Abt Vogler
„Abt Vogler” to wiersz autorstwa angielskiego poety Roberta Browninga, który ukazał się w zbiorze Dramatis Personae w 1864 roku. Utwór posiada podtytuł, który opisuje kontekst wypowiedzi bohatera: After He Has Been Extemporizing Upon the Musical Instrument of His Invention (Po jego improwizacji na instrumencie muzycznym własnego pomysłu). Wiersz ten jest przykładem monologu dramatycznego, a jego głównym bohaterem jest niemiecki muzyk Georg Joseph Vogler.
Forma
Wiersz składa się z 12 zwrotek, zbudowanych na podstawie strofy ośmiowersowej. Browning często wykorzystuje aliterację, co można zauważyć w fragmentach takich jak: „And pile him a palace straight, to pleasure the princess he loved!”; „And another would mount and march, like the excellent minion he was”; oraz „Outlining round and round Rome’s dome from space to spire”. Zauważono, że Browning łączy rym z aliteracją, co podkreślił Paull Franklin Baum w swojej monografii The Principles of English Versification, wydanej w 1922 roku, pisząc: „Very remarkable is the combination of rime and frequent alliteration in Browning’s Abt Vogler.”
Interpretacja
Utwór „Abt Vogler” jest uznawany za jeden z najważniejszych przykładów literackiego przedstawienia przeżyć muzycznych w poezji XIX wieku. Reprezentuje bliski związek poezji z muzyką, typowy dla twórczości Browninga. Wiersz jest hołdem dla niemieckiego kompozytora, teoretyka i pedagoga – Georga Josepha Voglera. Inspiracją do jego stworzenia była zarówno postać Voglera, jak i osobiste zainteresowania Browninga teorią muzyki.
„Abt Vogler” ukazuje chwilę twórczego uniesienia kompozytora, przedstawiając proces tworzenia jako niemal metafizyczny akt. Poprzez pośrednie cytowanie i werbalne odwzorowanie zjawisk muzycznych, poeta kreuje paralelę między ruchem harmonicznym a emocjonalnymi stanami podmiotu lirycznego. Fragmenty takie jak „Sliding by semitones” oraz „The C Major of this life” symbolicznie obrazują przejście od twórczego napięcia do stanu ukojenia i równowagi. Tematyka utworu skłania do refleksji nad istotą aktu twórczego, jego intensywnością, efemerycznością oraz napięciem pomiędzy wzniosłością a przemijaniem.
Przekład
Wiersz został przetłumaczony na język polski przez Juliusza Żuławskiego. Przekład ukazał się w zbiorze:
Browning R.: Poezje wybrane. J. Żuławski (wybór, tł., wstęp). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1969. Brak numerów stron w książce.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Browning R.: Abt Vogler. PoetryFoundation.org. [dostęp 2025-04-29]. (ang.).
- Browning R.: Dramatis personae. Archive.org, 1864. [dostęp 2017-11-27]. (ang.).
- Browning R.: The Poems of Robert Browning. With an Introduction and Bibliography by Dr Tim Cook. Ware: Wordsworth, 2007. ISBN 978-1-85326-418-4. Brak numerów stron w książce.
- Darasz W.J.: Artykuł 1. O polskich przekładach poezji Roberta Browninga. sites.google.com. [dostęp 2025-04-29].
- Текутова Ю.С. Косвенное цитирование и его художественные функции в поэзии Роберта Браунинга („Аббат Фоглер”). „Вестник ТГУ”. 6 (98), s. 125–128, 2011. ISSN 1810-0201.
Linki zewnętrzne
- Alan Bishop, John Ferns: „Art in Obedience to Laws”: Form and Meaning in Browning’s „Abt Vogler”. jstor.org, 1974. [dostęp 2017-11-27]. (ang.).
- Harry T. Baker: The Qualities of Browning. digitalcommons.unl.edu, 1914. [dostęp 2017-11-27]. (ang.).
- Albert S. Cook: Browning, „Abt Vogler” 69 ff.. Archive.org. [dostęp 2017-11-27]. (ang.).
- Robert Browning: Abt Vogler (After He Has Been Extemporizing Upon the Musical Instrument of His Invention). Bartleby.com. [dostęp 2017-11-27]. (ang.).