ACF Fiorentina
ACF Fiorentina, powszechnie znany jako Fiorentina, to włoski klub piłkarski, który został założony 29 sierpnia 1926 roku. Siedziba zespołu znajduje się we Florencji, a od sezonu 2004/2005 nieprzerwanie uczestniczy w rozgrywkach Serie A.
Fiorentina jest jednym z najbardziej utytułowanych klubów w Italii, zdobywając dwa tytuły mistrza kraju w 1956 oraz 1969 roku, a także sześć Pucharów Włoch i jeden Superpuchar Włoch. Na arenie międzynarodowej zespół wyróżnia się tym, że dotarł do finałów czterech głównych turniejów klubowych w Europie. W sezonie 1960/1961 Fiorentina triumfowała w Pucharze Zdobywców Pucharów, pokonując Rangers F.C. w finale. Klub osiągnął również finał Pucharu Mistrzów w 1956/1957, gdzie przegrał z Realem Madryt, a także finał Pucharu UEFA (1989/1990), w którym uległ Juventusa. W sezonie 2022/2023 drużyna zmierzyła się z West Ham United w finale Ligi Konferencji Europy, a w 2023/2024 dotarła do finału Ligi Konferencji, przegrywając z greckim Olympiakosem 0:1.
Drużyna swoje mecze domowe rozgrywa na Stadio Artemio Franchi, które pomieści 47 282 widzów. Zespół najczęściej występuje w fioletowych strojach, w tym fioletowych koszulkach, spodenkach i getrach. Klub posiada dwa przydomki – „Viola” (Fioletowi) oraz „Gigliati” (Liliowi). Od 2020 roku trenerem Fiorentiny jest Giuseppe Iachini, a kapitanem drużyny jest Germán Pezzella. Najwięksi rywale klubu to Juventus F.C., A.C. Milan, Inter Mediolan, S.S. Lazio oraz AS Roma. Kibice Fiorentiny utrzymują dobre relacje z fanami Torino FC, Hellasu Werona oraz Modeny.
W 2001 roku ujawniono długi klubu wynoszące 50 milionów USD. W 2002 roku Fiorentina została zdegradowana do czwartej ligi z powodu problemów finansowych, jednak szybko wywalczyła awans do trzeciej ligi. Dzięki reformom Włoskiego Związku Piłki Nożnej, zespół przesunięto do drugiej ligi, z której awansował do Serie A w 2004 roku. W 2006 roku Fiorentina została oskarżona o udział w aferze Calciopoli i zdegradowana do drugiej ligi, lecz po odwołaniu pozostała w pierwszej lidze, otrzymując karę punktową. Ostatecznie klub został oczyszczony ze wszystkich zarzutów.
Historia
Początki
Klub został założony 26 sierpnia 1926 roku jako Associazione Calcio Fiorentina, w wyniku fuzji dwóch wcześniejszych zespołów – CS Firenze i PG Fiorentina Libertas. Fuzję zainicjował markiz Luigi Ridolfi, członek Narodowej Partii Faszystowskiej, który pragnął stworzyć silny zespół zdolny do walki o mistrzostwo kraju. Fiorentina początkowo grała na stadionie przy ulicy Bellini, ale w 1931 roku przeniosła się na nowy obiekt, Stadio Comunale. W sezonie 1930/1931 zespół zdobył mistrzostwo drugiej ligi, awansując tym samym do Serie A. W skład drużyny wprowadzono kilku nowych graczy, w tym Urugwajczyka Pedra Petronego, mistrza świata z 1930 roku. Fiorentina zadebiutowała w Serie A 20 września 1931 roku, remisując 1:1 z Milanem. 15 listopada tego samego roku Alfredo Pitto, zawodnik Fiorentiny, zagrał w meczu reprezentacji Włoch przeciwko Czechosłowacji, stając się pierwszym graczem „Violi” w narodowej kadrze. W swoim debiutanckim sezonie Fiorentina zajęła czwarte miejsce, zdobywając 39 punktów w 34 meczach, a Petrone zdobył 25 goli, dzieląc tytuł króla strzelców z Angelem Schiavio z Bologni.
W sezonie 1934/1935 Fiorentina zakończyła rozgrywki na trzecim miejscu, tracąc pięć punktów do mistrza – Juventusu. 16 czerwca 1935 roku zespół rozegrał swój pierwszy mecz z zagranicznym przeciwnikiem, wygrywając 2:0 z Újpestem w Pucharze Mitropa. 26 grudnia 1935 roku Fiorentina zadebiutowała w Pucharze Włoch, pokonując 8:0 Sestrese Calcio, co do dziś pozostaje rekordem tych rozgrywek. W sezonie 1937/1938 Fiorentina zakończyła rozgrywki na ostatnim miejscu i po raz pierwszy w historii spadła do drugiej ligi.
Powrót do Serie A i wygrana w Pucharze Włoch
Pobyt Fiorentiny w Serie B trwał krótko, bo w sezonie 1938/1939 „Viola” zajęła pierwsze miejsce, wracając do Serie A. Utrzymanie w lidze zapewniła sobie w ostatniej kolejce sezonu 1939/1940, a 15 czerwca 1940 roku zdobyła swój pierwszy poważny sukces, wygrywając Puchar Włoch po zwycięstwie 1:0 z Genoą. W kolejnych trzech latach zespół zajmował odpowiednio czwarte, dziewiąte i siódme miejsce w Serie A. Po II wojnie światowej rozgrywki wznowiono, a pierwsza liga została podzielona na dwie grupy. Fiorentina zajęła piątą lokatę w swojej grupie i nie awansowała do rundy finałowej. W sezonie 1946/1947 „Viola” zakończyła na szesnastym miejscu, ale utrzymała się w lidze dzięki przewadze jednego punktu nad strefą spadkową.
Pierwsze mistrzostwo kraju i kolejne sukcesy
Przed sezonem 1955/1956 do Fiorentiny dołączyli m.in. dwaj napastnicy – Brazylijczyk Julinho i Miguel Montuori, którzy szybko stali się kluczowymi zawodnikami. Fiorentina prowadziła w tabeli od ósmej kolejki i na pięć kolejek przed końcem zdobyła swoje pierwsze mistrzostwo Włoch. W sezonie 1956/1957 jako pierwsza włoska drużyna dotarła do finału Pucharu Mistrzów, przegrywając jednak z Realem Madryt 0:2. Rok później zespół znów dotarł do finału Pucharu Włoch, gdzie przegrał 0:1 z S.S. Lazio.
Lata 60. XX wieku były uznawane za najlepszy okres w historii Fiorentiny. W 1960 roku drużyna ponownie dotarła do finału Pucharu Włoch, gdzie przegrała z Juventusem 2:3 po dogrywce. Po czterech wicemistrzostwach, sezon 1960/1961 Fiorentina zakończyła na siódmym miejscu, zdobywając jednak Puchar Włoch oraz Puchar Zdobywców Pucharów, eliminując w finale Rangers. W 1962 roku zespół znów dotarł do finału Pucharu Zdobywców Pucharów, ale przegrał z Atlético Madryt. W 1964 roku Kurt Hamrin ustanowił rekord strzelając pięć goli w jednym meczu. W 1966 roku Fiorentina zdobyła kolejny Puchar Włoch, pokonując Romę w finale.
Okres „złotego dziesięciolecia” zakończył się zdobyciem drugiego mistrzostwa Włoch w sezonie 1968/1969, a trenerem drużyny był Bruno Pesaola. Fiorentina wygrała szesnaście meczów, trzynaście zremisowała i tylko raz przegrała, a mistrzostwo zapewniła sobie wygraną 2:0 z Juventusem w przedostatniej kolejce.
Debiut Antognoniego i kolejny Puchar Włoch
Początek lat 70. Fiorentina rozpoczęła od piątego miejsca w tabeli Serie A w sezonie 1969/1970. Zespół dotarł do 1/16 finału Pucharu Mistrzów, eliminując Östers IF Växjö oraz Dynamo Kijów, ale odpadł w ćwierćfinale z Celtic F.C. W 1972 roku w drużynie zadebiutował Giancarlo Antognoni, który spędził w klubie piętnaście sezonów. W tym samym roku Fiorentina przegrała w finale Pucharu Mitropa. W sezonie 1974/1975 zespół zdobył Puchar Włoch, pokonując Milan 3:2 w finale. W 1975 roku „Gigliati” wygrali Puchar Ligi Anglo-Włoskiej, dwukrotnie pokonując West Ham United. W sezonie 1976/1977 Fiorentina zajęła trzecie miejsce w Serie A, co było jej najlepszym wynikiem od piętnastu lat, ale w kolejnym sezonie uplasowała się na trzynastej pozycji.
Era Pontello i kłopoty drużyny
W 1980 roku klub został sprzedany Flaviowi Pontello, który wprowadził wiele zmian, w tym nowy hymn i herb. Pomimo krytyki, Pontello sprowadził do Fiorentiny wielu znakomitych zawodników, a w 1981 roku trenerem został Giancarlo De Sisti, który w sezonie 1981/1982 zdobył z zespołem wicemistrzostwo Włoch. W kolejnych latach drużyna zajmowała miejsca w górnej części tabeli, ale zaczęła borykać się z problemami finansowymi. Zespół nie był w stanie walczyć o mistrzostwo, a wielu kluczowych zawodników musiało odejść. W sezonie 1989/1990 Fiorentina walczyła o utrzymanie w Serie A, a w Pucharze UEFA dotarła do finału, gdzie przegrała z Juventusem.
Spadek do drugiej ligi, odrodzenie i kolejne sukcesy
W 1990 roku nowym prezesem klubu został Mario Cecchi Gori, a nowym trenerem Sebastião Lazaroni. Po kilku przeciętnych sezonach, w 1995 roku Fiorentina zajęła trzecie miejsce w Serie A oraz zdobyła Puchar Włoch, pokonując Atalantę w finale. W 1996 roku Fiorentina zdobyła Superpuchar Włoch, a w kolejnych latach zespół rywalizował w Pucharze Zdobywców Pucharów. W 1999 roku Fiorentina awansowała do Ligi Mistrzów, ale po sezonie 2000/2001 zbankrutowała i została zdegradowana do Serie C2. Po odbudowie i zmianie nazwy na Florentia Viola, zespół awansował do drugiej ligi, a następnie do Serie A.
Stabilizacja
Fiorentina rozpoczęła sezon 2004/2005 od przegranej z Romą, ale później zdobyła punkty i zapewniła sobie utrzymanie w lidze. W kolejnym sezonie zespół pod wodzą Cesare Prandelliego zajął czwarte miejsce w Serie A, a Luca Toni został królem strzelców. Jednak w 2006 roku Fiorentina została ukarana za udział w aferze Calciopoli, co doprowadziło do degradacji i kar punktowych. Po apelacjach kary uległy zmniejszeniu, a Fiorentina zakończyła sezon 2006/2007 na szóstym miejscu, zdobywając prawo do gry w Pucharze UEFA.
W kolejnych latach Fiorentina była aktywna na rynku transferowym, pozyskując wielu utalentowanych zawodników. Zespół uczestniczył w europejskich pucharach, osiągając dobre wyniki zarówno w Serie A, jak i w Pucharze UEFA. W 2009 roku Fiorentina dotarła do 1/8 finału Ligi Mistrzów, gdzie przegrała z Bayernem Monachium.
Sukcesy
Mecze w europejskich pucharach
Fiorentina odniosła liczne sukcesy na arenie europejskiej, uczestnicząc w różnych rozgrywkach pucharowych.
Trofea międzynarodowe
Fiorentina zdobyła Puchar Zdobywców Pucharów oraz Puchar Mitropa.
Trofea krajowe
Fiorentina zdobyła mistrzostwo Serie C2 (1x): 2002/03
Inne trofea
- Coppa Grasshoppers: zdobywca (1x): 1957
- Puchar Mitropa: zdobywca (1x): 1962, finalista (1x): 1966
- Puchar Ligi Anglo-Włoskiej: zdobywca (1x): 1975
Obecny skład
Stan na 31 stycznia 2023
Piłkarze na wypożyczeniu
Zastrzeżone numery
Fiorentina zastrzegła kilka numerów dla swoich legendarnych zawodników.
Piłkarze
Wśród byłych zawodników Fiorentiny znajdują się zwycięzcy Mistrzostw Świata, jak Pedro Petrone, Mario Pizziolo, Daniel Passarella, Daniel Bertoni, Giancarlo Antognoni, Francesco Graziani, Giovanni Galli, Pietro Vierchowod, Daniele Massaro, Dunga, Márcio Santos, Luca Toni oraz Alberto Gilardino. Wśród zdobywców Mistrzostw Europy są Giancarlo De Sisti, Brian Laudrup, Zisis Wrizas, a także mistrzowie olimpijscy, tacy jak Mario Piccini i Sergio Negro.
Prezesi i trenerzy
Fiorentina miała wielu prezesów i trenerów, którzy przyczynili się do jej sukcesów i rozwoju.
Stadion
Fiorentina swoje mecze rozgrywa na Stadio Artemio Franchi, które zostało otwarte w 1931 roku. Stadion, zaprojektowany przez Pier Luigi Nervi, może pomieścić 47 495 widzów i składa się z pięciu trybun. Obiekt był wielokrotnie modernizowany i był jedną z aren Mistrzostw Świata 1990. Do 1991 roku stadion nosił nazwę „Stadio Comunale”.
Kibice
Kibice Fiorentiny dzielą się na dwie główne grupy – Curva Fiesole i Curva Marione. Grupy te działają niezależnie i mają swoje unikalne sposoby wspierania drużyny. Kibice Fiorentiny mają liczne rywalizacje z innymi klubami, w tym z Juventusem, AS Romą, Interem Mediolan i Napoli, a także z Milanem, S.S. Lazio, Bologną, Salernitaną, Genoią, Sieną, Pisą i Palermo. Fani „Fioletowych” mają również dobre relacje z Torino FC, Hellasem Werona oraz Livorno.
Sponsorzy
Fiorentina współpracuje z różnymi sponsorami i partnerami, co przyczynia się do jej rozwoju i stabilizacji finansowej.
Inne
W historii Fiorentiny występowały także inne kluby, takie jak PG Fiorentina Libertas, CS Firenze, Firenze FBC, Florence FC 1898, Itala FC, Juventus FBC, a także Ponte Rondinella Marzocco.
Przypisy
Wszystkie dane oraz informacje o klubie są na bieżąco aktualizowane przez źródła takie jak oficjalna strona klubu oraz bazy danych sportowych.
Bibliografia
Oficjalna strona klubu (ang. • wł.), ACF Fiorentina w bazie Soccerway, profil w Weltfussballarchiv, profil w Footballdatabase, profil w Thefinalball, profil w Worldfootball oraz wyniki meczów klubu w bazie RSSSF.