Accademia degli Incamminati

Accademia degli Incamminati

Accademia degli Incamminati, znana również jako Akademia Bolońska czy Accademia Carracci, to prywatna szkoła artystyczna, która została założona w 1585 roku przez braci Annibale i Agostina Carraccich oraz ich kuzyna Lodovica w ich pracowni malarskiej w Bolonii.

Pierwotna nazwa tej instytucji brzmiała Accademia dei Desiderosi (wł. desiderio – pragnienie). W 1590 roku nastąpiła oficjalna zmiana nazwy na Accademia degli Incamminati (Akademia naprowadzających na właściwą drogę), a ostatecznie przyjęła miano pochodzące od trzech krewniaków – Accademia Carracci. Akademia została stworzona w oparciu o zupełnie inne zasady niż florencka Accademia del Disegno (Akademia Rysunku) czy rzymska Accademia di San Luca (Akademia Świętego Łukasza).

Na czoło akademii wysunął się Lodovico, najstarszy i najbardziej zrównoważony członek rodziny, podczas gdy Annibale zajmował się korektą, a Agostino prowadził wykłady na temat perspektywy oraz anatomii, wspierany przez lekarza Domenica Lanzoniego.

W programie nauczania znalazły się m.in. takie przedmioty jak: studiowanie żywego modela i gipsowych odlewów anatomicznych, nauka perspektywy i światłocienia, a także przedmioty ogólne (historia, literatura, filozofia). Regularnie organizowano konkursy z nagrodami, które służyły jako sprawdzian umiejętności. Rysunek z natury był nieodłącznym elementem twórczości, traktowany jako narzędzie do najdoskonalszego wyboru elementów rzeczywistości oraz szczegółowej analizy dzieł mistrzów dojrzałego renesansu. Program estetyczny uczelni był wymierzony przeciwko manieryzmowi, dążąc do odnowienia tradycji sztuki renesansowej i poszukiwania nowej formuły sztuki klasycyzującej.

W sonetach autorstwa Agostina Carracciego (prawdopodobnie napisanych ex post przez teoretyka sztuki Johannesa Molanusa) malarz powinien w swoich dziełach odzwierciedlać: „potęgę Michała Anioła, naturalność Tycjana, czystość Correggia, harmonię Rafaela, poprawność Tibaldiego, inwencje Primaticcia oraz wdzięk Parmigianina.” Celem było przeciwstawienie dobrego smaku, zdrowego rozsądku i elegancji niezdyscyplinowaniu oraz przesadzie sztuki manierystów. Zgodnie z opinią historyka sztuki Antoine’a Schnappera (1933–2004), „młodzi malarze odkrywali nową prawdę, że kultura artystyczna nie powinna przeszkadzać w obserwacji życia codziennego”.

Akademia nie zastępowała tradycyjnego nauczania warsztatowego, a terminowanie u mistrza wciąż uważano za pierwszy krok w nauce rzemiosła malarskiego. Działała do około 1620 roku i stała się wzorem dla wszystkich akademii artystycznych, które pojawiły się w Europie w XVII wieku.

Wśród wychowanków Akademii znaleźli się m.in. Francesco Albani, Domenichino, Guido Reni, Giovanni Lanfranco oraz Guercino.

Przypisy

Bibliografia

Adam Bochnak, Historia sztuki nowożytnej, t. 2, Warszawa: PWN, 1983, ISBN 83-01-03174-3.

Augustin de Butler, Annibale Carracci, Siechnice: Eaglemoss Polska, 1999 (Wielcy Malarze ; nr 73).

André Chastel, Sztuka włoska II, Warszawa: WAiF, 1978.

Maria Poprzęcka, Akademizm, wyd. 3, Warszawa: WAiF, 1989, ISBN 83-221-0448-0.

Sztuka baroku, Warszawa: Arkady, 2011 (Wielka Historia Sztuki, t. 5), ISBN 978-83-213-4685-4.

Sztuka świata, t. 12, Leksykon A-K, Warszawa: Arkady, 2009, ISBN 83-213-4088-1.