Absurd
Absurd (pochodzenie łacińskie: absurdus – niewłaściwy, niestosowny, absurdalny) to termin odnoszący się do sytuacji, stwierdzenia lub myśli, które są wewnętrznie sprzeczne z ogólnie przyjętymi zasadami logiki. Opiera się na fałszywych lub mało prawdopodobnych założeniach, a także może wynikać z błędów w rozumowaniu dedukcyjnym lub indukcyjnym.
Czasami absurd jest wykorzystywany celowo, aby wyraźnie zilustrować błąd w myśleniu, potwierdzając w ten sposób zamierzoną tezę. Można stworzyć konstrukcje, które na pierwszy rzut oka wydają się logiczne, ale opierają się na absurdalnych fundamentach. Takie podejście jest często stosowane w literaturze, zwłaszcza w teatrze absurdu autorstwa Eugène’a Ionesco. Choć absurd nie ma sensu, nie jest pozbawiony znaczenia.
Wykorzystanie
W logice
Przekonanie absurdalne to takie, które jest oczywiście niemożliwe do utrzymania. W węższym znaczeniu jest to każde zdanie sprzeczne z prawami logiki (patrz: dowód nie wprost). Żaden absurd nie jest nonsensowny, ponieważ wyrażenie nonsensowne (pozbawione znaczenia) nie może być sprzeczne z żadnym zdaniem ani z żadnym prawem logiki. W języku potocznym termin „absurd” bywa interpretowany psychologicznie, co oznacza, że odnosi się nie tyle do konkretnego przekonania czy zdania, ile do stanu mentalnego, który towarzyszy temu przekonaniu lub zdaniu w odpowiednich kontekstach.
Przykłady: Syn bezdzietnej matki zasnął, Żonaty kawaler udał się do kościoła, Karol podzielił jabłko na trzy części, Raczej na pewno wezmę udział w spotkaniu.
W filozofii egzystencji
W filozofii egzystencji termin „absurd” jest rozumiany w sposób zbliżony do jego potocznego znaczenia. Egzystencjaliści przypisują absurdalność życiu ludzkiemu oraz wszelkim ludzkim działaniom, traktując ją jako specyficzne stany mentalne (takie jak trwoga czy poczucie braku celu), które według nich stanowią fundament bycia człowieka.