Acetylocysteina

Acetylocysteina, znana również jako ACC (łac. acetylcysteinum), to organiczny związek chemiczny, który jest N-acetylową pochodną L-cysteiny. Posiada właściwości mukolityczne i może być stosowana w postaci soli sodowej.

Mechanizm działania

Acetylocysteina działa na zmniejszenie lepkości wydzieliny poprzez rozrywanie wiązań disiarczkowych w polipeptydach śluzu, co prowadzi do powstania produktów o większej hydrofilowości. Dodatkowo wspiera funkcjonowanie nabłonka oddechowego, który odpowiada za usuwanie nadmiaru wydzieliny z dróg oddechowych.

Wskazania

Stosuje się ją w przypadku ostrego i przewlekłego zapalenia oskrzeli oraz mukowiscydozy. Ponadto, acetylocysteina jest wykorzystywana jako antidotum w przypadkach zatruć paracetamolem, neutralizując jego toksyczne metabolity (głównie N-acetylo-p-benzochinoiminę) oraz pomagając w utrzymaniu prawidłowego poziomu glutationu w wątrobie. Niektóre badania sugerują, że podawanie acetylocysteiny może zmniejszać ryzyko nefropatii spowodowanej środkami kontrastowymi, jednak wyniki innych badań pozostają w tej kwestii kontrowersyjne.

Działania niepożądane

Może wystąpić nieprzyjemny smak w ustach po inhalacji, a także podrażnienie błon śluzowych nosa i gardła.

W przypadku stosowania niewłaściwych dawek leku, rzadko mogą wystąpić skurcze oskrzeli (szczególnie u osób z astmą oskrzelową), nudności, wymioty, gorączka, dreszcze oraz wodnisty wyciek z nosa.

Preparaty

Acetylocysteina jest dostępna w różnych formach, takich jak tabletki, tabletki musujące, granulat lub proszek do przygotowania roztworu oraz gotowy roztwór. W Polsce w 2019 roku dostępne były preparaty takie jak ACC, Acetylcysteine (Rp), Fluimucil, Muccosinal, Mufluil Forte, Nacecis oraz Tussicom (Rp).