Abrasza Blum, a właściwie Abraham Blum (urodzony w 1905 roku w Wilnie, zmarł w maju 1943 w Warszawie) był polskim działaczem socjalistycznym pochodzenia żydowskiego, który pełnił funkcję członka kierownictwa podziemnego Bundu w warszawskim getcie oraz brał udział w powstaniu w getcie.
Życiorys
Blum był uczniem reformowanego chederu oraz żydowskiego gimnazjum w Wilnie, a później ukończył inżynierię na jednej z belgijskich politechnik. W 1929 roku osiedlił się w Warszawie. Krótko był związany z komunistyczną organizacją młodzieżową, a następnie dołączył do żydowskiej partii robotniczej, Bund. Od 1930 roku był członkiem kierownictwa Cukunftu, gdzie pracował nad zakładaniem świeckich szkół żydowskich, finansowanych przez Bund.
Podczas II wojny światowej, od 1940 roku przebywał w warszawskim getcie. Od końca listopada 1942 roku reprezentował Bund w Komisji Koordynacyjnej Żydowskiego Komitetu Narodowego. Prawdopodobnie był jednym z dwóch przedstawicieli Bundu na konferencji z Blokiem Antyfaszystowskim. Wśród wielu działaczy lewicowych i bundowców, takich jak Marek Edelman, był uważany za jednego z kluczowych ideologów ruchu w getcie. W latach 1942–1943 pracował w fabryce szczotek (zwanej szopą szczotkarzy) przy ulicy Franciszkańskiej, a także był przedstawicielem Bundu w biurze politycznym Żydowskiej Organizacji Bojowej.
Uczestniczył w powstaniu w warszawskim getcie. 10 maja 1943 roku, wraz z grupą żydowskich bojowników, przedostał się kanałami na stronę aryjską, gdzie ukrywał się w mieszkaniu Władysławy Meed (ps. „Władka”, po stronie aryjskiej znana jako Władysława Kowalska) przy ulicy Barokowej 2 w Warszawie. Został jednak wykryty przez dozorcę, który zamknął go w mieszkaniu i wezwał Gestapo. Blum próbował uciec przez okno, zjeżdżając na sznurze pościeli, jednak spadł z trzeciego piętra i złamał nogi. Przetrzymywany w budynku policji przy ulicy Daniłowiczowskiej, był przesłuchiwany przez Gestapo w al. Szucha 25, gdzie najprawdopodobniej został zamordowany.
Jego symboliczny grób znajduje się w alei głównej cmentarza żydowskiego przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 12, rząd 4).
Życie prywatne
Jego żona, Luba Blum-Bielicka, była dyrektorką Szkoły Pielęgniarek w getcie. Wraz z synem i córką przeżyła okupację; po wojnie była kierowniczką Domu Dziecka w Otwocku, a od 1949 roku dyrektorką Szkoły Pielęgniarskiej nr 3 w Warszawie.
Upamiętnienie
Nazwisko Abraszy Bluma znajduje się na tablicy pamiątkowej umieszczonej przy pomniku Ewakuacji Bojowników Getta Warszawskiego, który znajduje się przy ulicy Prostej 51 w Warszawie.
Przypisy
Bibliografia
Władysława Meed, Po obu stronach muru. Wspomnienia z warszawskiego getta, Warszawa 2003, ISBN 83-88797-45-X.
Anka Grupińska, Ciągle po kole. Rozmowy z żydowskimi żołnierzami.
Bernard Ber Mark, Walka i zagłada warszawskiego getta.
Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem.
Henryk Kroszczor, Cmentarz Żydowski w Warszawie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 11. ISBN 83-01-04304-0.