Abwehrgruppe-109 – oddział rozpoznawczo-wywiadowczy Abwehry podczas II wojny światowej
Grupa została powołana do życia tuż przed inwazją niemiecką na ZSRR, która miała miejsce 22 czerwca 1941 roku. Była częścią Abwehrkommando-3 i operowała na okupowanej Białorusi w obszarze działania niemieckiej 9 Armii pod dowództwem generała Adolfa Straußa. W skład niemieckiej kadry wchodzili m.in. ppłk. Hans O. Schimmel, mjr. Mikfeldt, mjr. Albrecht oraz mjr. Franz Franke. Do końca 1941 roku Abwehrgruppe zajmowała się przesłuchiwaniem sowieckich jeńców wojennych w celu zdobywania informacji na temat Armii Czerwonej oraz obiektów przemysłowych o charakterze wojskowym. Agenci byli początkowo rekrutowani spośród Białych Rosjan, a także Litwinów, Łotyszy i Estończyków. Od początku 1942 roku rozpoczął się proces werbunku agentów spośród jeńców wojennych z Armii Czerwonej, którzy byli osadzeni w obozach jenieckich na Białorusi, jak również wśród lokalnej ludności. Po odbyciu krótkiego kursu wywiadowczego, obejmującego topografię oraz metody zbierania informacji, agenci byli wykorzystywani na okupowanych terenach ZSRR lub przerzucani za linię frontu. Do marca 1943 roku Abwehrgruppe stacjonowała w Syczowce, następnie przeniosła się na krótko do Smoleńska, a latem 1943 roku działała w rejonie Briańska. Na początku września tego samego roku powróciła do Smoleńska, a potem rozmieściła się w Bobrujsku. W lutym 1944 roku Abwehrgruppe została rozwiązana.
Bibliografia
Siergiej G. Czujew, Спецслужбы Третьего Рейха, t. 1, Moskwa 2003