier. Od 22 września do 3 listopada 1939 roku okręt (razem z bliźniaczymi jednostkami „Pasteur”, „Casabianca” i „Sfax”) patrolował rejon przylądka Ortegal, poszukując niemieckich statków handlowych kierujących się do hiszpańskich portów. W dniach 14–25 listopada „Achille” eskortował krążownik pomocniczy „Quercy” na trasie z Brestu do Halifaxu, a od 10 do 22 grudnia uczestniczył w eskorcie konwoju HXF-12 z Halifaxu do Liverpoolu. 17 kwietnia 1940 roku wszystkie jednostki 2. dywizjonu okrętów podwodnych („Achille”, „Pasteur”, „Casabianca” i „Sfax”) udały się do Harwich, aby wspierać Brytyjczyków w kampanii norweskiej, dowodzonej przez kpt. mar. E. Michaud. 18 kwietnia okręt dotarł do Dundee, a 20 kwietnia wyruszył na patrol pod Stavanger. Kolejny patrol odbył się w rejonie Lindesnes, który zakończył się 28 kwietnia. W nocy z 13 na 14 maja, pod Lindesnes, „Achille” został niecelnie ostrzelany przez wrogie samoloty podczas ataku na dwa niemieckie transportowce. 20 maja okręt powrócił do Dundee, gdzie został uszkodzony w wyniku nalotu (niesprawne były zewnętrzne zbiorniki paliwa, echosonda oraz obie śruby napędowe). 25 maja uszkodzona jednostka, wraz z pomocniczym stawiaczem min „Pollux”, opuściła Rosyth, kierując się do Cherbourga. W czerwcu okręt przebywał w Breście w trakcie naprawy, a jego dowódcą pozostał kpt. mar. E. Michaud. 18 czerwca 1940 roku, znajdujący się w stoczni w Breście, „Achille” został samozatopiony, aby nie dopuścić do jego przejęcia przez Niemców.

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
  • Ivan Gogin: REDOUTABLE submarines (1931-1939). Navypedia. [dostęp 2018-02-25]. (ang.).
  • Don Kindell: FRENCH, POLISH, GERMAN NAVIES, also US SHIPS IN EUROPE, SEPTEMBER 1939. Naval History Homepage. [dostęp 2018-02-25]. (ang.).
  • Don Kindell: NAVAL EVENTS SEPTEMBER 1939 (Part 2 of 2) Friday 15th – Saturday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2018-02-25]. (ang.).
  • Don Kindell: NAVAL EVENTS, NOVEMBER 1939, Part 1 of 2 Wednesday 1st – Tuesday 14th. Naval History Homepage. [dostęp 2018-02-25]. (ang.).
  • Don Kindell: NAVAL EVENTS, DECEMBER 1939 (Part 1 of 2) Friday 1st – Thursday 14th. Naval History Homepage. [dostęp 2018-02-25]. (ang.).
  • Don Kindell: NAVAL EVENTS, APRIL 1940 (Part 3 of 4) Monday 15th-Sunday 21st. Naval History Homepage. [dostęp 2018-02-25]. (ang.).
  • Don Kindell: NAVAL EVENTS, APRIL 1940 (Part 4 of 4) Monday 22nd – Tuesday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2018-02-25]. (ang.).
  • Don Kindell: NAVAL EVENTS, MAY 1940 (Part 2 of 4) Wednesday 8th – Tuesday 14th. Naval History Homepage. [dostęp 2018-02-25]. (ang.).
  • Don Kindell: NAVAL EVENTS, MAY 1940 (Part 3 of 4) Wednesday 15th – Tuesday 21st. Naval History Homepage. [dostęp 2018-02-25]. (ang.).
  • Don Kindell: NAVAL EVENTS, MAY 1940 (Part 4 of 4) Wednesday 22nd – Friday 31st. Naval History Homepage. [dostęp 2018-02-25]. (ang.).
  • Don Kindell: FRENCH NAVY SHIPS, JUNE 1940. Naval History Homepage. [dostęp 2018-02-25]. (ang.).
  • Don Kindell: NAVAL EVENTS, JUNE 1940 (Part 3 of 4) Saturday 15th – Friday 21st. Naval History Homepage. [dostęp 2018-02-25]. (ang.).
  • Jean Labayle-Couhat: French warships of World War II. London: Ian Allan Ltd., 1971. ISBN 0-7110-0153-7. (ang.).
  • Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999. ISBN 83-902554-7-2.
  • Francis E. McMurtrie (red.): Jane’s Fighting Ships 1940. London: Sampson Low, Marston & Co., 1941. (ang.).
  • Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: Sampson Low, Marston & Co., 1934. (ang.).
  • Andrzej Perepeczko: Od Napoleona do de Gaulle’a. Flota francuska w latach 1789-1942. Oświęcim: Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-372-1.