Abubakir Achmietżanowicz Diwajew
Abubakir Achmietżanowicz Diwajew (urodzony 24 listopada?/6 grudnia 1856 w Orenburgu, zmarł 5 lutego 1933 w Taszkencie) – to baszkirski uczony, etnograf oraz językoznawca.
Życiorys
Diwajew przyszedł na świat w rodzinie szlachcica baszkirskiego. W 1876 roku ukończył azjatycki wydział Korpusu Kadetów w Orenburgu, po czym rozpoczął pracę w Taszkencie. Zatrudniony był jako tłumacz Nikołaja Grodiekowa, który pełnił funkcję gubernatora obwodu syrdaryjskiego. W 1884 roku Grodiekow postanowił zbierać dane o zwyczajach Kirgizów i Kazachów, aby publikować je dla potrzeb miejscowej administracji. Zlecenie to powierzono Diwajewowi, który publikował w czasopismach informacje dotyczące tradycji koczowników, teksty pieśni oraz zapisy legend i eposów. W 1896 roku był jednym z założycieli Turkiestańskiego Stowarzyszenia Miłośników Archeologii, a w 1906 roku objął stanowisko dyrektora tzw. „szkoły tatarskiej” w Taszkencie.
Zebrane przez siebie materiały tłumaczył na język rosyjski i publikował w takich wydaniach jak: „Turkienstanskije wiedomosti” (1892), „Okraina” (1894) oraz almanachu „Sriedniaja Azija” (1895). W latach 1895–1900 publikował również w pismach naukowych, takich jak „Zapiskach Wostocznogo Otdieła Russkogo Archieołogiczeskogo Obszczestwa” oraz „Zapiskach Russkogo Gieograficzeskiego Obszczestwa”.
Po rewolucji październikowej w 1917 roku Diwajew był jednym z organizatorów Turkiestańskiego Uniwersytetu Narodowego w Taszkencie, gdzie później pracował jako profesor kazachskiej etnografii.
Był członkiem Towarzystwa Archeologii, Historii i Etnografii Uniwersytetu Kazańskiego oraz Towarzystwa Miłośników Nauk Przyrodniczych, Antropologii i Etnografii przy Uniwersytecie Moskiewskim. W 1964 roku w Ałma-Acie opublikowano książkę Kazachskaja narodnaja poezija, w której zebrano całość dorobku Diwajewa.
W grudniu 2005 roku, z inicjatywy rządu Baszkortostanu, zorganizowano obchody oraz specjalną konferencję naukową z okazji 150. rocznicy urodzin Abubakira Diwajewa.