Abriek (ros. Абрек) to rosyjski krążownik torpedowy, który powstał pod koniec XIX wieku. Okręt został zwodowany 23 maja 1896 roku w stoczni Crichton w Åbo i wszedł do służby w Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego we wrześniu 1897 roku, uzyskując przydział do Floty Bałtyckiej. Od 1907 roku pełnił rolę okrętu łącznikowego, a w 1908 roku został przekazany straży granicznej. Po rozpoczęciu I wojny światowej okręt został zmobilizowany i ponownie służył w funkcjach łącznikowych. W grudniu 1918 roku przekształcono go w okręt ratowniczy, a od 1926 roku ponownie pełnił rolę okrętu łącznikowego. W 1940 roku okręt został odstawiony jako hulk, a w 1948 roku skreślono go z listy i złomowano.
Projekt i budowa
„Abriek” był krążownikiem torpedowym, będącym ulepszonym modelem pierwszej jednostki tego typu w Rosji – „Lejtienant Iljin”, który charakteryzował się lepszą dzielnością morską. Okręt został zbudowany w stoczni Crichton w Åbo. Stępkę położono w czerwcu 1895 roku, a zwodowano 23 maja 1896 roku. Koszt budowy jednostki wyniósł w przeliczeniu około 53 600 £.
Dane taktyczno-techniczne
Okręt był krążownikiem torpedowym z kadłubem wykonanym ze stali. Miał długość całkowitą wynoszącą 65,53 metra, szerokość 7,75 metra oraz zanurzenie w przedziale 3,2–3,35 metra. Wyporność normalna wynosiła 535 ton, a pełna 675 ton. Okręt napędzany był przez dwie pionowe maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 4500 KM, z parą dostarczaną przez cztery kotły Normand – du Temple. Dwuśrubowy układ napędowy umożliwiał osiągnięcie prędkości 21,2 węzła. Okręt mógł zabrać maksymalnie 120 ton węgla, co zapewniało zasięg wynoszący 2000 Mm przy prędkości 12 węzłów. Jednostka była wyposażona w dwa stery.
Okręt dysponował dwiema pojedynczymi nadwodnymi wyrzutniami torped kalibru 450 mm: jedną stałą na dziobie oraz jedną obracalną na pokładzie, z łącznym zapasem ośmiu torped. Uzbrojenie artyleryjskie składało się z dwóch pojedynczych dział kalibru 120 mm Canet L/48 oraz czterech pojedynczych dział trzyfuntowych kalibru 47 mm Hotchkiss M1885 L/40. Grubość opancerzenia pokładu wynosiła 13 mm.
Załoga okrętu liczyła 88 oficerów, podoficerów i marynarzy.
Służba
„Abriek” został przyjęty do służby w Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego we wrześniu 1897 roku i dołączył do Floty Bałtyckiej. Od października 1907 roku jednostka pełniła rolę okrętu łącznikowego. We wrześniu 1908 roku zdemontowano z pokładu obydwa działa kal. 120 mm, dwa działa kal. 47 mm oraz wyrzutnie torped, zastępując je czterema pojedynczymi działami kal. 57 mm Hotchkiss L/50; po tej modyfikacji okręt został przekazany straży granicznej. Po wybuchu I wojny światowej w sierpniu 1914 roku okręt został zmobilizowany i ponownie pełnił funkcje łącznikowe. W grudniu 1918 roku przystosowano go do roli okrętu ratowniczego, którą pełnił do 1921 roku. Wówczas jednostka została po raz drugi przezbrojona: zdjęto wszystkie działa kal. 57 mm i 47 mm, a w ich miejsce zamontowano dwa działa kal. 120 mm Canet L/48, jedno działo kal. 37 mm Hotchkiss L/20 oraz karabin maszynowy kal. 7,62 mm L/94. Od kwietnia 1926 roku „Abriek” ponownie pełnił rolę okrętu łącznikowego. W czerwcu 1940 roku jednostka została przystosowana do funkcji hulku, a w 1948 roku została ostatecznie złomowana.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. Robert Gardiner, Roger Chesneau, Eugene M. Kolesnik (red.). London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.).
Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
Ivan Gogin: ABREK torpedo cruiser (1897). Navypedia. [dostęp 2022-01-06]. (ang.).
Jane’s Fighting Ships 1905/6. Fred T. Jane (red.). New York: ARCO Publishing Company, 1970. (ang.).
The Naval Annual, 1900. J. Leyland (red.). Portsmouth: J. Griffin and Co., 1900. (ang.).
The Naval Annual, 1906. J. Leyland, T.A. Brassey (red.). Portsmouth: J. Griffin and Co., 1906. (ang.).
The Naval Annual, 1912. T.A. Brassey (red.). Portsmouth: J. Griffin and Co., 1912. (ang.).