Abu Hurejra
Abu Hurejra (Tell Abu Hurejra) to mezolityczne oraz neolityczne stanowisko archeologiczne, które znajduje się na płaskowyżu w zachodniej Mezopotamii, nad zachodnim brzegiem Eufratu. Powierzchnia tego tellu wynosi 11,5 ha.
Znaleziska z Abu Hurejra dostarczają cennych informacji o początkach rolnictwa, ukazując przejście od zbieractwa do uprawy zbóż. Aktualnie to stanowisko znajduje się pod wodami sztucznego zbiornika Al-Asad, który powstał w wyniku budowy tamy Tabqa. W latach 1972–1973 badania na tym terenie przeprowadzili brytyjscy archeolodzy Andrew Moore i Gordon Hillman.
Osada, która funkcjonowała przez cały rok, została założona około 11 500 p.n.e. przez ludność kultury natufijskiej, w miejscu, gdzie kończył się szlak migracyjny gazeli. Pierwsze osiedle składało się z kolistych szałasów, które były częściowo zagłębione w ziemi i przykryte kawałkami drewna oraz gałęzi. Na początku obozowisko zamieszkiwało kilka rodzin, jednak już około 8 000 p.n.e., dzięki nowym metodom zdobywania pożywienia, liczba mieszkańców wzrosła do czterystu. W zabudowie zaczęły dominować koliste domy wzniesione całkowicie na powierzchni ziemi. W tym czasie Abu Hurejra stała się największą osadą na Bliskim Wschodzie. Mieszkańcy zajmowali się łowiectwem (szczególnie gazeli) oraz zbieractwem dziko rosnących zbóż. Około 9 500 p.n.e. mieszkańcy rozpoczęli świadomą uprawę zbóż, stając się tym samym pierwszymi rolnikami w regionie. Odkryto ślady udomowienia żyta, trzech odmian pszenicy oraz dwóch rodzajów jęczmienia. Osada została opuszczona około 5 900 p.n.e.
Na stanowisku archeologicznym badacze odkryli zwęglone szczątki roślin. Zespół archeologów, w skład którego weszli Gordon Hillman, Susan Colledge oraz David Harris, przeprowadził analizę próbek nasion, z których wyselekcjonowano 157 gatunków roślin wykorzystywanych przez mieszkańców osady. Naukowcom udało się zidentyfikować te rośliny i podzielić je na różne kategorie. Jedna z nich obejmowała nasiona przeznaczone do bezpośredniego spożycia; inna, z rodziny motylkowatych, zawierała substancje toksyczne, ale mogła być stosunkowo łatwo przetwarzana w sposób eliminujący niebezpieczne składniki. Ostatnia kategoria dotyczyła roślin, z których pozyskiwano substancje do wyrobu barwników lub lekarstw. Te informacje pozwoliły archeologom na stwierdzenie, że nawet najstarsze społeczności osiadłe dysponowały rozległą wiedzą na temat roślin oraz ich potencjalnych zastosowań, a zbieracze nasion starannie wybierali gatunki, które wykorzystywali.
== Przypisy ==