ABTOW – Automatyczny Biodetektor Toksyczności Ogólnej Wody
ABTOW (skrót od Automatyczny Biodetektor Toksyczności Ogólnej Wody) to nowoczesny, zautomatyzowany detektor biologiczny, który służy do wykrywania zanieczyszczeń w wodzie. Działa na podstawie monitorowania aktywności metabolicznej bakterii nitryfikacyjnych, które biorą udział w procesie przetwarzania związków azotowych. Urządzenie składa się z połączonego szeregowo układu pomiarowego, który obejmuje blok przygotowawczy, blok pomiarowy oraz blok analityczny, przez które przepływa badana woda.
Detektor analizuje aktywność metaboliczną mikroorganizmów poprzez pomiar zawartości tlenu w wodzie płynącej przez bioreaktor. W przypadku czystej wody, bakterie zużywają dużą ilość tlenu. Jednak gdy w wodzie pojawiają się zanieczyszczenia (takie jak ołów, kadm, cynk, fenol, cyjanek potasu, związki aromatyczne czy alkohole), zużycie tlenu gwałtownie się obniża, co natychmiast wykrywane jest przez czujniki elektrochemiczne. Wyniki pomiarów są automatycznie przesyłane do odpowiednich służb. Czas reakcji urządzenia na obecność szkodliwych substancji wynosi około 90 sekund. W badaniach wykorzystuje się niewielką ilość wody (około 120 ml), która jest szybko wymieniana z prędkością 100 ml/min, a stabilność działania systemu zapewnia powolny wzrost bakterii.
Urządzenie zostało opracowane dzięki współpracy interdyscyplinarnego zespołu badawczego naukowców z Uniwersytetu Śląskiego, który jest również właścicielem praw własności przemysłowej do tego wynalazku (patent nr 206892).
Zastosowania i korzyści
Dzięki szybkiemu analizowaniu jakości wody, biodetektor umożliwia ciągłe monitorowanie jej stanu. Może również stanowić pierwszą linię ostrzegania przed potencjalnymi zagrożeniami, które mogą wystąpić w wodzie przeznaczonej do spożycia w wyniku awarii lub działań celowych. Innym zagrożeniem mogą być niebezpieczne substancje pochodzące ze źródeł naturalnych, takie jak jony metali czy radionuklidy. Do zalet urządzenia należy także możliwość zdalnego sterowania, a także autokalibracja i autokontrola układu.